ดราม่าโควิดระลอกที่ 4

30 กรกฎาคม 2564

: ทีมงานหญ้าแห้งปากคอก(ท้องถิ่น) [1]

 

ภายใต้สถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือโรค COVID 19 (โควิด-19)จนถึงเดือนนี้กรกฎาคม 2564 ประเทศไทยอยู่ในสถานะของการประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินมาแล้วเกินกว่า 500 วัน มีการขยายเวลาใช้ พรก.ฉุกเฉินฯ พ.ศ.2548 รวม 13 ครั้ง โดยแต่ละครั้งก็มี "การ์ดเหตุผล" [2] ที่แตกต่างกัน ที่ต้องย้อนดูเหตุผลฮิตที่นำมาใช้ในการขยาย พรก.ฉุกเฉินฯ ไปจนถึงสิ้นเดือนกันยายน 2564 เรียกว่า “ล็อกดาวน์ "(Lock Down) ได้ยาวนานมากขนาดนี้ 

 

จำนวนผู้ติดเชื้อ ผู้ป่วย และคนตาย

 

ข่าวภาพรวมสถิติโควิดไทยช่วงนี้เฉลี่ยติดเชื้อวันละ 1.4 หมื่น รวมผู้ติดเชื้อ 4.9 แสนคน ตาย 4 พันเศษ ตายเฉลี่ยวันละ 100 ซึ่งบุคลากรแพทย์เรียกร้องให้ ศบค.ต้องปรับแผนการฉีดวัคซีน ก่อนที่ยอดคนตายทะลุกว่าครึ่งหมื่น นี่เป็นสถิติที่ไม่ได้ตรวจหาเชื้อในทุกกลุ่มคน แต่เป็นข้อมูลจากการรักษาเพียงด้านเดียว

สถิตินับตั้งแต่ 1 เมษายน 2564 ข่าว TNN ณ วันที่ 25 กรกฎาคม 2564 ศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด-19 (ศบค.) รายงานสถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 พบผู้ติดเชื้อรายใหม่รวม 15,335 ราย แยกเป็น ติดเชื้อใหม่ 14,694 ราย ติดเชื้อภายในเรือนจำ/ที่ต้องขัง 641 ราย ผู้ป่วยสะสม 468,439 ราย (ตั้งแต่ 1 เมษายน) หายป่วยกลับบ้าน 6,904 ราย หายป่วยสะสม 307,267 ราย เสียชีวิต 129 ราย หายแล้ว 26,873 ราย

ณ วันที่ 26 กรกฎาคม 2564 [3] รวมยอดติดเชื้อสะสม 497,302 ราย เสียชีวิตสะสม 4,059 ราย หายป่วยเพิ่ม 6,904 ราย รักษาตัวอยู่ 158,550 ราย คาดการณ์จำนวนผู้ติดเชื้อทั้งหมดในปี 2564 = 884,000 คน ผู้ติดเชื้อแสดงอาการในปี 2564 = 398,000 คน แต่ ณ วันนี้ ยอดจริงได้ทะลุยอดประมาณการแล้ว  

 

เท้าความเป็นมา Lock Down

 

​          (1) เพื่อการป้องกันดำเนินการ ให้มีการป้องกัน การควบคุม การแพร่ และการระงับการระบาดของโรค รัฐบาลประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินทั่วราชอาณาจักรมาตั้งแต่วันที่ 26 มีนาคม 2563 ที่ขยายระยะเวลาการบังคับใช้ดังกล่าวเป็นคราวๆ ออกไปอย่างต่อเนื่อง รวม 13 ครั้ง รวมถึงปัจจุบัน 

(2) นายกรัฐมนตรีออกข้อกำหนดตามความในมาตรา 9 แห่งพระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548 (ฉบับที่ 27) [4] ลงวันที่ 10 กรกฎาคม 2564 มีผลถึงวันที่ 25 กรกฎาคม 2564 ขยายระยะเวลาการประกาศคราวที่ 12 ถึงวันที่ 31 กรกฎาคม 2564 และตั้งแต่วันที่ 1 สิงหาคม ถึง 30 กันยายน 2564 ตามประกาศการขยายระยะเวลาการประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินในทุกเขตท้องที่ทั่วราชอาณาจักร (คราวที่ 13) [5] ประกาศราชกิจจานุเบกษาวันที่ 23 กรกฎาคม 2564

(3) ประกอบกับคำสั่งศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด-19 จังหวัดต่างๆ ที่มีอำนาจในแต่ละพื้นที่ตาม พ.ร.บ.โรคติดต่อ พ.ศ.2558 เช่น ตั้งสถานที่ควบคุมเพื่อสังเกตอาการ (LQ : Local Quarantine) ระดับอำเภอ ตำบล หมู่บ้าน/ชุมชนโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) เป็นผู้รับผิดชอบ รวมถึงการตั้งโรงพยาบาลสนาม (Field hospital) หอผู้ป่วยเฉพาะกิจ (Hospitel) แก่ผู้ป่วยที่ไม่มีอาการ และล่าสุดมีการตั้งศูนย์พักคอยและการแยกกักตัวที่บ้าน (Community Isolation และ Home Isolation) [6] ในพื้นที่รองรับแรงงานกลับบ้าน

 

โควิดระลอกที่ 4 (Wave 4)

 

