ทต.เมืองบางขลัง สุโขทัย สร้างบ้านแปลงเมือง ด้วยฐานงานวิจัยผ่านการท่องเที่ยวโดยชุมชน
การท่องเที่ยวเป็นอุตสาหกรรมบริการหนึ่ง ซึ่งสร้างรายได้เข้าประเทศเป็นมูลค่ามหาศาลติดต่อกันเป็นเวลาหลายปี และมีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อยๆ เกิดการกระจายรายได้ไปสู่ธุรกิจการผลิตและบริการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องขยายตัวเพื่อรองรับนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ ก่อให้เกิดการจ้างงานและยังเป็นกลไกที่สำคัญในการกระจายรายได้และความเจริญสู่ภูมิภาค โดยเฉพาะ เศรษฐกิจในท้องถิ่นพื้นที่ที่เป็นเมืองท่องเที่ยวและตามเส้นทางท่องเที่ยว
สถานการณ์ในปัจจุบันมีแนวโน้มส่งเสริมการท่องเที่ยวแบบยั่งยืน คือการพัฒนาการท่องเที่ยวให้เกิดความน่าสนใจ ควบคู่กับการมีความรับผิดชอบต่อทรัพยากรทางการท่องเที่ยว สิ่งแวดล้อม การคงไว้ซึ่งอัตลักษณ์ของแต่ละแหล่งท่องเที่ยว
“การท่องเที่ยวโดยชุมชน” เป็นการท่องเที่ยวทางเลือกที่สามารถกระจายรายได้ให้กับคนในพื้นที่ กลายเป็นรายได้เสริมให้กับชุมชน ที่มาพร้อมกับทำให้คนในชุมชนเกิดความตระหนักเห็นความสำคัญ และคุณค่าของทรัพยากรในพื้นที่ตน ดำเนินการโดยการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนที่มีการบริหารจัดการและความพร้อมในการให้บริการแก่ผู้มาเยือน
งานวิจัยเมืองบางขลังเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวชุมชน
นักวิจัยได้แก่ชาวบ้าน พนักงานเทศบาล พระสงฆ์ ครู โดยได้รับการสนับสนุน ช่วยเหลือจาก ผศ.ดร.ชุลีรัตน์ จันทร์เชื้อ, ผศ.ดร.ศุภลักษณ์ วิริยสุมล, ผศ.วัลลิกา โพธิ์หิรัญ, ผศ.ดร.ขวัญชนก นัยจรัญ, กมลรัตน์ บุญอาจ และทีมงานจาก ม.ราชภัฏพิบูลสงคราม ภายใต้การประสานงานของ สุวรรณ ทรัพย์ศิริกาญจนา รองปลัด โดยมี วิทยา เกษรพรหม ปลัด ทต.เมืองบางขลังเป็นหัวหน้าโครงการ
ปี 2556 สกว.สนับสนุนการวิจัย “การศึกษาอัจฉริยลักษณ์ชุมชนโบราณเมืองบางขลัง เพื่อพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน และ ทต.เมืองบางขลัง” ปี ๒๕๕๗ วช. สนับสนุนการวิจัย “การสร้างแหล่งท่องเที่ยวเพื่อการเรียนรู้มรดกวัฒนธรรมโดยเครือข่ายชุมชนโบราณเมืองบางขลัง ๙ หมู่บ้าน” ปี ๒๕๕๙ สกว. สนับสนุนการวิจัย “การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นเพื่อการท่องเที่ยวมรดกวัฒนธรรมเมืองบางขลัง” ปี ๒๕๖๒ สกว.สนับสนุนการวิจัย “การท่องเที่ยวเพื่อการเรียนรู้วิถีชาวนาเมืองบางขลัง” ปี ๒๕๖๓ สกว. สนับสนุน ให้ ศ.ศรีศักดิ์ วัลลิโภดม ผู้เชี่ยวชาญด้านโบราณคดีและมนุษยวิทยาของประเทศไทย พร้อมด้วย สุดารา สุจฉายา, เมธินีย์ ชอุ่มผล พร้อมคณะจาก มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์ และนิตยสารเมืองโบราณ ทำการวิจัย “ประวัติศาสตร์สังคมเมืองบางขลัง” อย่างรอบด้าน
