ตัวอย่างกิจกรรม โดย อาจารย์ธนชัยค่ะ ... พา สว. และเครือข่าย เรียนรู้ เรื่อง การสื่อความหมาย ด้วย "ภาพบ่งบอกลักษณะนิสัย" ก็คือ ภาพ งู 4 ประเภท ให้แต่ละคน เลือกว่า งูประเภทไหน เหมาะสมตรงกับบุคลิกลักษณะการทำงาน นิสัยของตัวเอง ประเภทที่ 1) งูเลื้อยตรง 2) เลื้อยซิกแซก 3) แผ่แม่เบี้ย และ 4) งูพันบนต้นไม้

กลุ่มที่เลือก ต่างก็ให้เหตุผลกันต่างๆ นานา ล้วนแล้วแต่มีข้อดี

งูเลื้อยตรง 

เหตุผลที่เลือก – ถึงจุดหมายปลายทางได้เร็ว ถ้าเป็นคนก็จะเป็นคนที่ซื่อสัตย์สุจริต ไม่เอารัดเอาเปรียบผู้อื่น และเป็นคนที่ตรงไปตรงมา ซื่อสัตย์สุจริต

เหตุผลที่ไม่เลือกอันอื่น – ไม่ชอบซิกแซก เพราะไม่ชอบหลีกเลี่ยงปัญหา ไม่เลือกแม่เบี้ย เพราะไม่ชอบการวางอำนาจ ไม่ชอบงูพันต้นไม้ เพราะเขาชอบไม่พึ่งพาตนเอง ไปพึ่งพาคนอื่น ก็เลยไม่เลือก

งูเลื้อยซิกแซก

เหตุผลที่เลือก – รู้จักเอาตัวรอดในสถานการณ์ และเลือกทางเดินที่ดีที่สุด ที่เราจะเดินไปได้ ไม่มีปัญหา การทำงานของเราต้องมีคนหลากหลาย เราก็ต้องมีความพร้อมที่จะปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ และการทำงานเราจะไม่ fix idea ว่าใครดีที่สุด เราจะทำงานกับทุกคน ให้เขาได้ทำงานกับเรา ฟังเสียงส่วน เหตุผลส่วนรวม

เหตุผลที่ไม่เลือกอันอื่น – ไม่เลือกเลื้อยตรง เพราะเราอาจไม่ปรับเปลี่ยนได้ ชนก็ชนเลย รู้สึกว่า บรรยากาศการทำงาน ตรงจะเครียด ไอเดียจะไม่ออก ไม่เลือกแผ่แม่เบี้ย เพราะว่าเป็นการใช้อำนาจมากไป ผู้ร่วมงานอาจมีความคิดที่ดี แต่ไม่กล้าแสดงออก เพราะหัวหน้าคุมไว้แล้ว ไมมีโอกาสโผล่หัวขึ้นมา ไม่เลือกงูพันต้นไม้ เพราะคิดว่า การอาศัยคนอื่นมากเกินไป เราอาจไม่มีความแข็งแรง ต้องไปพึ่งคนอื่นตลอด ถ้าเราไม่มีต้นไม้ อาจไม่มีที่อยู่เลย

งูแผ่แม่เบี้ย

เหตุผลที่เลือก – บางสิ่งบางอย่างที่จะมาทำร้าย เราก็ต้องแผ่แม่เบี้ยไว้ก่อน จะได้ถอยออกไป เหมาะสมกับผู้ที่เป็นผู้บริหาร เป็นภาวะของผู้นำ ต้องดูแลลูกน้องได้ ทำได้หรือไม่ก็ต้องวางก้ามไปก่อน เหมือนรัชกาลที่ 6 ประพันธ์ไว้ในลักษณะของผู้นำว่า “โขลงช้างย่อมมีพญาสาร ครอบครองบริวารทั้งหลาย ฝูงโคขุนโคก็เป็นนาย มุ่งหมายนำพวกไปหากิน ฝูงหงส์มีเหมราชา สกุณามีขุนปักษิณ เทวดายังมีสักรินทร์ เป็นปิ่นเทวัญชั้นฟ้า" ... เราจึงต้องอยู่เป็นคณะ มีผู้นำ และมีหัวหน้า

เหตุผลที่ไม่เลือกอันอื่น – งูเลื้อยตรง เพราะว่าความเป็นผู้ตรงเกินไป อาจไปตำผู้ใดผู้หนึ่ง อาจเกิดสิ่งเสียหาย ไม้เลือกงูซิกแซก เพราะว่า มีเล่ห์เหลี่ยม กลโกงมาก ไม่ได้เข้าออกตามตรอกออกตามประตู เหมือนเล่ห์ลิ้นทรชน ไม่เลือกงูพันต้นไม้ เพราะว่า ขี้คร้าน เอาเปรียบ ทำนาบนหลังมนุษย์ เป็นกาฝาก

