ชีวิตที่พอเพียง 3919. แนวโน้มใหญ่ ๕ ประการ ที่มีผลต่อชีวิตที่ดีของมนุษย์

 องค์การสหประชาชาติ เสนอแนวโน้มใหญ่ ๕ ประการที่มีความสำคัญต่อมนุษยชาติ (๑) (๒)   โดยเป็นแนวโน้มที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ๓ ประการ (โครงสร้างประชากร (โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ประชากรสูงอายุ),  การเป็นเมือง,  และพัฒนาการด้านเทคโนโลยี)    และแนวโน้มที่หลีกเลี่ยงได้ ๒ ประการ (การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ,  และความเหลื่อมล้ำ) 

 ทุกแนวโน้ม เกิดจากฝีมือมนุษย์    และการเปลี่ยนความเคยชินของมนุษย์ไม่ใช่ของง่าย     จึงต้องแก้โดยการจัดระบบ    ร่วมมือกันเปลี่ยนระบบโลก    ที่ก็ไม่ง่ายเหมือนกัน แต่ต้องทำ    หากจะให้มนุษย์รุ่นหลังมีชีวิตที่ดี   

ยูเอ็นบอกว่าต้องทำให้ระบบการเมืองของประเทศตระหนัก    แต่ผมเถียงว่า ระบบการเมืองของประเทศส่วนใหญ่ถูกกระทำโดยประเทศมหาอำนาจ    และผู้นำประเทศมหาอำนาจที่เดินผิดทางก่อความเสียหายแก่โลก    ดังกรณี Covid-19 pandemic ที่เห็นๆ อยู่    และเตือนสติว่า แนวโน้มที่ ๖ คือ ความเสี่ยงต่อโรคระบาดใหญ่    ที่อยู่ในกลุ่มความเสี่ยงที่หลีกเลี่ยงได้

ในสายตาของผม ทั้ง ๖ ประเด็นมีที่มาที่ไปซับซ้อนและเชื่อมโยงกัน    แนวโน้มที่ยากที่สุดน่าจะเป็นเรื่อง inequalities    ผมเพิ่งอ่านข้อเขียนของหมอไทยที่ไปอยู่อเมริกา ๒๐ ปีและเพิ่งกลับมา บรรยายให้เห็นสภาพความไม่เท่าเทียมในสังคมอเมริกัน    และผลกระทบสู่การระบาดใหญ่ของ โควิด ๑๙   เป็นสภาพที่เลวร้าย และบอกว่า สังคมไทยเราดีกว่ามาก  

สำหรับผม แนวโน้มทั้ง ๕ หรือ ๖ เตือนเราว่า    แม้จะเตรียมพร้อมดีอย่างไร สิ่งไม่คาดฝันก็เกิดขึ้นได้    การฝึกความเป็นคนกินง่ายอยู่ง่าย อดทน ปรับตัวง่าย เป็นเรื่องสำคัญมาก ต่อการมีชีวิตที่ดี    

วิจารณ์ พานิช

๒๗ ก.พ. ๖๔