ปัจจุบันประเทศไทยถือเป็นการระบาดในรอบหรือระลอกที่ 4 (Wave 4) มาตั้งแต่ราวปลายเดือน พฤษภาคม เรื่อยมาจนถึงมิถุนายน 2564 [7] จากระลอกแรก (Wave 1) จากจีนเมื่อมีนาคม 2563 ระลอกที่สอง (Wave 2) เมื่อพฤศจิกายน 2563 (cluster แรงงานต่างด้าวสมุทรสาคร) ระลอกที่สาม (Wave 3) เมื่อเมษายน 2564 (สายพันธุ์อังกฤษ cluster บ่อนการพนันทองหล่อ) ไทยใช้ยุทธศาสตร์ "กดโรค" (suppression) ได้ผลดีตั้งแต่มีนาคม 2563 จนถึง 19 ธันวาคม 2563 แต่ด้วยสถานการณ์ที่ไม่ดีขึ้น รัฐบาลจึงประกาศล็อคดาวน์กรุงเทพฯ และปริมณฑล 14 วันมาตั้งแต่ 12 กรกฎาคม 2564 และขยายออกไปถึงสิ้นเดือนกันยายน 2564 

ประมาณการว่ามีประชากรย้ายถิ่น ใน กทม.ประมาณ 2.1 ล้านคน (อีสาน 43.65% กลาง 25.5% เหนือ 19.9% ใต้ 5.4%) ปรากฏข่าวเมื่อ 23 กรกฎาคม 2564 ว่า “นายก อบต.พูดชัดๆ ไม่เอาศูนย์พักคอยให้มาแบกรับภาระ มันหนักเกิน” [8] ซึ่งเป็นศูนย์พักคอย (Community Isolation) ที่รัฐจัดเตรียมไว้รับแรงงาน(ป่วย)ที่กลับบ้าน จึงน่าเป็นห่วงในสถานการณ์ที่เลวร้าย สะท้อนให้เห็นถึงสภาวะขีดจำกัดในภาระหน้าที่ของ อปท.

 

สถานการณ์ที่แย่ เพราะเชื้อมีการกลายพันธุ์ (mutation, variant) 

 

เชื้อใหม่ดุร้ายและสามารถหลบหลีกภูมิกันได้ คือ สายพันธุ์เดลต้า (อินเดีย) หรือ สายพันธุ์อินเดียเดลต้าพลัส [9] ที่ไม่ได้นับสายพันธุ์อื่น คือ สายพันธุ์อัลฟ่า (อังกฤษ) สายพันธุ์เบต้า (แอฟริกาใต้) และ ที่ร้ายกว่าคือ สายพันธุ์แลมบ์ดา (เปรู) อิทธิฤทธิ์สายพันธุ์ Delta plus variant 1260 เท่าจาก viral load ปกติ [10] ทำให้ผู้ป่วยเพิ่มขึ้นรวดเร็วแสนกว่าราย ทำให้การดูแลหนักขึ้น ขาดเตียง และงบประมาณดูแลที่เพียงพอ เมื่อเข้าสู่ยอดคลื่นของ Delta Wave 4 มองจากสถานการณ์จากทั่วโลก Global Trend พบว่ารุนแรงมากน่าเป็นห่วงอย่างยิ่ง ทั้งยังยากยิ่งแก่การคาดเดา Wave ใหม่มารวดเร็วและรุนแรงไม่มีทางฉีดวัคซีนได้ทัน หลายพื้นที่ในโลกที่เคยประกาศชัยชนะไปแล้ว ต้องกลับเข้าสู่สงครามเชื้อโรคอีกครั้ง หลายพื้นที่ที่เคยสงบสุขกำลังย่อยยับ India ต้นทางสายพันธุ์นี้ติดเชื้อ 31 ล้านตาย 4 แสน ASEAN ก็ไม่มียกเว้น Indonesia ติดเชื้อและตายมากสุด สถิติของไทยผู้ติดเชื้อสะสม 4.9 แสนคน ตาย 4 พันแล้ว สถานการณ์โจมตีของ Wave ใหม่จนเดือนกรกฎาคมนี้ต้องประกาศ Lockdown ปิดกิจกรรมทางเศรษฐกิจไป 10 จังหวัด ส่งผลกระทบต่อประชาชนคนทำงานทันที สถานการณ์โลกตอนนี้มีความกังวลว่า Delta ไปที่ไหนย่อยยับทุกที่ [11] ที่ยังไม่ย่อยยับก็เพราะยังไม่ได้โดนทดสอบด้วยอย่างจริงจัง แม้มีส่วนที่วัคซีนช่วย Delta อาจเก่งมากจนกระทั่งไม่สามารถทำให้เกิดภูมิคุ้มกันหมู่ได้

 

ข้อสังเกตการป้องกันและการรักษาพยาบาลทางระบาดวิทยา (Epidemiology)

 

ทางเลือกสำหรับประเทศที่ระบาดหนักมาแล้วในการป้องกันควบคุมโรค ประกอบด้วย 2 ส่วน คือ (1) การป้องกันโรค (prevention) และ (2) การควบคุมโรค (control) [12] ขั้นการป้องกันในการสร้างภูมิคุ้มกันหมู่ มี 2 วิธีคือ (1) การฉีดวัคซีนให้ได้อย่างน้อย 70% ของประชากร (2) ไม่ฉีดวัคซีน เพราะยังไม่มี หรือหาวัคซีนไม่ได้จะปล่อยให้ระบาด คนที่รอดชีวิตจะมีภูมิคุ้มกันเอง คนที่อ่อนแอจะตายไป ตามหลักการเกิดภูมิคุ้มกันหมู่ (Herd Immunity) ไทยมีปัญหาเรื่องการกระจายวัคซีนเลือกข้อ 1 สำหรับขั้นที่ 2 ขั้นการควบคุมเป็นมาตรการและกิจกรรมที่ดำเนินการหลังจากที่เกิดโรคหรือภัยขึ้นแล้ว มีทางเลือกอยู่ 2 ทางคือ (1) การรักษาไปตามอาการ ไม่สามารถฉีดวัคซีนได้ (2) ปล่อยให้ตายโดยเฉพาะรายอาการหนัก ประเทศที่ระบาดหนักมาแล้ว ก็ผ่านการทำแบบนี้มาแล้ว สำหรับขั้นที่ 2 นี้ ไทยยังไม่ถึง หรืออาจกำลังจะถึง หรือถึงแล้วในบางพื้นที่

