สนทนาธรรมกับท่าน อาจารย์ ดร.ประพนธ์ เรื่อง ความโกรธ

สนทนาธรรม เรื่อง การกำจัดความโกรธ จากแนวคิดของ OSHO

ได้มีโอกาสสนทนาธรรมกับ ท่าน อาจารย์ ดร. ประพนธ์ ผาสุขยืด เรืองการกำจัดความโกรธ จากหนังสือเรือง เชาวน์ปัญญา ของ OSHO ที่ท่านอาจารย์แปลและเรียบเรียง ผมได้แสดงทรรศนะไปว่าในหนังสือดังกล่าว ดีมาก อ่านแล้วนำไปใช้ได้ แต่มีอยู่ตอนหนึ่งที่ผมขัดแย้ง คือ เรื่องการจัดการกับความโกรธ ท่าน OSHO บอกว่า "ข้าพเจ้าอนุญาตให้เด็กโกรธอย่างเต็มที่ จงโกรธ และลงไปให้ลึกๆ อย่ากลั้นมันไว้... อาจจะให้หมอนเขาและพูดว่าจงโกรธหมอนใบนี้ และ รุนแรงกับหมอน..ภายในไม่กี่นาที ความโกรธของเขาจะหายไปหมดและจะไม่มีการเก็บกดใดๆ....ถ้าท่านภาวนาแบบข่มทับไว้ ท่านกำลังกดทับสิ่งทั้งหลายไว้ ท่านไม่ยอมปล่อยมันออกมา ดังนั้นข้าพเจ้าจึงเริ่มต้นด้วย catharsis (การปลดปล่อยอารมณ์ เป็นรูปแบบการฝึกอย่างหนึ่งที่ให้ผู้ฝึกเต้นอย่างบ้าคลั่ง หรือหัวเราะ และร้องไห้อย่างเต็มที่ ก่อนที่จะสงบนิ่งลง) สิ่งแรกก็คือ จะต้องปล่อยสิ่งที่เก็บกักนี้ทิ้งไปในอากาศ.." สิ่งที่ผมขัดแย้งไม่เห็นด้วย คือ ประการแรก ที่มีความโกรธแล้วให้ระบายออกไป คล้ายๆกับทฤษฎีทางจิตวิเคราะห์ของฟรอยด์ ผมเคยอ่านบทความของนายแพทย์ท่านหนึ่ง บอกว่าการระบายความโกรธ กลับจะทำให้ความโกรธเพิ่มมากขึ้นไปอีก คือ ปั่นความโกรธให้ขยายไปในวงกว้าง และ มุมหนึ่ง ที่บอกว่าการภาวนาแบบข่มทับ ท่านกำลังกดทับสิ่งทั้งหลายไว้ น่าจะเปรัยบได้กับสมถะ ซึ่งประเด็นนี้ผมคิดว่าเป็นเรื่องที่ถูกต้อง เพราะหากโกรธมากไม่สามารถระงับได้ ให้ใช้สมถะกดทับไว้ก่อน หลังจากนั้นจึงค่อยใช้วิปัสนา คือ รู้เท่าทันความโกรธ ในประเด็นวิปัสนา OSHO ไม่ได้กล่าวไว้ ในประเด็นเหล่านี้ ท่านอาจารย์ ดร.ประพนธ์ ก็เห็นด้วย และบอกว่าอ่านหนังสือเล่มนี้แล้วอย่าเชื่อมาก ผมบอกกับท่านอาจารย์ว่าโดยส่วนรวมของหนังสือเล่มนี้แล้วเชื่อได้ครับ แต่ติดใจประเด็นเดียวแค่นั้นเอง...ท่านอาจารย์พยักหน้ารับ