จากผลงานวิจัยทั้ง ๕ เรื่องที่ผ่านมา ทำให้ชาวบ้านเกิดการตื่นตัว รับรู้ถึงของดีมากมายที่มีอยู่ในท้องถิ่นตน เกิดความภาคภูมิใจ ในถิ่นฐานบ้านเกิด อยากเปิดบ้าน เปิดเมืองถ่ายทอดเรื่องราวต่างๆ ให้นักท่องเที่ยวได้รับทราบ พูดคุยให้ข้อมูลด้วยร้อยยิ้มและเสียงหัวเราะ และมีความยินดีที่จะร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการส่งเสริมการท่องเที่ยวเมืองบางขลัง
นายชาตรี สุขแจ่ม นายกเทศมนตรีตำบลเมืองบางขลังพร้อมคณะผู้บริหาร เห็นว่า “การสร้างบ้านแปลงเมืองด้วยฐานงานวิจัยผ่านการท่องเที่ยวโดยชุมชน” มีความเป็นไปได้ภายใต้ปัจจัยที่มี จึงได้จึงได้หารือกับผู้นำท้องที่ ผู้นำท้องถิ่น ส่วนราชการ ผู้นำชุมชน คณะสงฆ์นำโดยพระครูพิพัฒน์สุตากร เจ้าคณะตำบล นำองค์ความรู้มรดกวัฒนธรรมที่เป็นผลจากการวิจัย มาสร้างความหมายและการบูรณาการความรู้ของชุมชนกับการท่องเที่ยว เพื่อให้ชุมชนมีรายได้เสริมจากการท่องเที่ยว และเป็นการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม โดย ดำเนินการจัดตั้งกลุ่มโฮมสเตย์, จัดตั้งชมรมท่องเที่ยววิถีเมืองบางขลัง, ขับเคลื่อน “เมืองบางขลังสะอาดไร้ถัง” ร่วมกับสถาบันพระปกเกล้า, การพัฒนาทักษะอาชีพโดยใช้ชุมชนเป็นฐานร่วมกับกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.)
ผลผลิตและผลลัพธ์
- มีการรวมกลุ่ม “เมืองบางขลังโฮมสเตย์” ภายใต้การนำของ “ครูบัว” หทัยวรรณ โสรัจประสพสันติ จนได้รับมาตรฐานโฮมสเตย์ไทย จากกรมการท่องเที่ยว ผู้ประกอบการโฮมสเตย์เกิดการตื่นตัว อยากได้มาตรฐานโฮมสเตย์ไทย เกิดการเรียนรู้ ลงมือปรับปรุงโฮมสเตย์ของตน ปัจจุบัน โฮมสเตย์บ้านแจ่มจ้า (ของ สท.อานุมาศ อ่อนเหลือ) ได้รับการประเมินมาตรฐานเพิ่มมากขึ้น ผ่านเกณฑ์คุณภาพที่พักนักเดินทาง HOME LODGE จากกรมการท่องเที่ยว
- มีการรวมกลุ่มจัดตั้ง “ชมรมท่องเที่ยววิถีเมืองบางขลัง” มีการจัดกิจกรรมในงานประเพณีของตำบลปีละ ๒ ครั้งๆ ละ ๓ วัน, มีการนำสินค้า ผลิตภัณฑ์ ออกไปขายร่วมกับชมรมท่องเที่ยวจังหวัดสุโขทัยอย่างสม่ำเสมอ ภายใต้การนำของแดง ยศวิชัย, อุเทน ลำไย, ประพันธ์ ฟุ้งเฟื่อง และอรณี พูลเลิศ
- ชมรมท่องเที่ยววิถีเมืองบางขลัง ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจาก องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (อพท.4 สุโขทัย) อย่างต่อเนื่อง
- บ้านเรือน ชุมชนสะอาด สิ่งแวดล้อมสวยงามจากการลงพื้นที่รณรงค์ของเจ้าหน้าที่เทศบาลและ อสม. ตามโครงการ “เมืองบางขลังสะอาดไร้ถัง” ที่มุ่งเน้นการคัดแยกขยะที่ต้นทาง คือที่ครัวเรือน นำมาสู่ค่าใช้จ่ายในการทิ้งขยะของเทศบาลลดลงอย่างเห็นได้ชัด บางเดือนไม่มีขยะไปทิ้งเลย, ครัวเรือนมีรายได้เพิ่มขึ้นจากการขายขยะ
- หมู่ ๑ บ้านคลองแห้งได้รับการคัดเลือกผ่านเข้ารอบ ชุมชนสะอาด “Zero Waste” ปี ๒๕๖๔