 

ความเดือดร้อนเสียหายในการดำรงชีพ ความเจ็บป่วย การทำมาหากินฯของประชาชนจากการกระทำของรัฐ

 

แม้ว่า การบังคับใช้ พ.ร.ก.การบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548 [13]ที่เรียกย่อว่า พ.ร.ก.ฉุกเฉิน จะคุ้มครองเจ้าหน้าที่ของรัฐในการปฏิบัติหน้าที่ทั้งทางแพ่ง ทางอาญา หรือทางวินัย แต่ก็ไม่ตัดสิทธิประชาชนผู้ได้รับความเดือดร้อนเสียหายในการเรียกร้องชดใช้ค่าเสียหายทางแพ่งจากศาลยุติธรรม หรือฟ้อง "เรียกร้องค่าเสียหาย" ต่อศาลแพ่งได้ ตาม มาตรา 16 บัญญัติว่า “ข้อกำหนด ประกาศ คำสั่ง หรือการกระทำตามพระราชกำหนดนี้ไม่อยู่ในบังคับของกฎหมายว่าด้วยวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง และกฎหมายว่าด้วยการจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง” มาตรา 17 บัญญัติว่า “พนักงานเจ้าหน้าที่และผู้มีอำนาจหน้าที่เช่นเดียวกับพนักงานเจ้าหน้าที่ ตามพระราชกำหนดนี้ไม่ต้องรับผิดทั้งทางแพ่ง ทางอาญา หรือทางวินัย เนื่องจากการปฏิบัติหน้าที่ในการระงับหรือป้องกันการกระทำผิดกฎหมาย หากเป็นการกระทำที่สุจริต ไม่เลือกปฏิบัติและไม่เกินสมควรแก่เหตุหรือไม่เกินกว่ากรณีจำเป็น แต่ไม่ตัดสิทธิผู้ได้รับความเสียหายที่จะเรียกร้องค่าเสียหายจากทางราชการตามกฎหมายว่าด้วยความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่"

ในช่วงนี้ มีการพาดพิงกล่าวหากันไปมาระหว่างฝ่ายประท้วงต่อต้าน กับฝ่ายผู้ปกป้องรัฐออกมากล่าวหาท้าทายซึ่งกันและกัน เช่นมีวาทะประโยคว่า "พวกคุณหาเรื่องคนผิดรุ่นแล้ว" (You messed with the wrong generation) [14] เพราะคนส่วนใหญ่จำนวนหนึ่งเป็น “คนรุ่นใหม่” (New/Young Generation) เป็นคำขวัญที่ชวนให้นึกถึงการประท้วงของกลุ่มคนรุ่นใหม่ในเมียนมาที่ไม่เกรงกลัวต่ออำนาจ เช่น ประเด็นการกล่าวหาเรื่องการจัดสรรกระจายวัคซีน การได้รับวัคซีนฟรี การละเลยล่าช้าในการแก้ไขปัญหาผู้ป่วยของรัฐ ผู้ป่วยล้นเตียง การปิดเมืองล็อกดาวน์ของรัฐ สรุปรวมๆ ปัญหาก็คือ เกี่ยวกับความเดือดร้อนฯ ของประชาชนในด้านเศรษฐกิจ การดำรงชีพ และชีวิตสุขภาพความเป็นอยู่ ฯลฯ กลุ่มประชาชนผู้เห็นต่างจึงเกิดกระแสต่อต้านขึ้น จากความคับข้องใจที่ถูกจำกัดสิทธิเสรีบางประการของประชาชนเกินสมควรไม่ได้ ตามมาตรา 26 แห่งรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2560 แต่การใช้บังคับข้อกำหนดตามกฎหมาย พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ พ.ศ.2548 ของภาครัฐก็มีข้อจำกัด ที่ไม่เหมือนเมื่อครั้งเป็น คสช. ทำให้มีการปะทะทางความความคิดไม่รู้จบ

รายแรกข่าววันที่ 14 พฤษภาคม 2564 [15] ญาติของผู้เสียชีวิตจากโควิด19 รายที่ 137 ได้ยื่นฟ้องศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อโรคติดต่อไวรัสโคโรนา 2019 (ศบค.) เลขาธิการนายกฯ สำนักนายกรัฐมนตรีและนายกรัฐมนตรี (4 ราย) ต่อศาลปกครองกลาง เพื่อขอให้ชดใช้ค่าเสียหายจำนวน 4,530,000บาท จากกรณีละเลยต่อ หน้าที่ตามที่กฎหมายกำหนดให้ต้องปฏิบัติหรือปฏิบัติหน้าที่ล่าช้าเกินสมควรเป็นเหตุให้ผู้ป่วยเสียชีวิต เพราะประสานหาที่ตรวจไม่ได้และได้รับการรักษาช้า คดีนี้ศาลปกครองมีคำสั่งรับฟ้องแล้ว 

