ในภาคเรียนที่ 2/2550 นี้ ผมได้รับมอบหมายให้ไปสอนนักศึกษาประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู รุ่นที่ 2

จากใบรายชื่อของนักศึกษามีทั้งหมด 35 คน แต่เหลือรอดมาถึงภาคเรียนนี้ 25 คนเท่านั้น (ผมคิดในใจว่า "สบายแล้ว จำนวนคนน้อย สอนทั่วถึงดี)

ผมจะต้องเดินทางไปสอนโดยเรือบินของการบินไทย ในภาคเรียนนี้ทั้งหมด 6 ครั้ง และสอบปลายภาคอีก 1 ครั้ง ประมาณว่า 2 สัปดาห์ก็ไปหนหนึ่ง

• ครั้งแรก กับ การบินไปสอน ณ แม่ฮ่องสอน (ภาคเกริ่นนำ)
• ภาพถ่ายกลางอากาศ จากเชียงใหม่ - แม่ฮ่องสอน (ภาคการแสดงภาพ)
• ภาพถ่ายกลางอากาศ จากแม่ฮ่องสอน - เชียงใหม่ (ภาคการแสดงภาพ)

เดินทางวันเสาร์ พัก 1 คืน สอนวันอาทิตย์ทั้งวันแล้วกลับตอนเย็น เป็นอย่างนี้สม่ำเสมอ

เขียนบันทึกถึงตรงนี้ เหลือการสอบปลายภาคอีก 1 ครั้ง คือ สอบวันพรุ่งนี้แล้วครับ (9 ก.พ.51)

ผมสอนวิชา "เทคโนโลยีกับการเรียนรู้" ซึ่งเป็นเรื่องของการใช้เทคโนโลยีในการเรียนการสอนของครู 

ผมมีแนวทางในการสอนพวกเขาอย่างไรบ้าง ลองประมวลผลตัวเองหน่อย

คาบแรก ๆ ผมต้องทำความรู้จักพวกเขาแต่ละคนให้ได้ละเอียดมากที่สุดก่อนว่า ชื่อเสียงเรียงนามเป็นอย่างไร อยู่อำเภอไหนของแม่ฮ่องสอน ปัจจุบันทำงานอะไร ถ้าเป็นครู สอนอยู่ที่ไหน ลำบากไหม และเป้าหมายในชีวิตของพวกเขามาเรียนเพื่ออะไรกันแน่ ... ผมเลือกวิธีการสร้างแบบฟอร์มประวัติส่วนตัวให้พวกเขากรอกและติดรูป เหมือนสมัครงานยังไงยังงั้นเลย

เนื่องจากผมมีเวลาสอน 6 สัปดาห์ ๆ ละ 6 ชั่วโมง ทำให้การสอนต้องเร่งรัดพอสมควร สิ่งใดที่มีประโยชน์น้อย ผมจะตัดออกไป ผมพยายามจะเลือกเนื้อหาที่เขาสามารถนำไปใช้ประโยชน์ตามสภาพพื้นที่ของเขาได้จริง รวมทั้งเปิดโลกเทคโนโลยีใหม่ ๆ ให้เขา เขาจะได้มีวิสัยทัศน์มากขึ้น

เนื้อหาที่ผมเลือกที่จะสอน มีดังนี้

• สื่อการเรียนการสอน : การออกแบบ การพัฒนา การนำไปใช้จริง
• เทคโนโลยีการฉายภาพ
• เทคโนโลยีการขยายเสียง
• คอมพิวเตอร์เบื้องต้น
• อินเทอร์เน็ตเบื้องต้น
• บทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน
• การใช้งานบล็อกเพื่อสร้างเครือข่ายครู
• การศึกษาทางไกลเบื้องต้น
• ฯลฯ

นอกจาก การให้ความรู้ต่าง ๆ แล้ว อีกประเด็นที่ผมจะเน้นมาก ๆ ก็คือ การพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของตัวเอง

