การโดนบูลลี่ในสถานศึกษา

การโดนบูลลี่ในสถานศึกษา

โดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สุทธิชัย ปัญญโรจน์

www.drsuthichai.com

              การที่เด็กนักเรียนหรือเด็กนักศึกษา ถูกบูลลี่(Bully)ในสถานศึกษา ถือว่าเป็นเรื่องใหญ่และเป็นเรื่องที่ต้องนำมาพูดคุยกัน ซึ่งเราจะเห็นได้จากข่าวหน้าหนังสือพิมพ์หรือตามข่าวในสื่อต่างๆ มากมายเช่น เด็ก ม.1 ยิงเพื่อนดับ เพราะแค้นถูก Bully ,เผยเด็กบาดคอเพื่อน โดนบูลลี่บ่อย มีปัญหาด้านอารมณ์ เป็นต้น

 

              ซึ่งลักษณะของการบูลลี่(Bully)ในสถานศึกษาที่เกิดขึ้นเป็นประจำ ประกอบด้วยเงื่อนไข 2 ประการคือ

 

1. การกลั่นแกล้งโดยใช้กำลังจากกลุ่มเด็กที่มีอำนาจ หรือมีพละกำลังที่แข็งแรงกว่า โดยใช้กำลังทำให้เด็กที่อ่อนแอกว่าเกิดความรู้สึกอับอายในที่สาธารณะ ซึ่งการกลั่นแกล้งสามารถเปลี่ยนแปลงรูปแบบได้ตามสถานการณ์

2. เกิดขึ้นซ้ำๆ บ่อยๆ การกลั่นแกล้งโดยมากจะมีโอกาสเกิดขึ้นมากกว่า 1 ครั้ง ซึ่งการกลั่นแกล้งที่เกิดขึ้นจะเกิดจากการกระทำทางร่างกาย จิตใจ รวมทั้งการถูกข่มขู่ การปล่อยข่าวลือ การกระซิบ การบอกต่อกันทางวาจาหรือคำพูด และการใช้สื่อใน Social Media

 

              การบูลลี่ส่วนใหญ่ที่เกิดขึ้นในสังคมหรือในโรงเรียนส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องดังต่อไปนี้

 

1.รูปลักษณ์ 2.เพศ 3.ความคิดหรือทัศนคติ 4.เชื้อชาติ 5.ศาสนา 6.บุคลิกภาพและนิสัยส่วนตัว 

 

              การบูลลี่(Bully)จะมีอยู่ด้วยกัน 3 ประเภท คือ

 

1.ทางการกลั่นแกล้งทางการสื่อสาร คือ การสื่อสาร ทั้งการพูดและการเขียน เพื่อสื่อความหมายไปในทางการกลั่นแกล้ง เช่น  การล้อเล่น ล้อเลียน , การเรียกชื่อ , การแสดงความคิดเห็นทางเพศที่ไม่เหมาะสม, การเสียดสี ,เปรียบเปรียบ ,การพูดจาหรือเขียนในทางเหน็บแนม และข่มขู่ว่าจะทำอันตรายหรือทำร้ายร่างกาย

2.ทางการกลั่นแกล้งด้านสังคม (Social Bullying) คือ ทำให้เสียหน้า ทำให้อาย โดยการแกล้งผู้ที่ถูกกลั่นแกล้งให้สูญเสียความสัมพันธ์กับผู้อื่นโดยตั้งใจ เช่น การขับผู้ที่ถูกกลั่นแกล้งออกจากกลุ่ม, การพูดโดยการกระจายข่าวลือทำให้เสียหาย, การกีดกันไม่ให้เป็นเพื่อนกันหรือให้คบหาสมาคมด้วย , ทำให้เกิดความอับอายในที่สาธารณะหรือภายในกลุ่ม เป็นต้น

3.ทางการกลั่นแกล้งด้านกายภาพ (Physical Bullying) คือ การกลั่นแกล้งหรือทำร้าย ทางด้านร่างกาย เช่น การทุบตี การต่อ การทำร้าย การแย่งสิ่งของ แสดงออกทำท่าทางหยาบคายใส่เพื่อให้เป็นตัวตลก

 