ข่าวเมื่อ 22 กรกฎาคม 2564 [16] นักศึกษาจุฬาฯ แจ้งความ สภ.หาดใหญ่ แจ้งจับนายกรัฐมนตรีปฏิบัติหน้าที่มิชอบ (ฟ้องรัฐบาล) ฐานปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบจากสถานการณ์โควิด-19 เพราะการรวบอำนาจ ทำให้ประชาชนเดือดร้อน

เมื่อ 24 กรกฎาคม 2564 [17] มีการจัดคาร์ม็อบการแสดงออกเชิงสัญลักษณ์ในการประท้วงคัดค้านในประเด็นต่างๆ ใน 3 จังหวัดคือ ที่ กทม. จังหวัดนครราชสีมา และ จังหวัดภูเก็ต ที่ภูเก็ตคาร์ม็อบได้ปะทะกับกลุ่มชาวบ้านที่ไม่เอาม็อบ ต้องการทำมาหากิน 

สำหรับการวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลตามสภาพความรู้สึกความเป็นจริงนั้น เป็นไปตามหลักศาลสิทธิมนุษยชนยุโรปที่ว่า ผู้นำเป็นบุคคลสาธารณะต้องอดทนอดกลั้นต่อการวิพากษ์วิจารณ์ [18] ฉะนั้น การวิพากษ์วิจารณ์ว่ารัฐบาลประมาทปล่อยปละละเลยไม่ดูแลประชาชนให้ดีทั่วถึง จนเกิดโรคระบาดโควิดขยายวงกว้าง และทำให้เกิดคนตายด้วยความผิดพลาดในการบริหารจัดการ และการจัดหาวัคซีนเพื่อบริการแก่ประชาชนโดยไม่คิดค่าใช้จ่ายเป็นความประมาทเลินเล่อ (negligence) หรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง (gross negligence) [19] ของเจ้าหน้าที่ของรัฐ

นอกจากนี้นักวิชาการ ได้ออกมาแถลงหลักกฎหมายในเรื่องสิทธิมนุษยชนของประชน บางรายถึงขนาดจะทำจดหมายแถลงการณ์ถึง UN และศาลโลก เรียกร้องผ่านทางโซเชียล ร้องขอให้ UN ช่วยเหลือมวลมนุษย์ชาติที่ได้รับผลกระทบจากโควิด-19 ดูว่าโควิดจะเป็นเกมส์การเมืองโลกไปแล้ว เมื่อ จีนได้ฟ้องสหรัฐอเมริกาเมื่อต้นปี 2563 [20] ว่าเป็นต้นเหตุแห่งการแพร่เชื้อโควิดไปทั่วโลก

ในฟากรัฐ โดยศูนย์ต่อต้านข่าวปลอม กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (DE : Ministry of Digital Economy and Society) ได้มีมาตรการป้องกันการบิดเบือนข้อมูลข่าวสาร การบิดเบือนข้อมูลข่าวสารอันทำให้เกิดความเข้าใจผิดในสถานการณ์ฉุกเฉิน [21] ที่อาจเป็นความผิด ตามมาตรา 9 (3) [22] แห่งพระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548 หรือการหมื่นประมาทส่วนบุคคล ตามประมวลกฎหมายอาญา หรือ การนำเข้าข้อมูลอันเป็นเท็จ ตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ.2560 เช่น มาตรา 14(2) [23]

 

สมุนไพรการแพทย์ทางเลือกของคน(สิ้น)หวัง 

 

มีการทดลองใช้สมุนไพรฟ้าทะลายโจรซึ่งมีสารแอนโดรกราโฟไลด์ (andrographolide) [24]ที่มีฤทธิ์ในการยับยั้งไวรัสโควิดได้ผลดีจากการทดลองใช้แก่ผู้ต้องขังในเรือนจำจังหวัดเชียงใหม่ ไปจนถึงข่าวการตายของเจ้าสัวจากการติดเชื้อโควิด โดยไม่ใช้การรักษาพยาบาลสมัยใหม่ เพียงแต่ใช้ยาสมุนไพรรักษา ข่าวการใช้ยาสมุนไพร KERR (เป็นข่าวเท็จ : Fake News) [25] ข่าวการบริจาคยาเหลียนฮัวชิงเวินแคปซูล ยาสมุนไพรจีนต้านโควิด ของเอินเวย์ และยาน้ำ ฮั่วเซียง เจิ่งชี่เย่ (Huoxiang Zhengqi Ye) [26] ให้กับพล.ต.อ.อัศวิน ขวัญเมือง ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร นี่ถือเป็นตัวอย่างเป็นกระแสการดิ้นรนของภาคประชาชนที่แสวงหาแนวทางในการต่อสู้ป้องกันและรักษาโรคโควิดด้วยตนเอง ที่ภาครัฐบริการให้ไม่ถึง ไม่ทันใจ ไม่ได้ดั่งใจฯ

 

เพราะโควิดจะไม่จากไปง่ายเหมือนไข้หวัดจนกว่าจะได้วัคซีนทำให้เกิดภูมิคุ้มกันหมู่ (Herd Immunity) จนโควิดกลายเป็นโรคตามฤดูกาล “ประจำถิ่น” ไป เพราะจากวันนั้นถึงวันนี้เวลาผ่านมาเกือบสองปีแล้ว ด้วยการระบาดของโรคติดเชื้อโควิด-19 ยังไม่มีทีท่าว่าจะจบ ณ ห้วงเวลาวิกฤตนี้ จึงเป็นการเก็บข่าวและนำเสนอข่าวไว้ เพื่อเป็นข้อมูลศึกษาสืบค้นในห้วงระยะต่อไป คนไทยต้องทำใจ “เพราะปัญหามีไว้ให้แก้”

