ตลาดนัดกรมอนามัย 2550 - Press Tour (25) ตามรอย KM ย่างก้าวสู่ LO ... no.7

 

ข้อเสนอ อ.ประพนธ์ ต่อการต่อยอด KM ของกรมอนามัยละค่ะ

• ถ้าท่านทำอย่างนี้ ถามว่า จะสามารถขับเคลื่อนวัฒนธรรมการเรียนรู้ได้มั๊ย ผมค่อนข้างมั่นใจว่า สามารถขับเคลื่อนได้
• และในที่สุดผมอยากได้เห็นสิ่งที่ท่านเดินไปแล้ว คือ เรื่องของ CoP ว่า ถึงเวลาแล้วที่ท่านจะลอง check ดู บาง community ก็เกิดได้ดี บาง community ก็ไม่ดี ลองดูสิครับว่า มันเป็นไปตามทฤษฎีของเขามั๊ย
• เขาบอกว่า ชุมชนนักปฏิบัตินี่ จะต้องมี 3 ขา คือ 3 องค์ประกอบหลักๆ นะ ถ้ามีไม่ครบ เก้าอี้มันตั้งไม่ได้
• และตอนนี้ กพร. ก็จะเน้นเรื่อง CoP แล้วนะ ถ้าท่านจะจับทิศทางของ กพร. จะเน้นเรื่อง CoP แล้วก็จะไปเน้นเรื่อง LO แล้วก็ไป PMQA คือ
• ขาแรกคือ มีความสนใจในเรื่องเดียวกัน คนที่สนใจเรื่องส้วมสะอาด หรือเรื่องอื่นๆ
  • มีปัญหาร่วมกัน
  • แสวงหาบางอย่างร่วมกัน
• ขาที่สอง มีเรื่องที่จะแบ่งปัน
  • ประสบการณ์
  • ประเด็นความสำเร็จ
  • เทคนิคการแก้ปัญหา ว่าแก้ปัญหาเรื่องนี้อย่างไร
• ขาที่สาม มีความสัมพันธ์ที่ดี (A must)
  • สนิทสนม คุ้นเคย
  • ไว้เนื้อเชื่อใจ
  • รู้สึกปลอดภัย
• เมื่อไรก็ตามที่เรามีทั้ง 3 องค์ประกอบนี้ CoP จะเติบโตได้ ถ้าขาดตัวใดตัวหนึ่ง มันก็จะไปอย่างแห้งๆ แกนๆ และอาจจะเดินไปไม่ได้ ก็ไม่เป็นไร เพราะว่าเป็นวัฏจักรของมัน เกิดแล้วก็ดับ ที่มันดับก็อาจเป็นเพราะไม่มีกิจกรรมใดๆ ที่ทำให้เขามีความสัมพันธ์กันเลย
• ก็ต้องมีคนจัดตั้ง กระตุ้น organize เหมือนกัน อย่าไปหวังว่า CoP จะเกิดโดยธรรมชาติ
• สมมติ ศูนย์ฯ อยากจะตั้ง CoP ในสถานีอนามัย หรืออะไร ท่านก็ต้องไปเป็นคุณอำนวย เป็นคุณประสาน คอนอำนวย คอยประสาน คอยเชื่อม เป็นช่างเชื่อมนะ
• อย่าหวังว่าอยู่ดีดีมันจะเกิด อยู่ดีดีมันจะเกิด CoP เบาหวาน ไม่ใช่นะครับ อย่าไปหวังว่าจะเกิดแกนนำเบาหวาน อาจจะโชคดีหน่อยที่ รพ.เทพธารินทร์กัดเรื่องนี้ไม่ปล่อยเลย เน้นเรื่องนี้ และโชคดีได้ ดร.วัลลา มาหมุน มาศึกษากระบวนการ KM ลองเอาไป ไปหา รพ.นครพนม ไปได้หมอพิพัฒน์ จาก รพ.พุทธชินราช พิษณุโลก มันก็เริ่มเกิด เห็นมั๊ย CoP นี้มาแล้ว ลงไป อสม. ลงไป ... เริ่มเลย แป๊บเดียว อยู่ดีดี ไปจัดงานมหกรรม KM เบาหวาน 400 คน ซึ่งเป็นเรื่องที่เรางงมาก เกิดได้ไงนี่ มันไม่ใช่องค์กรอะไรที่ตายตัวเลย เป็นเครือข่ายที่จับต้องได้เลย