ผมจึงเลือกสื่อวีดิทัศน์หลาย ๆ เรื่องมาเปิดให้เขาชม สอดแทรกในระหว่างการสอนทุกครั้ง เช่น

• วีดิทัศน์ "อุดม แต้พานิช 4" ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับ ความกล้าในการใช้ภาษาอังกฤษ
• วีดิทัศน์ "คุณหมอพงษ์ศักดิ์ ตั้งคณา" ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับ พิษภัยยาเสพติด การชิงสุกก่อนห่าม การกตัญญูต่อคุณพ่อคุณแม่ (ได้ผลมาก)
• วีดิทัศน์ "น้องเรย์ คนเก่งหัวใจแกร่ง" ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับ ความพยายามที่เล่าเรียนให้สำเร็จ พร้อมกับดูแลแม่ที่ป่วย บอกรักแม่ทุกครั้ง
• PowerPoint เรื่อง "คุ๊กกี้" สอนเรื่องการไม่ประมาทในชีวิต มีเรื่องการใช้คำพูด เวลา และโอกาส
• ฯลฯ

ผมไม่ต้องการสอนแต่เนื้อหาวิชาการ แต่ผมต้องการให้ลูกศิษย์ "ครูดอย" ของผมเป็นคนดี เป็นครูดี และเป็นลูกที่ดีของพ่อแม่

บางคนอาจคิดได้ หันกลับมาพิจารณาตัวเองแล้วปฏิบัติ แต่บางคนคิดได้ภายในห้องเรียน ออกจากห้องก็ลืม ... เรื่องนี้มันสอนกันโดยตรงไม่ได้ ขึ้นอยู่กับตัวเขาเองว่า จะยอมหันมามองตัวเองหรือไม่

อีกประเด็นหนึ่งที่ผมตั้งใจสอนเขามากก็คือ การใช้บล็อก Gotoknow แห่งนี้ ครับ

ผมมองว่า ครูดอยควรได้รับการเหลียวแลจากสังคมบ้าง เนื่องจากที่ทำงานหรือโรงเรียนทุรกันดารมาก น้ำไฟไม่มี กว่าจะลงมาที่อำเภอก็ลำบากแล้ว จึงอยากให้พวกเขาได้มีโอกาสเล่าให้สังคมฟังบ้างว่า ลำบากแค่ไหน ยังขาดแคลนอะไรอีกบ้างหรือไม่ เพื่อมีคนใจบุญ คนที่มีสิ่งของแต่ไม่ค่อยได้ใช้ ได้บริจาคไปให้เด็กน้อยตามโรงเรียนเหล่านี้บ้าง

ลองเข้าไปที่ ลูกศิษย์ "ครูดอย" ผู้เสียสละแห่งเมืองสามหมอก ดูนะครับ

ซึ่งผมก็คิดว่า ผมคิดถูก ... แรก ๆ ก็เหนื่อยหน่อย เพราะว่าพื้นฐานคอมพิวเตอร์ของหลาย ๆ ไม่ค่อยดีนัก ต้องอาศัยเพื่อนที่อยู่ในเมืองแม่ฮ่องสอนที่พื้นฐานดีกว่าเพื่อนมาติวให้

แน่นอนผมมีความภูมิใจมากที่หลาย ๆ โรงเรียน ลูกศิษย์หลาย ๆ คนมีสังคมภายนอกเริ่มเข้ามาช่วยเหลือเด็ก ๆ และโรงเรียนที่ขาดแคลนบ้างแล้ว เหตุเกิดจาก Gotoknow แท้ ๆ ทีเดียว

ตัวอย่างความสำเร็จในการเขียนบล็อกของลูกศิษย์ "ครูดอย"

ธารน้ำใจที่อบอุ่นสู่แดนดอย : เตรียมของบริจาคเพื่อส่งถึงมือผู้ขาดแคลน ..