 

[1]Phachern Thammasarangkoon & Watcharin Unarine, ทีมงานหญ้าแห้งปากคอก(ท้องถิ่น), สยามรัฐออนไลน์, 30 กรกฎาคม 2564, https://siamrath.co.th/n/266391   

[2]เปิดการ์ด ‘เหตุผลยอดฮิต’ ขยายต่อ พ.ร.ก.ฉุกเฉิน, ไอลอว์, 15 กรกฎาคม 2564, https://ilaw.or.th/node/5917     

[3] ศบค. รายงานสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อ ไวรัสโคโรนา 2019 ล่าสุด วันที่ 30 ก.ค. 64 ภาพรวมของการระบาดยังต้องคอยเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด หลังพบผู้ติดเชื้อโควิด-19 รายใหม่อีก 17,345 ราย แบ่งเป็น ผู้ติดเชื้อรายใหม่ 16,664 ราย และผู้ติดเชื้อในเรือนจำ 681 ราย ทำให้มียอดผู้ป่วยยืนยันสะสมแล้วจนถึงวันนี้ 578,375 ราย อีกทั้งยังมียอดผู้เสียชีวิตอย่างต่อเนื่อง
โดยวันนี้มีผู้เสียชีวิตเพิ่มอีก 117 ราย ทำให้การระบาดระลอกใหม่ตั้งแต่เดือน เม.ย. 2564 มียอดผู้เสียชีวิตสะสมสูงถึง 4,585 รายแล้ว 

ดู ด่วน! โควิดวันนี้วิกฤตหนัก ติดเชื้อพุ่งทุบสถิติ 15,335 ราย เสียชีวิต 129 ราย , ข่าว TNN, 25 กรกฎาคม 2564, https://www.tnnthailand.com/news/covid19/86309/ 

& ยอดป่วยทุบสถิติ! โควิดวันนี้ ผู้ติดเชื้อใหม่พุ่ง 15,335 ราย เสียชีวิตอีก 129 ราย, ข่าว sanook, 25 กรกฎาคม 2564,  https://www.sanook.com/news/8416410/  

& ยอด 'โควิด-19' วันนี้ ยังหนัก! พบเสียชีวิต 117 ราย ติดเชื้อเพิ่ม 17,345 ราย, กรุงเทพธุรกิจ, 30 กรกฎาคม 2564, https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/951830 

[4]ข้อกำหนด ออกตามความในมาตรา 9 แห่งพระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548 (ฉบับที่ 27), ประกาศราชกิจจานุเบกษา เล่ม 138 ตอนพิเศษ 154 ง วันที่ 10 กรกฎาคม 2564 หน้า 1-6, http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2564/E/154/T_0001.PDF 

& โควิด-19 : ประกาศห้ามชุมนุม ทำกิจกรรม มั่วสุม ทั่วประเทศ สกัดการระบาด, สำนักข่าวบีบีซี., 16 กรกฎาคม 2564, https://www.bbc.com/thai/thailand-57862837

& ราชกิจจาฯ ขยายระยะเวลาประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินทั่วราชอาณาจักร, สยามรัฐออนไลน์, 24 กรกฎาคม 2564, https://siamrath.co.th/n/264814    

[5]ครม. ไฟเขียวต่อ พ.ร.ก. ฉุกเฉินอีก 2 เดือน ถึง 30 ก.ย. 64, ประชาชาติธุรกิจ, 20 กรกฎาคม 2564, https://www.prachachat.net/general/news-719311 

[6]สถานที่กักตัวศูนย์พักคอย (Community Isolation) บ้านนอกสำหรับคนคืนถิ่น

 “ศูนย์พักคอย” หรือเรียกว่า การดูแลรักษาในโรงพยาบาลสนาม สำหรับคนในชุมชน (Community Isolation) ณ วันนี้จากการล็อกดาวน์ของรัฐบาลอย่างยาวนานจนถึงสิ้นเดือนกันยายน 2564 (รวมประมาณ 2 เดือนกว่า) จึงเกิดนโยบายให้คน(แรงงาน)กลับบ้าน โดยเฉพาะการประกาศล็อกดาวน์กรุงเทพ ที่ทำให้มีแรงงานกลับต่างจังหวัดถึง 2.1 ล้าน เท่ากับว่ากลุ่มเสี่ยงได้เป็นพาหนะนำโรคกลับสู่ต่างทั่งทั้ง 75 จังหวัดแล้ว ใน สภาวะขีดจำกัดของภาครัฐ โดยเฉพาะท้องถิ่นที่ประสบปัญหาในการบริหารจัดการ ในการรับมือแก้ไขปัญหาโควิดที่หนักหน่วง โดยเฉพาะในเรื่องงบประมาณ และบุคลากร เพราะท้องถิ่นคิดเสมอว่า บุคลากรผู้รับผิดชอบงานป้องกันและควบคุมโรคฯ ของท้องถิ่นและผู้เกี่ยวข้อง เช่น อสม. กำนัน ผู้ใหญ่บ้านฯ ผู้บริหารท้องถิ่นและสมาชิกสภาท้องถิ่นฯ นั้น ถือเป็น “บุคลากรด่านหน้า” หลักที่สำคัญถือเป็นหัวใจเช่นเดียวกับ "บุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขด่านหน้า" ที่สมควรได้รับวัคซีนก่อนกลุ่มอื่น และ มีค่าตอบแทนหรือค่าเสี่ยงภัยตามสมควรด้วย 