• เพราะฉะนั้น ตรงนี้ผมคิดว่า พลัง 3 ปีต่อไปนี้ น่าจะเป็นเรื่องการนำสามเหลี่ยมตรงนี้มาใช้ น่าจะเป็นการขับเคลื่อน CoP ตรงนี้ผมพูดไว้ เพื่อทางผู้จัดงาน หรือกองแผนงาน อาจได้สิ่งเหล่านี้ไปแต่งเติมได้บ้าง มันน่าจะใช้สิ่งเหล่านี้ไปทำเรื่องที่ดีของทางกรมฯ
• และผมชื่นชมทางกรมอนามัยมาก เพราะในเทคนิคของ Gotoknow นี้ ถ้าเป็นที่อื่นเขาไม่ค่อยนึกเลย แต่ของทางกรมฯ สบายเลย เพราะท่านเข้าไปใน Gotoknow อยู่เป็นประจำอยู่แล้ว
• เพราะบางที่ผมยังต้องบอกว่า ไปเปิดเลย ผมเองก็เปิด ของผมชื่อ Beyond "KM" ... เวลานี้พอเรามีเทคโนโลยีแล้วก็สบายแล้ว แต่ก่อนเวลาผมเขียนอะไรทีหนึ่ง ก็ต้องรอรวบรวม เขียนหนังสือ พอได้หนังสือออกมา ใครอยากอ่านก็ต้องไปซื้อหา เดี๋ยวนี้สบายครับ ผมเขียนลงไปทีละเรื่อง ช่วงไหนขยันหน่อยก็วันละเรื่อง ตกลง Beyond "KM" ท่านไปตามอ่านได้ ของ อ.วิจารณ์ คือ ThaiKM KMI Thailand
• แต่ที่อยากให้ท่านดู วันก่อนผมไปประชุมวิจัยเรื่อง KM มีของกรมอนามัยที่ไปเล่า
• ... ผมเขียนเป็นตอนที่ 2 สรุปที่ได้ฟังจากคุณศรีวิภา (กรมอนามัย) ศรีวิภา ผมได้สะท้อนความคิดของตัวเองไว้ด้วยข้อความสีแดง
• ขอเล่านิดหนึ่ง เพราะงานนี้คุณศรีวิภาเป็นตัวแทนกรมอนามัยที่ไปเล่าให้ทีมวิจัยฟัง เราจัดกันที่ คณะครุศาสตร์ จุฬาฯ ... คุณศรีวิภาเริ่มต้นด้วยการเล่าให้เราฟังว่า ตอนเริ่มทำ KM ใหม่ๆ จำคำพูดของ อ.วิจารณ์ ได้ขึ้นใจว่า “KM ไม่ทำไม่รู้” ครั้นพอได้มาเริ่มทำจริงๆ กลับพบว่า “KM ยิ่งทำก็ยิ่งไม่รู้”
• ... ดีมากเลยนะ อ.วิจารณ์บอกว่า “KM ไม่ทำไม่รู้” แต่พอคุณศรีวิภาได้มาทำ ที่ กรมอนามัย กำบว่า“KM ยิ่งทำก็ยิ่งไม่รู้” วันนั้นก็คุยกันเยอะแยะ
• ... ผมก็มาสะท้อนความคิดของผมในบันทึกนี้ว่า ผมฟังแล้ว คิดว่า สิ่งนี้เป็นตัวชี้วัดที่ดีมากครับ ใครที่ทำ KM แล้วรู้สึกว่า ตัวเองเข้าใจ KM ได้ชัดเจนมาก ผมเชื่อว่ามาผิดทางแน่นอน ตัวชี้วัดที่บอกว่า มาถูกทาง ก็คือ เดี๋ยวรู้สึกว่า เข้าใจ พอทำไปๆ กลับไม่เข้าใจ มีงงบ้างเป็นธรรมดา แต่ไม่ใช่งงตลอดเวลานะครับ ถ้างงตลอดเวลาก็มาผิดทางเช่นกัน ตกลงของกรมอนามัยน่าจะมาถูกทาง เดี๋ยวเข้าใจบ้าง ไม่เข้าใจบ้าง ถือว่ามาถูกทาง ... ก็เป็นการให้กำลังกรมอนามัยละครับ
• พอเรามีเวทีอย่างนี้แล้วสบายนะครับ การแพร่กระจายอะไรออกไปมันง่ายขึ้นเยอะเลย ท่านลองดูสิ ก็มีคนที่อื่นเขาพูดเรื่องกรมอนามัย อย่าว่าแต่ผมเลย
• ครูนงครับ ครูนงเมืองคอน ครูนอกโรงเรียน ครูนงไปนัดที่แล้วที่เมืองกาญจน์ แล้วพอกลับไป ครูนอกโรงเรียนท่านนี้ก็ชมบรรยากาศตลาดนัด
