เลื่อนตัวเองขึ้น

เลื่อนตัวเองขึ้น แต่อย่าลดคนอื่นลง


            -  อาจารย์สอนยูโดชาวญี่ปุ่นอายุปูนปัจฉิมวัยคนหนึ่ง
               ชวนลูกศิษย์หนุ่มชาวอเมริกันเดินทอดน่องไปตาม

                       ชายหาดยามเย็น
               ช่วงหนึ่งของการสนทนา
               อาจารย์ใช้ไม้เท้าขีดเส้นสองเส้นคู่ขนานลงไป

                       บนผืนทรายขาวละเอียด
               เส้นหนึ่งยาวประมาณ 5 ฟุต อีกเส้นหนึ่งยาวประมาณ 3 ฟุต

               "เธอลองทำให้เส้นที่ยาว 3 ฟุต ยาวกว่าเส้นที่ยาว 5 ฟุต
                ให้อาจารย์ดูหน่อยสิ"

                เสียงอาจารย์บอกเป็นเชิงท้าทายอยู่ในที
                ลูกศิษย์อเมริกันหยุดคิด
                พินิจเส้นทั้งสองอยู่ครู่หนึ่งก็เผยยิ้มที่ริมฝีปาก 
                เหมือนค้นพบคำตอบ เธอบรรจงใช้เท้าข้างหนึ่งค่อยๆ
                ลบรอยเส้นตรงที่ยาวประมาณ 5 ฟุตนั้นให้สั้น
                ลงจนเหลือนิดเดียว โดยวิธีนี้เส้นที่ยาวราว 3
               ฟุตจึงโดดเด่นขึ้นมาแทน ลบเสร็จเธอเงยหน้าสบตา
                อาจารย์พลางขอความเห็น

               "เช่นนี้ ใช้ได้หรือยัง"

                 ผู้เป็นอาจารย์ใช้ไม้เท้าเคาะหัวเธอเบาๆ
                 หนึ่งทีก่อนบอกว่า
                "ใช้วิธีนี้ ชีวิตเธอก็มีแต่จะล้มเหลว รู้ไหม?
                คนที่คิดจะยกตัวเองให้สูงขึ้นโดยการทำร้ายคู่แข่งนั้น
                ไม่สู้ ฉลาดเลย ทางทีดี จงยกตัวเองขึ้น
                 แต่อย่าลดคนอื่นลง"

                  ว่าแล้วอาจารย์ก็ขีดเส้นทั้งสองใหม่
                   แล้วสาธิตให้ดูโดยการปล่อยเส้นที่ยาว
                   5 ฟุตไว้อย่างเดิม แต่ขีดเส้น ที่ยาว 3
                  ฟุตให้ยาวขึ้นเป็น 10 ฟุต
                  ฝ่ายลูกศิษย์ยังคงกังขา

                  "คู่แข่งของเธอ ไม่ใช่ศัตรู แต่คือครูของเธอ
                   และเขาคือคนสำคัญที่จะทำให้เธอได้ก้าวไปข้างหน้า

                              อย่างสง่างาม เธอลองคิดดู หากไร้เสียซึ่งคู่แข่ง 
                    เธอจะรู้ได้อย่างไรว่าตัวเองมีศักยภาพ

                              ในการทำงาน ขนาดไหน
                    ไม่มีอัปลักษณ์ เธอจะรู้จักความสวยงามได้อย่างไร
                    คู่แข่งขันของเรายิ่งเก่ง ยิ่งฉลาดล้ำ ก็จะทำให้
                    เรารู้จักขยับตัวเองขึ้นไปให้สูงส่งยิ่งขึ้น
                     นักสู้ที่ดีนั้น
                    เขายืนหยัดอยู่ในสังเวียนได้เพราะมีคู่ต่อสู้ที่เข้มแข็ง
                    คู่ต่อสู้ที่อ่อนแออาจทำให้เราเป็นผู้ชนะ
                    แต่ชัยชนะนั้นมักไม่ยืนยง

                    "คนที่พยายามจะเลื่อนตัวเองขึ้นไปโดยการฆ่าน้อง

                              ฟ้องนาย และขายเพื่อน

               ถึงแม้จะทำได้สำเร็จ แต่นั่น
                     ก็เป็นความสำเร็จที่ปราศจากเกียรติคุณ
                     ไม่อาจเอ่ยอ้างได้อย่างเต็มภาคภูมิ 
                     การเลื่อนตัวเองขึ้นไปโดย วิธีที่ไม่ชอบธรรม 
                     กับการเลื่อนตัวเองขึ้นไปโดยปล่อยให้คนอื่น

                               ได้ก้าวไปตาม                            

                              วิถีทางของเขา อย่างเสรี 
                    นั้นมี ผลลัพธ์ต่างกันเพียงไร 

                    "การเลื่อนตัวเองขี้น พร้อมกับลดคนอื่นลง เธออาจชนะ 
                     แต่ก็มีศัตรูเป็นของ แถม                       

                     การเลื่อนตัวเองขึ้นแต่ ไม่ลดคนอื่นลง 
                     เธออาจเป็นผู้ชนะพร้อมกับมีเพื่อนแท้เพิ่มขึ้นมากมาย
                              วิธีไหนจะดีกว่ากัน?"                                
                                                                 ที่มา: คลับสินธร