ดู 

บุคลากรด่านหน้า ภูมิเริ่มหมด วัคซีนที่มีประสิทธิภาพ หัวใจสำคัญสู้โควิด, ไทยรัฐออนไลน์, 14 กรกฎาคม 2564, https://www.thairath.co.th/news/society/2140006

& หนังสือสภากาชาดไทย ด่วนที่สุด ที่ กชว 3627/2564 ลงวันที่ 15 กรกฎาคม 2564 เรื่อง แนวทางการบริหารจัดการวัคซีนสำหรับประชาชน ของสภากาชาดไทย

&  หนังสือกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น ตอบหารือจังหวัดเพชรบุรี ด่วนที่สุด ที่ มท 0808.2/9443 ลงวันที่ 8 กรกฎาคม 2564 เรื่อง ขอหารือแนวทางการจัดหาวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 เพื่อให้บริการประชาชนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (บุคคลมิได้มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้านในเขตพื้นที่ท้องถิ่นนั้น แต่ประกอบอาชีพหรืออาศัยอยู่ในพื้นนั้นจริง ก็สามารถดำเนินการช่วยเหลือได้)

& หนังสือกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น ด่วนที่สุด ที่ มท 0808.2/ว 1562 ลงวันที่ 21 กรกฎาคม 2564 เรื่อง ซักซ้อมแนวทางการใช้จ่ายงบประมาณในการดำเนินการป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด-19), http://www.dla.go.th/upload/document/type2/2021/7/25779_1_1626923728388.pdf 

[7]การระบาดระลอกที่สี่มาถึงแล้ว!!!, โดย พิชญ์ พงษ์สวัสดิ์, ข่าวมติชน, 29 มิถุนายน 2564, https://www.matichon.co.th/article/news_2798388

& ‘โควิดระลอก 4’ มาแล้ว อาจารย์นิด้า แนะล็อกดาวน์ 7 วันอันตราย : The Bangkok Insight, 1 กรกฎาคม 2564, https://liff.line.me/1454988218-NjbXbq18/v2/article/XDBZG0?utm_source=lineshare

& มองย้อนโควิดระลอกแรกไทย จากผลวิจัย "มหิดล-อ๊อกซ์ฟอร์ด", สยามรัฐออนไลน์, 23 กรกฎาคม 2564, https://siamrath.co.th/n/264702 

[8]อึ้งกันหมด! นายก อบต.พูดชัดๆ ไม่เอาศูนย์พักคอย "ให้มาแบกรับภาระ มันหนักเกิน", เวบ sanook, 23 กรกฎาคม 2564, 20:27 น., https://www.sanook.com/news/8415894/?

& บขส.เริ่มแล้ว! ขนส่งผู้ป่วยติดเชื้อโควิด-19 กลุ่มสีเขียว รักษาตัวที่บ้าน, สยามรัฐออนไลน์, 30 กรกฎาคม 2564, 
https://siamrath.co.th/n/266863 

[9]What is the Delta Plus variant? สายพันธุ์ ‘เดลตาพลัส’ คืออะไร, 29 มิถุนายน 2564, https://www.youtube.com/watch?v=wSNlJJTh-ME

& สายพันธุ์เดลตาระบาดแล้ว 72 จว. กทม.82.7%, สยามรัฐออนไลน์, 30 กรกฎาคม 2564, 
https://siamrath.co.th/n/266931 

[10]COVID-19 Update / Delta Variant spreading infection at 1260 times more speed...now the reason is known, Zoom News : Jul 23, 2021, https://www.zoomnews.in/en/news-detail/delta-variant-spreading-infection-at-1260-times-more-speednow-the-reason-is-known-1.html

[11]"โควิดสายพันธุ์เดลตา"ไปที่ไหนย่อยยับทุกที่ อ.นิด้ายันไทยยังไม่ล่มสลาย, ข่าวฐานเศรษฐกิจ, 19 กรกฎาคม 2564, https://www.thansettakij.com/general-news/488249 

& “ฮู” สะกิด “โลกกำลังล้มเหลวรับมือ “โควิด”: สยามรัฐออนไลน์, 22 กรกฎาคม 2564, https://siamrath.co.th/n/264150 

[12]ระบาดวิทยาและการประเมินผลกระทบทางสุขภาพ, Dr Amorn Rodklai, Public health(Health Development), 2563, http://hsmi.psu.ac.th/hiarc/wp-content/uploads/2020/11/mod_2_2_1.pdf & ยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี ด้านการป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพ (พ.ศ.2560 - 2579), กรมควบคุมโรค, https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1112320210223031611.pdf 

[13]พระราชกำหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548, ประกาศราชกิจจานุเบกษา เล่ม 122 ตอนที่ 58 ก วันที่ 16 กรกฎาคม 2548 หน้า 1-9, http://www.nsc.go.th/wp-content/uploads/2018/08/royal-enactment.pdf & พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ คุ้มครอง ศบค. ฟ้องศาลปกครองไม่ได้ ทำผิดไม่ต้องรับผิด โดย iLaw, 10 กรกฎาคม 2564, https://ilaw.or.th/node/5910 