คุณเอก เป็นผู้ให้ความช่วยเหลือโดยตรงกับลูกศิษย์คุณครูนุชวรรณ (ซึ่งเป็นลูกศิษย์ของผม)

หรือ ที่โรงเรียนร่มเกล้าปางตองก็มีคนมาให้ความช่วยเหลือสร้างฐานเสาธงให้กับโรงเรียน เป็นต้น

เป็นลูกศิษย์ "ครูดอย" รุ่นแรกที่ผมได้สอนการสร้างบล็อก ครับ ... ภูมิใจตามประสาครูมีลูกศิษย์ดี

แต่ปัญหาของการสอนห้องนี้ก็มีเหมือนกัน

• ลูกศิษย์บางคนเกเร ... ดูเหมือนจะมาเรียนไปยังงั้น ๆ โดยขาดเป้าหมายที่ชัดเจนในการเรียนหลักสูตรนี้นะครับ ทำให้บางครั้งก็ไม่เข้าเรียน หรือบางคนมาเรียนตอนเช้า ตอนบ่ายหายจ้อย ... ผมก็พยายามทำความเข้าใจพวกเขาว่า ภาระหน้าที่การงานมีเสาร์-อาทิตย์ หรือบางคนลูกเล็กประมาณนี้ ทำให้เรียนไม่เต็มที่ (มั้ง) แต่ถ้าเขาคิดได้บ้างว่า ผมมาสอนเขาแค่ 6 ครั้งเท่านั้น เขาจะรู้ว่า การมารับความรู้เป็นเรื่องที่มีคุณค่า
• เวลาการสอนน้อย ... ทำให้เนื้อหาที่อยากสอนมากมายต้องลดน้อยลงไปด้วย ผมก็อยากสอนเขามากที่สุด เพราะโอกาสที่ครูดอยจะเจอพบมันน้อยครับ

"สัตวโลกย่อมเป็นไปตามกรรม"

• วิชานี้เขาต้องได้เกรด B ขึ้นไป ... ไม่งั้นผมจะให้ "ร" เขาแน่นอน ... ความเดือดร้อนสำหรับคนที่ติด "ร" จากผม ... เขาต้องนั่งรถจากแม่ฮ่องสอนมาเชียงใหม่ เพื่อติดต่อแก้เกรดจากผม อันนี้ "สัตว์โลกเป็นไปตามกรรม" "หว่านพืชฉันใด ก็ได้ฉันนั้น" จริง ๆ

ความรู้สึกส่วนตัวของการไปสอนครั้งนี้

• ดีใจที่ได้มีโอกาสนั่งเครื่องบินไปสอนครั้งแรก สะดวก สบายดี ... ผมชอบ อิ อิ
• แม่ฮ่องสอน เมืองแห่งความสงบ จังหวัดหนึ่งที่ผมชอบมานาน แล้วผมก็มีโอกาส
• ดีใจและภูมิใจที่ได้มีโอกาสถ่ายทอดความรู้ให้กับครูดอย ครูผู้เสียสละ ...
• มีลูกศิษย์ดี ๆ หลายคนในห้องเรียนนี้ ... เรียนด้วยความตั้งใจ ผลงานจึงออกมาค่อนข้างดี ... การสร้างคนให้เก่งให้ดี มันยากจริง ๆ
• รู้จักหมอรัตน์ หมอที่ชอบถ่ายรูป และส่งโปสการ์ดทำมือ
• พักผ่อนนอนหลับ ... ไปสอนทุกครั้ง ผมไม่คิดว่า ผมไปสอนหนังสือสักครั้ง ผมกลับคิดว่า ผมกำลังจะได้ไปพักผ่อนแล้ว หลังจากที่ผมทำงานหนัก และเหนื่อยจากที่นี่

หวังว่า การสอบในวันพรุ่งนี้ของลูกศิษย์ของผม เขาจะทำได้นะครับ ไม่ใช่ สอบตก มาให้ผมต้องให้ "ร" ล่ะ ... ซ้วย ซวย ล่ะคราวนี้

"ครูช่วยไม่ได้เน้อ" ... :) ตรงไปตรงมา ไม่มีเบี้ยวแน่นอน

ขอบคุณที่ติดตามอ่านบันทึกนี้นะครับ

บุญรักษา ทุกท่านครับ