งูพันต้นไม้

เหตุผลที่เลือก – เปรียบเหมือนเวลามีปัญหาอยู่ข้างหน้า เวลาเลี้ยงตรง เราอาจจะชน ถ้าเราอยู่เหนือ เราก็จะเห็นปัญหาที่มีอยู่ ไปไกลๆ เราจะได้รู้ว่า เลี้ยวซ้าย หรือเลี้ยวขวา แล้วค่อยตรง เรารวมเอาข้อดีของทุกอย่างมาอยู่ตรงนี้ ... ไม่หมกมุ่นกับปัญหา มองภาพรวม และรอเวลา เห็นว่า คนอื่นเป็นอย่างไร เราจะได้ทำถูก และอยู่บนต้นไม้ ก็จะมีวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล มองเห็นได้รอบทิศ ถ้าเรามองแต่ไกล เราจะได้จัดการทุกอย่างถูกต้อง

เหตุผลที่ไม่เลือกอันอื่น – ไม่ชอบเลื้อยตรง เพราะว่า เอาแต่ตรงไปอย่างเดียว เดี๋ยวรถทับตาย อายุไม่ยืน ไม่ชอบซิกแซก เพราะว่า บางอย่างอาจดูไม่น่าเชื่อถือ ไม่ชอบแผ่แม่เบี้ย เพราะว่า ไม่ชอบคนวางอำนาจ สรุปแล้ว บางสถานการณ์เราต้องแผ่แม่เบี้ย บางสถานการณ์เราต้องตรง บางสถานการณ์ก็ต้องซิกแซก จะเกิดประโยชน์สูงสุด ไม่ใช่ปลิ้นปล้อน

เรื่องนี้ อ.ธนชัยสรุปไว้ว่า

... กิจกรรมนี้สื่อความหมายได้หลายเรื่อง
1) พอมี 4 แบบให้เลือก คนจะเลือกแต่ละแบบ คนที่มาด้วยกัน ก็ชอบไม่เหมือนกัน ความชอบเป็นความแตกต่างของแต่ละบุคคล การทำงานในชมรม จึงจะเห็นว่า มีคนหลากหลายกลุ่ม หลากหลายประเภท หลายอุปนิสัย แต่ละคนจะชอบไม่เหมือนกัน
2) สังเกตได้ว่า ถ้าชอบแล้ว เรื่องของเหตุผลของแต่ละคน ตอนแรก ถ้าฟังแค่เหตุผลของเรา จะพบว่าเหตุผลของแต่ละคนถูกหมด ไม่มีใครผิด เพราะฉะนั้น เราต้องฟังเหตุผลของคนอื่นๆ ด้วย ไม่ใช่แต่ของเรา
3) พอแลกเปลี่ยนกัน คนลักษณะเดียวกัน ก็มักจะคุยกันได้ดี ได้เต็มที่

งู 4 ประเภท หมายถึง

งูเลื้อยตรง – เป็นคนซื่อสัตย์ ยุติธรรม เห็นใครถูกข่มเหง คนนี้จะออกหน้าทันที ปากกับใจตรงกัน ในสังคมเราก็มีคนอย่างนี้ แต่ว่า จุดอ่อนของเขา ก็จะเคร่งครัด อารมณ์ทางเพศ จะต่ำกว่าปกติ

งูซิกแซก – คนที่รู้ว่าสถานการณ์ใดควรใช้วิธีการอย่างใด มีการผ่อนสั้นผ่อนยาว มีมนุษยสัมพันธ์ดี สามารถเข้าได้กับทุกคน สามารถติดต่อประสานงานได้ทุกรูปแบบ ไม่ได้หมายถึงการคดโกง หรือเอาเปรียบ เป็นคนที่รู้สถานการณ์ ในสังคมของเรา กลุ่มที่ประชาสัมพันธ์ กลุ่มประสานงานก็จะเป็นคนกลุ่มนี้ อารมณ์ทางเพศจะเป็นปกติ สม่ำเสมอ

งูแผ่แม่เบี้ย – ไม่ได้เป็นนักเลง ไม่ได้เป็นผู้มีอิทธิพล เป็นคนที่มีภาวะความเป็นผู้นำสูง อยู่ในองค์กร หน่วยงานไหน ก็จะได้เป็นหัวหน้า เพราะว่า แต่ละงานต้องมีผู้นำ ต้องมีการฟังกัน เพราะว่าผู้นำจะทำในเรื่องของการปกป้อง เพื่อไม่ให้ผู้อื่นมาทำร้ายลูกน้อง เกิดความรู้สึกอบอุ่น และปลอดภัย เป็นคนที่อบอุ่น มีคนอยากเข้าไปอยู่ด้วย อารมณ์ทางเพศ เป็นคนที่เร่าร้อน

งูพันบนต้นไม้ – ไม่ได้หมายถึงคนขี้คร้าน เป็นคนที่เป็นนักคิด นักวางแผน นำวางนโยบาย คนที่มีวิสัยทัศน์ สังคมเราขาดไม่ได้ สำหรับคนที่มุมมองที่ก้าวผ่านปัญหา คนนี้ไปอยู่บนต้นไม้ นอกจากมองหาความปลอดภัยแล้ว ก็เป็นการมองวิสัยทัศน์ ว่า คนข้างล่างเป็นอย่างไร มองปัญหาได้ทั่ว อารมณ์ทางเพศ ซาดิสต์หน่อยๆ

รวมเรื่อง ตลาดนัดชมรมผู้สูงวัยใส่ใจช่องปาก