[14]'พวกคุณหาเรื่องคนผิดรุ่นแล้ว' ปรากฏการณ์คนรุ่นใหม่ในพม่าต้านรัฐประหาร : ประชาไท, 18 กุมภาพันธ์ 2564, https://prachatai.com/journal/2021/02/91751 & You messed with the wrong generation. : ตัวแสบแห่ง Clubhouse รักชนก ศรีนอก โดย ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย เรื่อง, the 101, 24 กุมภาพันธ์ 2564, https://www.the101.world/rukchanok-srinok-interview/ 

[15]รายแรก! ฟ้องรัฐเรียกค่าเสียหาย แก้โควิดล้มเหลว, ไทยโพสต์, 14 พฤษภาคม 2564, https://www.thaipost.net/main/detail/102915 & เมื่อนายกรัฐมนตรีถูกฟ้องคดีโควิด โดยชำนาญ จันทร์เรือง, กรุงเทพธุรกิจ, 22 กรกฎาคม 2564, https://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/652916

[16]บิ๊กตู่งานเข้า! หนุ่มนักศึกษาจุฬาฯ บุกแจ้งจับ ปฏิบัติหน้าที่มิชอบ-รวบอำนาจ, ข่าวเดลินิวส์, 22 กรกฎาคม 2564, https://www.dailynews.co.th/news/83258/   

[17]คาร์ม็อบโคราชกว่า 1,500 คน แห่ขบวนทั่วเมือง บีบแตรขับไล่รัฐบาล ท่ามกลางตำรวจคุมเข้มกว่า 100 นาย. ข่าวมติชน, 23 กรกฎาคม 2564, https://www.matichon.co.th/politics/news_2846150 & คณะราษฎรภูเก็ตจัดขบวนคาร์ม็อบ เรียกร้องนายกฯ ลาออก หวิดปะทะกลุ่มเห็นต่าง, ผู้จัดการออนไลน์, 24 กรกฎาคม 2564, https://mgronline.com/south/detail/9640000072584  & ‘หมอวรงค์’ยกย่องพลังชาวภูเก็ตไล่คาร์ม็อบ ป่วน ‘ภูเก็ตแซนด์บ็อกซ์’กระเจิง!, ข่าวเดลินิวส์, 26 กรกฎาคม 2564, https://www.dailynews.co.th/news/92863/

[18]อ.สมชาย ปรีชาศิลปกุล คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 

ดู ทนายนิด้า รับสู้คดีหมิ่นรัฐบาล ทั่วไทย หลังโซเชียลแห่แชร์ ผิดม.136 มีโทษจำคุก-ปรับ, ข่าวมติชน, 30 มิถุนายน 2564, https://www.matichon.co.th/social/news_2803988 

& สุดท้ายไม่รอด!? องค์การเภสัชฯ แจ้งจับแล้ว “หมอบุญ-ดร.ลอย” ข้อหาหมิ่นประมาท ใส่ร้ายรัฐฟันกำไรนำเข้าวัคซีน!?, เฟซบุ๊กสถาบันทิศทางไทย :Thai Move Institute, 14 กรกฎาคม 2564, https://www.facebook.com/110871426962846/posts/593550985361552/?sfnsn=mo

& ตร.จ่อเอาผิด '9ม็อบ' เรียกสอบ20คดี กระทำผิดกว่า172ราย, กรุงเทพธุรกิจ, 28 กรกฎาคม 2564, https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/951522

& เสรีภาพในการแสดงออกเป็นเสรีภาพขั้นพื้นฐานที่รัฐธรรมนูญรับรองและคุ้มครอง: ดร.พรสันต์ เลี้ยงบุญเลิศชัย, คณะนิติศาสตร์ จุฬาฯ, 29 กรกฎาคม 2564, https://www.facebook.com/pornson.liengboonlertchai/posts/10159763428505979  

[19]สุรพล นิติไกรพจน์ : รัฐบาลได้รับรู้ไหม ประชาชนกำลังล้มตายเป็นใบไม้ร่วง, 16 กรกฎาคม 2564, https://www.isranews.org/article/isranews-article/100573-surapon-3.html?

& ม.จ.จุลเจิม ข้องใจ 1668 ไม่โทรฟรี ชี้ รบ.บริหารล้มเหลว สมควรแล้วคนออกมาไล่, มติชน, 24 กรกฎาคม 2564, https://www.matichon.co.th/politics/news_2846462

& "ปุ้ย พิมลวรรณ" แจ้งความดำเนินคดี "สนธิญา", สยามรัฐออนไลน์, 29 กรกฎาคม 2564, https://siamrath.co.th/n/266376

[20]จีนฟ้องสหรัฐฯ แล้ว เป็นตัวการปล่อยไวรัสโควิด-19ใส่อู่ฮั่นผ่านทหาร : อปท.นิวส์, 30 มีนาคม 2563, http://www.opt-news.com/news/9795  

[21]ข้อกำหนดออกตามความในมาตรา 9 แห่งพระราชกำหนด การบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548 (ฉบับที่ 29) 

ข้อ 1 ห้ามผู้ใดเสนอข่าว จำหน่าย หรือทำให้แพร่หลายซึ่งหนังสือ สิ่งพิมพ์ หรือสื่ออื่นใด ที่มีข้อความอันอาจทำให้ประชาชนเกิดความหวาดกลัว หรือเจตนาบิดเบือนข้อมูลข่าวสาร ทำให้เกิดความเข้าใจผิดในสถานการณ์ฉุกเฉินจนกระทบต่อความมั่นคงของรัฐ หรือความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน ในเขตพื้นที่ที่ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน

