การพัฒนาการศึกษาท้องถิ่น : ในบริบทโครงการพัฒนาชนบทเชิงบูรณาการ ( 2 )

การสร้างหลักสูตรสถานศึกษา ไม่ใช่คำตอบสุดท้ายของการพัฒนาการศึกษาท้องถิ่น

 

หลังจากที่ได้ติดตามผลการใช้หลักสูตรสถานศึกษาฉบับร่าง เพื่อจะดูว่ามีปัญหาอะไรบ้างระหว่างการใช้หลักสูตร เพื่อปรับปรุงนำไปสู่ทำประชาพิจารณ์ในหลักสูตรครั้งที่ 2 เพื่อจัดทำหลักสูตรฉบับสมบูรณ์ และนำหลักสูตรไปทดลองใช้ในชั้นเรียนอีกครั้ง ระหว่างการนำหลักสูตรไปใช้ จะมีการพัฒนาด้านความคิด ทักษะ ความรู้และความเข้าใจ ให้แก่คณะครูที่เข้าร่วมการพัฒนาการศึกษาท้องถิ่น โดยใช้สรรพวิชาที่มีอยู่ในมหาวิทยาลัยขอนแก่น เช่น

• การอบรมการทำวิจัยในชั้นเรียน

• การเป็นวิทยากรกระบวนการ

• การเขียนหลักสูตร

• การสร้างสื่อการเรียนการสอน

• การวางแผนการเรียนรู้

• การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างโรงเรียน

ในภาพรวม คณะครูสามารถเรียนรู้และทดลองปฏิบัติจริงผ่านกระบวนการสร้างหลักสูตรสถานศึกษา นักเรียนได้เรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ในชุมชนของตัวเองมากขึ้น ชุมชนได้เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดการเรียนการสอนในโรงเรียน อีกทั้งสามารถขยายแนวคิดไปสู่โรงเรียนที่สนใจได้ แต่การนำหลักสูตรสถานศึกษาไปใช้จริง ยังมีปัญหาอุปสรรคที่ต้องพิจารณาอีกหลายประการ

• บางโรงเรียนผู้บริหารไม่ให้ความสำคัญ

• ความสามารถเฉพาะตัวของครูในการสอน

• ขาดสื่อ วัสดุอุปกรณ์

• บางกลุ่มสาระต้องใช้งบประมาณในการสนับสนุน

• ระบบการบริหารโรงเรียนไม่สอดคล้องกับจุดมุ่งหมายของหลักสูตร

• การสอนตามหลักสูตรสถานศึกษาที่สร้างขึ้น นำไปใช้จริงเพียงบางสาระและบางช่วงชั้น กิจกรรมพัฒนาผู้เรียนจัดเฉพาะบางช่วงชั้น

• หลักสูตรสถานศึกษาไมได้นำไปใช้อย่างต่อเนื่องและจริงจัง

• หลักสูตรที่สร้างขึ้นมาสามารถใช้จริงได้บางส่วน

• กรอบนโยบายด้านการศึกษาระดับประเทศ ไม่เอื้อต่อการใช้หลักสูตรสถานศึกษาที่โรงเรียนและชุมชนร่วมกันเขียนขึ้น

• หลักสูตรเนื้อหามากเกินไป ไม่สามารถสอนได้ทันตามกำหนดเวลา

จากการสรุปบทเรียน พบว่า กลยุทธ์การสร้างหลักสูตรสถานศึกษาเพื่อใช้อย่างเบ็ดเสร็จนั้น ไม่สามารถนำไปใช้ได้จริงทั้งหมดเนื่องด้วยเงื่อนไข ข้อจำกัดหลายประการ และไม่ใช่คำตอบสุดท้ายของการพัฒนาการศึกษาท้องถิ่น จำเป็นต้องมีการปรับกลยุททธ์เพื่อให้สอดคล้องกับบริบทของโรงเรียน/ชุมชน...(โปรดติดตามตอนต่อไป)