การกระจายและการแลกเปลี่ยน ตอน 2


ชนิดของการให้ระหว่างกัน

การแลกเปลี่ยนระหว่างกันแบบต่าง ๆ ย่อมไม่เหมือนกัน ในปี 1965 นักมานุษยวิทยา ชื่อ มาแชล ซาริน (Marshall Sahlins) ได้สังเกตว่าจะมีการแลกเปลี่ยนระหว่างกัน 3 ชนิด ที่เกิดขึ้นในสังคมมนุษย์ทั่วโลก นั่นคือ แบบทั่วไป (generalized), ทางสมดุล (balanced), ทางลบ (negative) การแลกเปลี่ยนระหว่างกันแบบทั่วไป คือการให้ของขวัญแบบไม่คิดว่าจะได้รับคืนกลับ เช่น หากคุณไปซื้อของกับเพื่อน และคุณซื้อกาแฟให้กับเขาถ้วยหนึ่ง และคุณก็คาดหมายว่าจะได้รับของขวัญคืนกลับมาในอนาคต อย่างไรก็ตาม คุณอาจรู้สึกไม่พอใจ หากเพื่อนของคุณยืนยันที่จะซื้อกาแฟคืนให้คุณในทันทีที่คุณซื้อกาแฟให้กับเขา การทำเช่นนั้น คือเพื่อนของคุณไม่ต้องการจะทำการแลกเปลี่ยนระหว่างกันกับคุณอีกต่อไป โดยนัยนี้ มันคือการปฏิเสธความเป็นเพื่อนของคุณ

กับการแลกเปลี่ยนแบบสมดุล คือมีการคาดหมายอย่างชัดแจ้งถึงการให้คืนกลับในอนาคตอันใกล้ การซื้อขายแบบง่าย ๆ หือ การขายของทางห้างสรรพสินค้าจะทำให้ความหมายของคำนี้ชัดเจนมากขึ้น หากคุณเดินออกจากร้าน โดยที่ไม่จ่ายเงิน แต่นำสิ่งของออกมา แน่นอนว่าคนขายภายในร้านอาจหยุดคุณหรือถูกจับ เพราะว่าคุณไม่ได้จ่ายเงินเพื่อซื้อของ ของขวัญคริสต์มาสในโลกตะวันตก คือการแลกเปลี่ยนแบบสมดุล หากคุณไปบ้านญาติ หรือเพื่อนสนิทในวันคริสต์มาส และให้ของขวัญคริสต์มาสแก่พวกเขา จะมีความคาดหวังว่าจะได้ของขวัญคืนกลับในอนาคตอันใกล้ หากคุณไม่รับของขวัญ คุณกำลังทำให้ญาติ หรือเพื่อนสนิทกลัวว่าอาจทำเงื่อนไขทางสังคมผิด หรือไม่ได้ใส่คุณเท่าที่ควร ในทางตรงกันข้าม ของขวัญวันเกิดน่าจะเป็นการแลกเปลี่ยนแบบทั่วไปมากกว่า เพราะว่าคุณไม่ได้คาดหวังว่าจะได้ของขวัญคืนกลับ เมื่อคุณให้ของขวัญวันเกิด อย่างไรก็ตาม คุณอาจคาดหมายว่าคนที่คุณให้ของขวัญอาจให้ของขวัญกลับในวันเกิดของคุณ

การแลกเปลี่ยนแบบลบ เกิดขึ้นเมื่อมีการบังคับให้คนบางคนจำใจต้องสละ หรือความพยายามที่จะได้ของที่ล้ำค่ากว่าจากพวกเขา เพราะพวกเขาให้ของขวัญแค่นิดเดียว (ที่จำเป็นสำหรับพวกเขา แต่คนให้จะได้ของที่ล้ำค่ากว่า) สิ่งนี้เกี่ยวข้องกับกลโกง, การบังคับ, หรือการขูดรีดเอาซึ่ง ๆ หน้า เช่น เพื่อนบ้านเสนอให้งานใหม่ในเมืองที่ห่างไกภายใน 2 วันนี้ เธอจำเป็นต้องขายรถก่อนจะไป มันเป็นรถค่อนข้างใหม่ และมันมีราคา 22,000 แต่คุณเสนอให้หล่อนแค่ 10000 ซึ่งหล่อนไม่มีทางเลือก คุณเอาเปรียบเธอเพราะว่าเธออยู่ในการแลกเปลี่ยนแบบลบ

ในปัจจุบัน การแลกเปลี่ยนแบบลบจะไม่ค่อยเกี่ยวข้องกับการเอาเปรียบผู้อื่นเสมอไป จริงๆแล้ว คนบางคนอาจเต็มใจจะให้มากกว่าที่คุณจะให้สิ่งใดเป็นการตอบแทน เช่น นักเรียนยากจนที่ต้องการจะไปเรียนในมหาวิทยาลัยที่แพง จะต้องทำตัวสุภาพและเคารพลุงที่ร่ำรวยกว่าด้วยหวังว่าลุงจะช่วยเหลือเรื่องการเงินได้ ลุงอาจช่วยเรื่องการเงินทางการศึกษาให้หลายชายและหลานสาว เพราะได้ชื่อเรื่องความสนใจและชื่อเสียงที่เขาได้รับ เงินไม่มีปัญหาอะไรสำหรับลุง แต่ความใส่ใจ และความเคารพที่หลานให้ต่างหากที่จำเป็นสำหรับเขา โดยนัยเดียวกัน ที่ลูกจ้างเคารพและเชื่อฟังนายจ้างเพื่อที่จะได้เลื่อนขั้นจัดเป็นการแลกเปลี่ยนแบบลบในที่ทำงาน

หมายเลขบันทึก: 693168เขียนเมื่อ 7 พฤศจิกายน 2021 18:42 น. ()แก้ไขเมื่อ 7 พฤศจิกายน 2021 18:42 น. ()สัญญาอนุญาต: สงวนสิทธิ์ทุกประการจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (0)

ไม่มีความเห็น

อนุญาตให้แสดงความเห็นได้เฉพาะสมาชิก
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท