การเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม เป็นภารกิจหลักของสถาบันการศึกษา ****************** |
ปัญหาการขาดคุณธรรม จริยธรรมของบุคคล ซึ่งส่งผลให้เกิดปัญหาสังคมจนกลายเป็นปัญหาของชาติบ้านเมือง และกลายเป็นปัญหาของสังคม นับวันทวีความรุนแรงมากขึ้นเรื่อย ๆ ปัญหาทางด้านสังคมดังกล่าว เป็นส่วนหนึ่งที่ถูกมองว่าเกิดความล้มเหลวด้านการจัดการศึกษา เสียงสะท้อนจากองค์กรต่าง ๆ ในสังคม ที่มีต่อการแก้ไขปัญหาหรือภาวะวิกฤติที่เกิดขึ้นในสังคมไทย อันเนื่องมาจากบุคคลขาดคุณธรรม จริยธรรม ต่างมีความเห็นสอดคล้องต้องกันว่า ภาระหน้าที่ในการสร้างสมดุลทางด้านคุณธรรม จริยธรรม ให้แก่บุคคลและสังคม กระทำได้โดยกระบวนการทางการศึกษา ซึ่งปรากฏให้เห็นจากกฎหมายหรือระเบียบที่สำคัญดังต่อไปนี้ ๑. รัฐธรรมนูญ ๒. พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ ๓. ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติกับการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ ซึ่งถือได้ว่าเป็นกฎหมายแม่บทด้านการศึกษาของชาติ ได้ให้ความสำคัญเกี่ยวกับการพัฒนาบุคคลในแง่ของการสร้างความงดงาม ซึ่งปรากฏดังการให้ความหมายของการศึกษาเอาไว้ในมาตรา ๔ วรรคแรกว่า "การศึกษา หมายความว่า กระบวนการเรียนรู้เพื่อความเจริญงอกงามของบุคลากร และสังคม โดยการถ่ายทอดความรู้ การฝึก การอบรม การสืบสานทางวัฒนธรรม การสร้างสรรค์จรรโลงความก้าวหน้าทางด้านวิชาการ การสร้างองค์ความรู้อันเกิดจากการจัดสภาพแวดล้อม สังคมการเรียนรู้ และปัจจัยเกื้อหนุนให้บุคคลเรียนรู้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต" ในการสร้างความเจริญงอกงามของบุคคล และสังคมตามเจตนารมณ์ ของ พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติฉบับนี้ คือ การเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม นั่นเอง ซึ่งเห็นได้จากการกล่าวถึงการจัดการศึกษา ในลักษณะของกระบวนการเรียนการสอน ในการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม เอาไว้อย่างเป็นระบบเริมจากความมุ่งหมายและหลักการ แนวทางการจัดการศึกษา การจัดกระบวนการเรียนรู้ สาระสำคัญของหลักสูตร และการประเมินผล โดยได้บัญญัติประเด็นดังกล่าวเอาไว้ในแต่ละมาตราไว้ ดังต่อไปนี้ ๑. ความมุ่งหมายและหลักการได้บัญญัติเอาไว้ในมาตรา ๖ ๒. แนวการจัดการศึกษาได้บัญญัติเอาไว้ในมาตรา ๒๓ วรรคแรก ๓. การจัดกระบวนการเรียนรู้ ได้บัญญัติเอาไว้ในมาตรา ๒๔( ๔ ) ๔. สาระสำคัญของหลักสูตร ได้บัญญัติเอาไว้ในมาตรา ๒๘ วรรคสอง ๕. การประเมินผล ได้บัญญัติเอาไว้ในมาตรา ๒๕คุณธรรม จริยธรรม : สาระที่ควรทราบ คุณธรรม จริยธรรม คือ ประมวลการประพฤติปฏิบัติที่ดีงามทั้งกาย วาจา และจิตใจ โดยถือประพฤติปฏิบัติเป็นนิสัยทั้งต่อตัวเอง ต่อผู้อื่น และต่อสังคม ผู้ที่มีคุณธรรม จริยธรรม ย่อมเป็นที่พึงประสงค์ของบุคคลและหน่วยงานต่าง