สารสนเทศกับการพัฒนาคุณภาพสถานศึกษา

สารสนเทศกับการพัฒนาคุณภาพสถานศึกษา

             ข้อมูล หรือ Data คือ  ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเหตุการณ์  หรือข้อมูลดิบที่ยังไม่ผ่านการประมวลผล  ยังไม่มีความหมาย  ในการนำไปใช้งาน  ข้อมูลอาจเป็นตัวเลข  ตัวอักษร  สัญลักษณ์  รูปภาพ  เสียง  หรือภาพเคลื่อนไหว               

            สารสนเทศ หรือ Information  คือ  ข้อมูลที่ได้ผ่านการประมวลผลหรือการวิเคราะห์ด้วยวิธีการต่าง ๆ จนอยู่ในรูปแบบที่มีความหมาย สามารถนำไปใช้ประกอบการตัดสินใจหรือนำไปใช้ในเรื่องต่าง ๆ ได้ตามวัตถุระสงค์                       

           ระบบสารสนเทศ หรือInformation System  คือ สารสนเทศที่เป็นประโยชน์สูงสุด  และการจัดเก็บรักษาอย่างมีระบบ เพื่อสะดวกต่อการนำไปใช้  สารสนเทศที่ถูกจัดเก็บอย่างเป็นระบบ  จะสามารถนำไปใช้สนับสนุนการบริหารและการตัดสินใจทั้งในระดับปฏิบัติ ระดับหมวด/งาน/สายชั้น หรือระดับบริหาร               

             มีการเปรียบข้อมูล  และสารสนเทศว่าเสมือนกับสายเลือดที่หล่อเลี้ยงการทำงานทุกด้านขององค์กร  เพราะถ้าข้อมูลและสารสนเทศมีความถูกต้องเป็นปัจจุบัน  จะมีส่วนช่วยให้การบริหารจัดการมีศักยภาพยิ่งขึ้นสารสนเทศที่ดีจะมีประโยชน์ต่อทุกองค์กรในลักษณะดังนี้

                            -   ประสิทธิภาพ เช่น  ทำให้การปฏิบัติงานมีความรวดเร็ว  ช่วยให้เข้าถึงข้อมูลขนาดใหญ่ การติดต่อสื่อสาร ประสานงานต่าง ๆ   สามารถกระทำได้อย่างรวดเร็ว  และสามารถช่วยลดต้นทุน

                            -   ประสิทธิผล  เช่น  ช่วยให้การตัดสินใจ  ส่งผลต่อการดำเนินงานให้บรรลุวัตถุประสงค์ได้  ช่วยในการเลือกผลิตสินค้า บริการที่เหมาะสม  การดำเนินงานถูกต้อง รวดเร็วตรงตามความต้องการ

          นอกจากนี้สารสนเทศ เมื่อได้นำมาใช้  จะก่อให้เกิดความได้เปรียบทางการแข่งขัน  เกิดการบริหารจัดการในรูปแบบใหม่ ๆในวงการศึกษาก็เช่นกัน  การมีสารสนเทศที่ดี  ก่อให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลได้อย่างอเนกอนันต์  ดังเช่นกรอบการประเมินผลการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน  ข้อมูลสารสนเทศระดับสถานศึกษา  ช่วยให้การบริหารจัดการเกิดประสิทธิภาพประสิทธิผล  อย่างน้อยถึง  3  ด้าน  เช่นด้านปัจจัยและสภาพแวดล้อม  ข้อมูลสารสนเทศระดับสถานศึกษา  จะช่วยให้หน่วยงานทุกระดับสามารถจัดการทรัพยากรอย่างเหมาะสม  ด้านกระบวนการ  จะสามารถทำให้การจัดทำหลักสูตรมีคุณภาพ  ตรงตามความต้องการ  นำไปสู่การประกันคุณภาพการศึกษาได้  องค์กรเองก็เกิดความเข้มแข็ง  สามารถจัดการศึกษาที่มีคุณภาพ  ครูมีความเป็นมืออาชีพมากขึ้น  ด้านผลผลิต  ข้อมูลสารสนเทศ  จะช่วยให้เกิดโอกาสทางการศึกษา  สิทธิ โอกาสและความเสมอภาค  เป้าหมายในการศึกษาต่อ  และที่สำคัญคือผู้เรียนมีคุณภาพตามจุดหมายของหลักสูตร

            เหล่านี้คือความจำเป็นและความสำคัญของข้อมูลสารสนเทศ  สำหรับการจัดระบบข้อมูลในสถานศึกษา  อาจมีการจัดระบบที่แตกต่างกันออกไป  ส่วนมากขึ้นอยู่กับขอบข่ายของสถานศึกษา  เช่น ข้อมูลสารสนเทศของงานวิชาการ  งานแผนและงบประมาณ  งานบุคลากร  และงานบริหารทั่วไปการจัดระบบข้อมูลสารสนเทศ  อาจจัดตามระบบประกันคุณภาพการศึกษา  ได้  เช่น  จัดทำตามมาตรฐานการจัดการศึกษา  เช่น  มาตรฐานด้านนักเรียน  มาตรฐานครู  มาตรฐานการบริหารโรงเรียน  หรือแยกเป็นมาตรฐาน หรือตัวชี้วัดย่อย ๆ เป็นต้น ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับหน่วยงานนั้นว่าจะจัดอย่างไร  ถึงจะเป็นไปตามลักษณะข้อมูลสานสนเทศที่ดี  ที่สำคัญถูกต้อง  เป็นระบบ  และสามารถนำไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

               ซึ่งในการที่จะพัฒนาและส่งเสริมสนับสนุนการจัดการศึกษาให้มีประสิทธิภาพ  สามารถพัฒนาผู้เรียนให้มีความสมบูรณ์ทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ สติปัญญา  และความรู้  ให้ได้รับสิทธิและโอกาสในการศึกษาขั้นพื้นฐานอย่างทั่วถึง และได้รับการพัฒนาอย่างเต็มศักยภาพนั้น  พร้อมไปกับการสร้างเครือข่ายกับทุกองค์กร  ทุกภาคส่วนของสังคม  ให้เข้ามามีส่วนร่วมในการส่งเสริม  สนับสนุน  และร่วมจัดการศึกษา  และสามารถทราบผลการดำเนินงานตามภารกิจ  ข้อมูลสารสนเทศมีความสำคัญอย่างสูงสุด  เพราะนั่นคือสิ่งที่จะประกอบการบริหารจัดการในองค์กร  สิ่งที่จะสามารถรายงานแก่หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ข้อมูลสารสนเทศเป็นสิ่งจำเป็น  สำหรับมาใช้ประโยชน์ในการวางแผนและพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานที่ยั่งยืนต่อไป