• ท่านเห็นมั๊ยว่าตอนนี้เราก็เลยมี Cyberspace ... ครูนงอยู่ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียน เมืองนครศรีธรรมราช กศน. และยังมีใครอีกตั้งหลายคน คุณสิงห์ป่าสัก KMนักส่งเสริมการเกษตร ที่กำแพงเพชรอีก
• ส่วนที่ผมอ่านบล็อกประจำของทางกรมอนามัย ก็จะเป็นของคุณ ศรีวิภา และของหมอนน ของหมอนนใช้นิคเนมว่า เพื่อนร่วมทาง แลกเปลี่ยนเรียนรู้ กรมอนามัย ผมก็เลยเพิ่งทราบไง ว่า ที่กรมอนามัย เขามี CoP นะเนี่ยะ เขาบอกว่า ได้เปิด CoP ไว้ แต่ใน Gotoknow เราไม่ได้เรียก CoP เน๊าะ สากลเขาเรียกว่า Planet
• และใน Planet ของ KMAnamai ลานแลกเปลี่ยนเรียนรู้ กรมอนามัย ซึ่งหมายความว่า มีบล็อกของคนที่ร่วมก๊วน ก็จะมี อ.วิจารณ์ หมอนน ผม คุณวีรยุทธ และอีกเยอะแยะ ถามว่ามีกี่คน ตอนนี้มีสมาชิกอยู่ในชุมชนนี้ 79 คน ที่ว่าสมาชิกหมายถึง ต้องเปิดบล็อก และไปสมัคร Join เข้ากับ CoP ของกรมอนามัย ตอนนี้มี 79 คน
• แต่บางคนมีมากกว่า 1 บล็อก คำว่าบล็อกก็คือสมุดแต่ละเล่ม ของผมชื่อ Beyond "KM" ของ อ.วิจารณ์ ชื่อ ThaiKM KMI Thailand แต่มีบางคนเปิดสมุด 3 เล่ม เล่มนี้บันทึกการเรียนรู้ เล่มนี้บันทึกประสบการณ์ชีวิต เล่มนี้อะไรอื่นๆ
• ตกลงเรามีสมาชิก 79 แต่มีบล็อกทั้งหมด 102 และสมาชิกก็มี อย่าง KMI Thailand ของ อ.วิจารณ์ สังคมความรู้ และเรียนรู้ รวมทั้งหมด 102 บล็อก อยู่ในนี้
• ผมไปเปิดเปิดดู รู้สึกว่า คนกรมอนามัยยังเล่นไม่เต็มที่ ถ้าเล่นเต็มที่ คงเป็น 1,000 แน่นอนเลย ตอนนี้ก็มีคนข้างนอกอย่างผม Beyond "KM" ก็อยู่ในนี้
• ผมคิดว่า ถ้า 3 ปีต่อไปนี้ เราใช้เรื่อง community ให้มากๆ แล้วท่านจะพบว่า ท่านไม่จำเป็นต้องเสียเวลามาเจอกันแบบนี้ ซึ่งทำได้ปีละครั้งเท่านั้น แต่การเจอผ่านบล็อกจะเจอกันได้ทุกวัน ได้ทุกชั่วโมง
• อันนี้ก็อยากให้ท่านเห็นไว้ และผมก็โชคดีไปเจอของศูนย์ฯ 8 ชุมชนคนชุดเขียวกรมอนามัย แต่คนอื่นก็คงมีอยู่ในนี้นะครับ แต่ที่เจอดีมากเลยครับ เพราะทำให้คนได้รู้เรื่องกัน และเรื่องที่ท่าน share เป็น tacit หรือเรื่องเล่าในนั้นก็มีมากเลย มันไม่มีคู่มือตรงไหนเขียนเรื่องเหล่านี้ไว้หรอกครับ
• บอกจริงๆ ถ้าเกิดกรมฯ อ่าน และสามารถสังเคราะห์ออกมาเป็นอะไรบางอย่าง เยี่ยมเลยครับ
• และตอนนี้เมื่อเข้าสู่ Phase ใหม่นะ KM ของท่านก็จะเป็น Phase ใหม่
• สรุป ... ถ้าท่านเข้าใจบทสรุปนี้ บทนี้จะนำไปสู่ LO อย่างธรรมชาติที่สุด

รวมเรื่อง ตลาดนัดความรู้กรมอนามัย 2550