“เศรษฐกิจพอเพียง” ... รายงานการพัฒนาคน ปี 2550 และข้อคิดของพระไพศาล วิสาโล

ก่อนหน้านี้  หลายฝ่ายพูดเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงคล้ายแผ่นเสียงตกร่อง คือ การท่องเป็นสูตรว่า  “ 3 ห่วง 2 เงื่อนไข”   คือ ความพอประมาณ การมีเหตุมีผล มีภูมิคุ้มกันในตัว บนเงื่อนไขความรอบรู้และคุณธรรม

   <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">มาถึงวันนี้  มีการยกตัวอย่างการปฏิบัติที่เป็นรูปธรรมมากขึ้น  ในด้านวิชาการ ก็มีความพยายามจะสังเคราะห์องค์ความรู้เหล่านี้ออกมา</p>     <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">ใน “รายงานการพัฒนาคนของประเทศไทย ปี 2550”  ของ UNDP หรือ โครงการพัฒนาแห่งสหประชาติประจำประเทศไทย  เริ่มต้นด้วยการสรุปว่าการพัฒนาคนของประเทศไทยมีความก้าวหน้าอย่างต่อเนื่อง  และสามารถบรรลุเป้าหมายการพัฒนาแห่งสหัสวรรษ (Millennium Development Goals)  ได้ตามหรือก่อนกำหนดเวลา   อย่างไรก็ตาม ยังมีปัญหาเช่น  รายได้เฉลี่ยของครัวเรือนต่างกันมาก   มีครัวเรือนยากจนเรื้อรังกระจุกตัวอยู่ในหลายจังหวัด  บริการของรัฐในที่ต่างๆมีความแตกต่างอย่างมากทั้งในด้านคุณภาพและปริมาณ  ภัยพิบัติธรรมชาติรุนแรงขึ้น  การอพยพแรงงานของคนชนบท</p>   <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">แนวทางเศรษฐกิจพอเพียงและการพัฒนาคน เน้นให้คนเป็นศูนย์กลางของการพัฒนาและการขยายโอกาสให้คนมีชีวิตที่ดีขึ้น   </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">แต่แนวทางเศรษฐกิจพอเพียงมีส่วนเพิ่มเติม 2 ประการคือ</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"></p><p> 1.     กระบวนการในการวิเคราะห์สถานการณ์  กำหนดวัตถุประสงค์  วางแผนและตัดสินใจ </p><p>2.     การให้ความสำคัญต่อการพัฒนาพื้นฐานจิตใจและจิตวิญญาณ  </p><p>เศรษฐกิจพอเพียงมีความสำคัญในเชิงนโยบายอยู่ 6 ประการ ซึ่งครอบคลุมทุกภาคส่วน</p><p>1.     การขจัดความยากจนและลดความเสี่ยงทางเศรษฐกิจของคนจน</p><p>2.     การสร้างพลังอำนาจของชุมชนและพัฒนาศักยภาพชุมชนให้เข้มแข็งเพื่อเป็นรากฐานการพัฒนาประเทศ</p><p>3.     ยกระดับความรับผิดชอบต่อสังคมของบริษัท</p><p>4.     ปรับปรุงมาตรฐานธรรมาภิบาลในการบริหารงานภาครัฐ</p><p>5.     สร้างภูมิคุ้มกันต่อผลกระทบที่จะมีต่อประเทศและปรับปรุงนโยบายต่างๆ </p><p>6.     ปรับเปลี่ยนค่านิยมและความคิดที่เอื้อต่อการพัฒนาคน   มิได้เน้นความถูกต้องเชิงเทคนิคแต่เน้น “การคิดให้ถูก”</p>   <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">ผลสำเร็จในระยะยาวของการพัฒนาตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงขึ้นอยู่กับว่าแนวคิดนี้จะสามารถซึมลึกเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมของประเทศได้มากน้อยเพียงใด</p>   <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">********</p>  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">และเมื่อถึงการปฏิบัติ  โดยส่วนตัวก็ยังเห็นด้วยกับความคิดของพระไพศาล วิสาโล เป็นอย่างยิ่ง  ท่านบอกว่า  ปัจจัยสำคัญที่จะนำไปสู่การเป็นเศรษฐกิจพอเพียงนั้น มีสองประการ</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">  </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">ประการแรก คือ ปัจจัยภายใน ได้แก่  จิตใจที่ “ไม่อยากได้มากขึ้นเรื่อยๆ”</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">   </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">ประการที่สอง  คือ ปัจจัยภายนอก ได้แก่ปัจจัยทางสังคมแวดล้อมที่จัดเตรียมความจำเป็นขั้นพื้นฐานไว้ให้ และมีความเท่าเทียมกันที่ทำให้ “ไม่จำเป็นต้องมีมาก”  เพื่อสร้างความมั่นคงให้ชีวิตตนเอง  หรือเพื่อไม่ให้ต่างจากเพื่อน</p>   <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">การเน้นปัจจัยภายในจะยังไม่สำเร็จ  จำเป็นต้องมีการสนับสนุนของสังคมเพื่อให้คนมีความมั่นคง จนไม่ต้องสะสมมาก   ท่านบอกว่า  ครอบครัวที่อ่อนแอ  ชุมชนที่อ่อนแอ ไม่สามารถเป็นฐานทางศาสนธรรมที่ลึกซึ้งนำไปสู่ความพอเพียงได้</p>   <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">หากจะนั่งคิดกันดีๆ  จะเห็นได้ว่า   ในขณะที่  UNDP มองว่า เศรษฐกิจพอเพียงนำไปสู่ชุมชนเข้มแข็ง  พระไพศาล บอกว่า  ชุมชนเข้มแข็งก็เป็นฐานสำคัญที่จะสร้างสังคมพอเพียง ....  </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal">ท่านผู้อ่านคิดอย่างไร ?</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: justify" class="MsoNormal"></p>