องค์กรเรียนรู้ได้หรือเปล่า
... เอามาจาก “บันทึกองค์กรเรียนรู้ (ได้หรือเปล่า)” ของ มสช. ... โดย อาจารย์สมศักดิ์ ละค่ะ
ในหนังสือเล่มนี้ อาจารย์สมศักดิ์ตั้งประเด็นคำถามขึ้นมาว่า “องค์กรจะเรียนรู้ได้ยังไง ในเมื่อมันเป็นสิ่งที่ไม่มีชีวิต”
เรื่องนี้ เราก็มีการคุยกัน ... ในวันที่เรามีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ทำการทำแผน KM กับหน่วยงานต้นแบบ อาจารย์สมศักดิ์คุยให้ฟังว่า
"... ผมตอบสั้นๆ ได้ว่า ประเด็นคือ เวลาบอกว่า องค์กรเรียนรู้แล้วนั้น แปลว่าอะไร ถ้าสมาชิกในองค์กรเรียนรู้ แปลว่า องค์กรเรียนรู้หรือยัง นี่คือ คำถามอีกแบบ ... ผมไม่มีคำตอบ ... เพราะคำตอบก็จะมีความเห็นต่างๆ กัน คนจำนวนหนึ่งก็จะบอกว่า องค์กรไม่มีวันเรียนรู้ องค์กรเก่งขึ้นไม่มี มีแต่คนเก่งขึ้น เพราะว่าองค์กรเก่งขึ้นประเมินไม่ได้ จะประเมินได้ตรงที่คนเก่งขึ้น องค์กรเรียนรู้ไม่มี อันนี้ก็เป็นวิธีหนึ่ง ... อีกวิธีหนึ่งก็บอกว่า ไม่จริงหรอก วิธีประเมินว่า องค์กรมีการเรียนรู้ หรือองค์กรเก่งขึ้น ก็ประเมินจากความรู้ที่สะสมไว้ในรูปแบบต่างๆ ภายในองค์กร โดยที่มีความรู้ที่จำเป็นต้องใช้ทำงานในองค์กร และองค์นี้มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องมีความรู้สะสม ไม่ปล่อยให้มันตายไปกับการที่ลาออก หรือเกษียณไป ...
เพราะฉะนั้น ถ้าองค์กรมีความชัดเจนในการที่จะเก็บความรู้ ถ้าพวกเราเชื่อตามแนวนี้แล้ว การที่พวกเราเน้นให้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ แล้วสกัดความรู้ แล้วมาเก็บในเวป หรือทำเป็นรูปเล่มหนังสือ หรือทำ Portfolio และ ..... นั่นแหล่ะ ทำให้องค์กรเก่งขึ้น เพราะองค์กรมีการสะสมความรู้ ... ทีนี้ก็มีกลุ่มใหม่บอกว่า เอ้า ไม่พอ สะสมอย่างเดียว ไม่ได้แปลว่าองค์กรเก่งขึ้น องค์กรมันเก่งขึ้นเพราะว่า ความรู้พวกนี้มันไหลได้ด้วย โดยการนำเอาความรู้ที่มี ที่ถ่ายทอดไปนั้น มาแลกเปลี่ยนอีก เพราะฉะนั้น องค์กรมันเก่งขึ้นแน่ๆ ไม่ใช่แค่คนที่เก่งขึ้น
เพราะฉะนั้นองค์กรเก่งขึ้น ก็ต้องมีกระบวนการการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เป็นฐานในการทำงานขององค์กร พวกนี้ก็เหมือนกับที่พวกเราเห็น ที่ว่า องค์กรที่ป้องกันการโกง ก็คือองค์กรที่มีระบบตรวจสอบ องค์กรที่ไม่มีระบบตรวจสอบ ก็ป้องกันการโกงไม่ได้ ไปบอกเขาว่า องค์กรนี้ไม่มีการโกงก็ไปบอกเขาไม่ได้ ไม่มีใครเชื่อ เพราะไม่มีระบบตรวจสอบ ปรากฏว่า องค์กรนี้มันเรียนรู้มากขึ้น มันเก่งขึ้น แต่ไม่มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เลย เขาก็ไม่เชื่อ ซึ่งอันนี้ก็เป็นเรื่องทฤษฎีเล็กน้อยที่เอาเล่าให้ฟัง จะได้เห็นมากขึ้น ... เพราะที่กรมอนามัยของเรา ต้องมาเน้นว่า เก็บความรู้หรือยัง เก็บแล้วมีใครเอาไปใช้หรือเปล่า ใช้แล้วเอามาปรับปรุงให้ดีขึ้นหรือเปล่า พวกนี้สะท้อนว่า การทำเช่นนี้เป็นการทำให้องค์กรมีการเรียนรู้ มันไม่ได้แค่เน้นคนแต่ละคนเท่านั้น แต่ความรู้ที่มีอยู่ในองค์กรก็จะมี dynamic เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา"
แล้วคุณเชื่อไหมล่ะ ว่า องค์กรเรียนรู้ได้ ? ? ?
ความเห็น (1)
rattanavadee
เห็นด้วยว่าถ้าองค์กรเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ได้ และถ้าทำจะเห็นการพัฒนางานอย่างมหาศาลขององค์กรนั้นๆเลย ที่โรงพยาบาลเมยวดีมีกลุ่มคนเล็กๆกลุ่มหนึ่งเชื่อว่าการเรียนรู้ไม่มีวันสิ้นสุดโดยเฉพาะการเรียนรู้จากการทำงานจริง ทำงานแล้วมาแลกเปลี่ยน มาเล่า มาโสกัน แบ่งปันสิ่งดีๆที่เกิดขึ้นให้กันได้รับรู้ ความรู้ในตำราเป็นแค่ส่วนหนึ่งเท่านั้นแต่ความรู้ที่เกิดจากการกระทำ วิธีคิด วิธีทำของแต่ละคนล้วนเกิดขึ้นมาจากการนำเอาความรู้ ประสบการณ์ และบริบทของแต่ละที่มาใช้ ในการทำงานทั้งสิ้นบางอย่างไม่เหมือนในตำราเลย สถานการณ์แต่ละอย่างล้วนเป็นครูของเราทั้งสิ้น ผู้ป่วยแต่ละรายก็เป็นครูซึ่งขณะนี้พวกเราได้ทำ km การดูแลผู้ป่วยเบาหวาน การดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย ศูนย์เด็กเล็กแนวใหม่ โครงการปันยาชน สนุกค่ะ มันไม่ เหมือนการทำงานให้เสร็จไปวันมันเกิดพลังในการทำงาน มันตื่นตาตื่นใจกับการนำเอาการค้นพบของเรามาใช้ในการทำงานจริงๆ