ๆ บุคคลที่มีคุณธรรม จริยธรรมดีงามมีคุณสมบัติ ดังต่อไปนี้ ๑. เป็นผู้ที่มีความพอดี ไม่ขาด ไม่เกินความพอดี คือ ปฏิบัติตนอยู่ในทางสายกลาง ไม่ขาด ไม่เกิน ไม่มาก ไม่น้อย ๒. เป็นผู้กระทำด้วยเจตนาดี ด้วยความบริสุทธิ์ใจ และทำไปเพื่อสิ่งที่ดีงาม ไม่ใช่ทำด้วยการถูกบังคับ หรือด้วยผลประโยชน์ใด ๆ ๓. เป็นผู้ที่มีเหตุผล พอใจที่ได้ปฏิบัติต่อผู้อื่น และเห็นประโยชน์ต่อผู้อื่นเป็นสำคัญ ๔. เป็นผู้ที่มุ่งสันติสุขหรือความสงบ ไม่ใช่มุ่งความสมบูรณ์พูนสุขเป็นที่ตั้ง ๕. เป็นผู้ที่มีความพอ รู้จักสละสิทธิทางธรรมชาติ เพื่อเห็นแก่ส่วนรวม และปฏิบัติตามข้อผูกพันและหน้าที่ด้วยความพอเหมาะพอควร ๖. เป็นผู้ที่มีนิสัยอันดีงามในการทำหน้าที่ รับผิดชอบต่อหน้าที่ และทำหน้าที่อย่างดีที่สุด ๗. เป็นผู้สามารถควบคุมแรงกระตุ้นและความยากต่าง ๆ เอาไว้ได้ด้วยเหตุผล ๘. เป็นผู้ที่ปฏิบัติตามกฎ หรือมาตรการทางจริยธรรม ได้เหมาะสมกับกาลเทศะอยู่เสมอคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของนักเรียน นักศึกษา ๑. ทางด้านร่างกาย - ให้มีสุขภาพสมบูรณ์เติบโตสมวัย - เข้าใจสาธารณสุขพื้นฐาน รู้จักป้องกันโรค - ปลอดจากสิ่งเสพติด ๒. ทางด้านจิตใจ - มีความสุข สงบ รู้จักพักผ่อน และสันทนาการในทางที่เหมาะสม - มีคุณธรรม จริยธรรม มีวินัย ภาคภูมิใจในตนเอง - มีจิตใจเป็นประชาธิปไตยเข้าใจคนอื่น - มีสุนทรี สำนึกในความเป็นไทย - มีจิตใจที่จะสู้สิ่งยาก เห็นคุณค่าและภาคภูมิใจในงานสุจริต ๓. ทางด้านความรู้ - รู้จักคิด วิเคราะห์ แก้ปัญหา - ใฝ่เรียน ใฝ่รู้ด้วยตนเองตลอดชีวิต - สามารถปรับปรุงวิถีชีวิตและการทำงานให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี - รู้ภาษาไทย ภาษาต่างประเทศ เพื่อการสื่อสาร - รู้คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีพื้นฐาน - มีความสามารถในการจัดการ - รู้จักตนเอง ประเทศของตน ประเทศเพื่อนบ้าน รู้เท่าทันโลก - รู้และมีความสามารถที่จะทำให้ตนและผู้อื่นมีความสุข - รู้จักในพุทธปรัชญาในศาสนาที่ตนนับถือ - ไม่ยึดติดกับรูปแบบหรือคำตอบใดคำตอบเดียว ๔. ทางด้านทักษะการประกอบอาชีพ - มีทักษะเพียงพอที่จะประกอบอาชีพเฉพาะทาง - มีนิสัยในการทำงานที่ดี - สามารถพัฒนาสัมมาชีพจนสามารถแข่งขันกับตลาดโลกได้ - สามารถพัฒนาอาชีพในท้องถิ่นแนวทางการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ๑. ให้เรียนวิชาทางสังคมศาสตร์ และพฤติกรรมศาสตร์ ช่วยให้เกิดการพัฒนาจิตใจ ๒. การเน้นย้ำให้ครู อาจารย์ และเพื่อนช่วยกระตุ้นความตระหนักต่อสังคม ทั้งในและนอกวิชาเรียน ๓. ครู อาจารย์ เป็นแบบอย่างที่ดี ๔. เพื่อนเป็นตัวอย่างที่ดี ๕. การจัดโครงการหรือกิจกรรมเสริมหลักสูตร เพื่อพัฒนาจิตใจโดยตรง ๖. การสอดแทรกการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม เข้าไปในเนื้อหา และกระบวนการเรียนการสอนทุกวิชา |
ไม่มีความเห็น