เรามักมองว่าประวัติศาสตร์ของเมื่อหลายสิบปีก่อน จบไปแล้วตั้งแต่ตอนนั้น

แต่ใช่หรือ ?

เมื่ออ่านข่าวตื่นเต้น ข่าวนั้นก็มักจบลงเมื่อความตื่นเต้นจบลง แต่ประวัติศาสตร์ไม่เคยจบ

ลองนึกภาพภูเขาไฟพ่นหินเหลวข้นหนืดไหลออกมาเป็นสายธารลาวา แล้วมีผู้สังเกตการณ์ถ่ายภาพเสี้ยววินาทีหนึ่งของสายธารนี้

การถ่ายภาพนั้นจบลงเมื่อถ่ายภาพเสร็จ ก็คือข่าวที่เราอ่านเราชมในแต่ละวัน ซึ่งเรามักรู้สึกว่า มันจบแล้ว แทบจะทันทีที่เราชม

แต่ประวัติศาสตร์ที่แท้จริง เป็นเหมือนลาวาร้อนที่เกิดจากอดีตอันยาวนาน ยังไหลต่อไป มีชีวิตต่อไป  ส่งผลกระทบต่อเนื่องเป็นลูกโซ่ต่อไป ล้ำไปในอนาคต  และอาจไม่ได้เปลี่ยนเป็นหินแข็งเย็นชืดในช่วงเวลารุ่นของเรา หรือแม้แต่รุ่นลูกหลานของเรา

ข่าวคือเสี้ยวเล็ก ๆ ของประวัติศาสตร์ เป็นจิ๊กซอว์ที่ไม่มีวันเติมเต็มในชั่วรุ่นของเรา

ตัวอย่างเช่น สถานการณ์ทางการเมืองปัจจุบัน ถ้านับไปนับมา ก็เกิดจากปฎิกิริยาลูกโซ่ย้อนไปได้หลายสิบปี ..เป็นอย่างน้อย

ลองหัดอ่านข่าวแบบไม่ต้องเน้น สด ด่วน ทันควัน ตื่นเต้น เราอาจจะมองเห็นสายธารประวัติศาสตร์อย่างชัดเจนขึ้น

ไม่อย่างนั้น ข่าว ก็จะเป็นเพียงความบันเทิงในรูปแบบหนึ่งเท่านั้นเอง ดังที่ ไลนัส ทอร์วอลด์ ผู้สร้างระบบปฎิบัติการลินุกซ์ เคยตั้งข้อสังเกตทีเล่นทีจริงว่า วัฒนธรรมทั้งหลาย เมื่อซับซ้อนได้ที่ ก็ทำให้ทุกเรื่องเป็นความบันเทิงสำหรับเสพได้หมด ไม่ว่าเป็น เทคโนโลยี /การสื่อสาร/ ข่าวสาร

เช่น

ถ่ายทอดสดข่าวสงคราม ยิงกันตายให้เห็น ๆ ต่อหน้า

คนดูก็กรี๊ดตื่นเต้น โห..น่ากลัวจัง

แล้วอีกนาทีนึงก็กดรีโมตไปดูดาราตบกันต่อ

ภายในไม่กี่ชั่วโมง เรื่องนั้นก็เสมือนไม่เคยเกิดขึ้นในโลกอีกเลย