ดู ข้อกำหนดออกตามความในมาตรา 9 แห่งพระราชกำหนด การบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548 (ฉบับที่ 29), ประกาศราชกิจจานุเบกษา เล่ม 138 ตอนพิเศษ 170 ง วันที่ 29 กรกฎาคม 2564 หน้า 1, http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2564/E/170/T_0001.PDF  

& นายกฯ ออกข้อกำหนดสั่ง กสทช.คุมสื่อ ห้ามเสนอข่าวทำปชช.หวาดกลัว -เกิดความเข้าใจผิด, สยามรัฐออนไลน์, 29 กรกฎาคม 2564, https://siamrath.co.th/n/266603

& 'ชัยวุฒิ’ เผยพ.ร.ก. ฉ.29 ออกมาให้ทำงานเร็วขึ้น จัดการคนเจตนาไม่ดีต่อบ้านเมืองไม่คิดลิดรอนสิทธิ ปชช., สยามรัฐออนไลน์, 30 กรกฎาคม 2564, 
https://siamrath.co.th/n/266803 

& คณบดีนิติศาสตร์มธ.ชี้ออกข้อกำหนดคุมเฟกนิวส์ จำกัดสิทธิเสรีภาพ แนะร้องศาลขัดรธน., สยามรัฐออนไลน์, 30 กรกฎาคม 2564, 
https://siamrath.co.th/n/266681 

[22]มาตรา 9(3) ห้ามการเสนอข่าว การจำหน่าย หรือทำให้แพร่หลายซึ่งหนังสือ สิ่งพิมพ์ หรือสื่ออื่นใดที่มีข้อความอันอาจทำให้ประชาชนเกิดความหวาดกลัวหรือเจตนาบิดเบือนข้อมูลข่าวสารทำให้เกิดความเข้าใจผิดในสถานการณ์ฉุกเฉินจนกระทบต่อความมั่นคงของรัฐ หรือความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน ทั้งในเขตพื้นที่ที่ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินหรือทั่วราชอาณาจักร 

[23]มาตรา 14 (2) นำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นเท็จ โดยประการที่น่าจะเกิด ความเสียหายต่อการรักษาความมั่นคงปลอดภัยของประเทศ ความปลอดภัยสาธารณะ ความมั่นคง ในทางเศรษฐกิจของประเทศ หรือโครงสร้างพื้นฐานอันเป็นประโยชน์สาธารณะของประเทศ หรือก่อให้เกิด ความตื่นตระหนกแก่ประชาชน ไม่เกิน 5 ปี ไม่เกิน 100,000 บาท

[24]แนวทางการใช้ยาฟ้าทะลายโจร, กระทรวงสาธารณสุข, ตามหนังสือสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา แจ้งสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ หนังสือที่ สธ 1017/7268 ลงวันที่ 27 พฤษภาคม 2564 เรื่อง แจ้งผลการคัดเลือกรายการยาในบัญชียาหลักแห่งชาติด้านสมุนไพร, https://www.dtam.moph.go.th/images/download/dl0112-06022546-01.pdf 

& คู่มือการดูแลสุขภาพสำหรับประชาชนในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ระลอก3 ด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยและสมุนไพร, กรมกิจการผู้สูงอายุ, 15 มิถุนายน 2564, ศูนย์หลักฐานเชิงประจักษ์ด้านการแพทย์แผนไทยและสมุนไพร กลุ่มงานเภสัชกรรม และกลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก รพ.เจ้าพระยาอภัยภูเบศร จ.ปราจีนบุรี, จัดทำครั้งที่ 2 วันที่ 12 พฤษภาคม 2564, ในเวบกรมกิจการผู้สูงอายุ, 15 มิถุนายน 2564, https://www.dop.go.th/th/know/15/919  

& ส.ส. พรรคเพื่อไทย รับมอบยาฟ้าทะลายโจร จากนายธนัท เชี่ยวชาญอักษร เพื่อมอบให้แก่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร, 9 กรกฎาคม 2564, ข่าวชัดประเด็นจริง ข่าวไทย, https://www.youtube.com/watch?v=7kxQPMHNPdg

& หลักฐานวิทยาศาสตร์ฟ้าทะลายโจรรักษาโควิด(หมอสันต์), 16 กรกฎาคม 2564, https://youtu.be/uNwo2RHKYHU

& ล็อกเสปก “แอนโดรกราโฟไลด์”? ฟ้าทะลายโจรต้นไหนไม่มีสารนี้, โดย ผู้จัดการออนไลน์, 24 กรกฎาคม 2564, https://mgronline.com/daily/detail/9640000072343  

[25]ข่าวปลอม อย่าแชร์! ผลิตภัณฑ์สมุนไพรเคอร่า (Kerra) รักษาโรคโควิด-19, ศูนย์ต่อต้านข่าวปลอม ประเทศไทย (ANTI-FAKE NEWS CENTER THAILAND), 15 กรกฎาคม 2564, https://www.antifakenewscenter.com/ข่าวปลอม-อย่าแชร์-ผลิตภัณฑ์สมุนไพรเคอร่า-kerra-รักษาโรคโควิด-19/    

[26]"เอินเวย์"มอบยาให้ผู้ว่าฯ กทม. ช่วยลดจำนวนผู้ป่วยโควิด-19, ข่าวมติชนออนไลน์, 6 พฤษภาคม 2564, https://www.matichon.co.th/news-monitor/news_2710159 

[แก้ว..อุบล จ๋วงพานิช]

ขอบคุณค่ะ จะได้จำเหตุการณ์ได้