- กลุ่มเป้าหมายมีทักษะอาชีพสร้างรายได้ให้แก่ตนเอง/ครอบครัวก่อให้เกิดครอบครัวอบอุ่น โดยการนำวัสดุในท้องถิ่น วัสดุเหลือใช้มาทำดอกไม้จันทน์ ทำผลิตภัณฑ์จากเชือกกล้วย ผลิตภัณฑ์จากไม้ไผ่ ผลิตภัณฑ์จากผักตบชวาที่แก้ปัญหาน้ำเน่าเหม็นด้วย มีการถ่ายทอดทักษะการแปรรูปผลิตภัณฑ์ให้คนในชุมชน เป็นการส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนที่มีความผูกพันร้อยรัดเชื่อมโยงคนในชุมชนเข้าหากัน อีกทั้งยังมีผลิตภัณฑ์ วัสดุ อุปกรณ์ที่ใช้ต้อนรับ และขายให้แก่นักท่องเที่ยว เป็นจุดเรียนรู้ที่ให้นักท่องเที่ยวมาเรียนรู้ลงมือทำอีกด้วย ทำให้ ชุมชนเข้มแข็ง เห็นคุณค่า ความสำคัญของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพราะสามารถนำมาสร้างคุณค่าทางจิตใจ สร้างมูลค่าเป็นเงินรายได้ให้แก่ตนเอง แก่คนในชุมชนได้
- ก่อเกิด “บุญเพิ่ม” ควายไทยแห่งเมืองบางขลังจากลูกตีนเป็ด สนับสนุนการแปรรูปบรรจุภัณฑ์โดย ดร.วนัชพร จันทรักษา พร้อมคณะอาจารย์จาก ม.ราชภัฏพิบูลสงคราม จนได้รับมาตรฐานอุตสาหกรรมจากอุตสาหกรรมจังหวัดสุโขทัย
- ปลายทางของการคัดแยกขยะที่ครัวเรือนได้กลายมาเป็นวิถีชีวิต ที่ถูกฝังอยู่ใน DNA ของคนเมืองบางขลัง
- ได้รับคัดเลือกจาก กสศ. เป็น 1 ใน 5 แห่ง จาก 149 โครงการ ร่วมเสวนาออนไลน์ เรื่อง “เรียนรู้ตลอดชีวิตวิถีการพึ่งพาตนเองจากฐานชุมชน” โดยมีสุวรรณ ทรัพย์ศิริกาญจนา รองปลัดเทศบาลร่วมพูดคุย เมื่อ 15 กันยายน 2564
- ได้รับการประเมินเมืองสิ่งแวดล้อมยั่งยืน ระดับพื้นที่ปี 2564 ในระดับดีเยี่ยม และได้รับรางวัลความมุ่งมั่นในการพัฒนาเมืองสู่ความน่าอยู่อย่างยั่งยืนในระดับประเทศ
- ได้รับคัดเลือกเป็นองค์กรที่มีผลงานดีเด่นด้านการพัฒนาและส่งเสริมเศรษฐกิจท้องถิ่น และได้รับแจ้งจากกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่นมีกำหนดการมาถ่ายทำผลิตสื่อประชาสัมพันธ์ “โครงการสร้างทักษะอาชีพเมืองบางขลังโดยแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง” ซึ่งสนับสนุนโดยกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) ในวันที่ 12 ม.ค.2565
- ผศ.พรทิพย์ ฉายกี่ และ อาจารย์วรพร ฉายกี่ จากมหาวิทยาลัยการกีฬาแห่งชาติ วิทยาลัยเขตชลบุรี ได้ทำการวิจัย “แนวทางการวางแผนยุทธศาสตร์ในการขับเคลื่อนการท่องเที่ยวโดยชุมชนตำบลเมืองบางขลัง สนับสนุนโดยสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.)
- กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม โดยอุตสาหกรรมจังหวัดสุโขทัย มาถ่ายทำประชาสัมพันธ์ “พัฒนาผลิตภัณฑ์ของฝาก ของที่ระลึกเพื่อเชื่อมโยงแหล่งท่องเที่ยวที่มีศักยภาพในพื้นที่” ของวิสาหกิจชุมชนไร่ฟุ้งเฟื่อง ซึ่งจะนำไปสู่การพิจารณาเป็น “หมู่บ้านอุตสาหกรรมสร้างสรรค์” ที่มี 10 หน่วยงานเข้ามาส่งเสริมทั้งงบประมาณ บุคลากร และองค์ความรู้ต่อไป.
ความเห็น (0)
ไม่มีความเห็น