              ผลกระทบของการ Bully ในสถานศึกษา

1.เด็กที่ถูกบูลลี่ต้องการแก้แค้นหรือต้องการเอาคืน

2.เด็กที่ถูกบูลลี่เกิดความเครียดเกิดความวิตกกังวล

3.เด็กที่ถูกบูลลี่ไม่มีสมาธิในการเรียนหนังสือ

4.เด็กที่ถูกบูลลี่ไม่อยากไปโรงเรียน ไม่อยากเจอเพื่อน

5.เด็กที่ถูกบูลลี่มีอาการซึมเศร้า ไม่สบาย มีอาการป่วยได้ง่าย

 

              แนวทางป้องกันและแก้ไข

1.เมื่อรู้สึกว่าตัวเองกำลังถูกบูลลี่ ให้ตั้งสติ และ ไม่ตอบโต้ให้นิ่งเข้าสู้

ลองพิจารณาดูว่า เราเป็นอย่างที่เพื่อนล้อเลียนหรือพูดจริงหรือไม่ ถ้าจริงก็ควรปรับปรุงแก้ไขตนเอง และไม่ควรตอบโต้ให้นิ่งเข้าไว้ เพราะถ้าเราตอบโต้ จะทำให้เข้าทาง ฝ่ายที่กลั่นแกล้งเรา เนื่องจากธรรมชาติของคนที่ชอบกลั่นแกล้งผู้อื่น นั้นต้องการเห็นเหยื่อตอบโต้กลับ แต่การใช้ความนิ่ง จะทำให้เขาเกิดความรู้สึกที่ผิดหวัง จนเบื่อแล้วเลิกแกล้งไปเอง

2.ปรึกษาผู้ใหญ่ ที่ผู้ที่เราไว้ใจ เช่น พ่อ แม่ พี่ คุณครู ซึ่งการที่เราไม่ได้บอกผู้ใหญ่ อาจทำให้ผู้ที่กลั่นแกล้งได้ใจ เห็นว่าผู้ที่ถูกกลั่นแกล้งหรือถูกบูลลี่ยังไม่ได้ไปฟ้องใคร เลยข่มขู่เพิ่มมากขึ้น และอาจข่มขู่ผู้ที่ถูกรังแกว่า อย่านำเรื่องไปฟ้องใคร ดังนั้น ไม่ควรเก็บไว้คนเดียว แต่ควรนำไปปรึกษาผู้ใหญ่

3.อย่าแยกตัวออกมาอยู่คนเดียว เพราะจะทำให้เกิดผลเสียมากกว่าผลดี เพราะการแยกตัวออกมาอยู่คนเดียวเงียบๆ จะทำให้เกิดความเครียดมากขึ้น เนื่องจากปัญหาที่เกิดขึ้นยังไม่ได้รับการแก้ไข ทางที่ดีควรปรึกษาเพื่อนหรือผู้ใหญ่เพื่อช่วยกันหาแนวทางแก้ปัญหาที่ถูกต้อง

4.พยายามทำความเข้าใจฝ่ายที่ชอบกลั่นแกล้งและลองพูดคุยกันดู ลองเอาใจเขามาใส่ใจเรา และลองพูดคุยกันเจรจากัน ก็เป็นอีกวิธีหนึ่งในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น

5.จงหาหลักฐานและหาพยาน เพื่อใช้ดำเนินการในทางกฎระเบียบของโรงเรียนหรือดำเนินการทางกฎหมาย เช่น บันทึกเสียง บันทึกภาพวีดีโอ หรือหาเพื่อนที่สนิทให้เป็นพยาน เพราะการกล่าวหาถ้าไม่มีหลักฐาน หรือพยาน ผู้ที่กลั่นแกล้งก็อาจจะปฎิเสธได้ แต่ถ้ามีหลักฐานและพยาน ก็จะทำให้ผู้กลั่นแกล้งปฏิเสธไม่ออก เพราะจนด้วยพยานและหลักฐาน 

6.หาวิธีจัดการกับความเครียด เพราะความเครียดนั้นมีผลต่อสุขภาพร่างกายและจิตใจของเรา จงหาทางขจัดความเครียดและพยายามพื้นฟูสภาพจิตใจให้ดี 

 

สุดท้าย อยากจะชวนให้ท่านผู้อ่านได้ช่วยกันคิด ถ้าเป็นเราถูกบูลลี่เราจะทำอย่างไร? และการช่วยเหลือเหยื่อที่ถูกบูลลี่เราจะทำอย่างไร?