ชีวิตที่พอเพียง 3757. เดินทางไกลกับไทอาหม

คุณน้อย จุไรรัตน์ แสนใจรักษ์ มอบหนังสือ เดินทางไกลกับไทอาหม (๒๕๕๓) เขียนโดย วันรวี รุ่งแสง นานหลายปีแล้ว    ผมพลิกอ่านผ่านๆ แล้ววางไว้ที่หัวนอน    จนโควิด ๑๙ ช่วยให้เวลาว่างอ่านหนังสือมากขึ้น    จึงได้โอกาสหยิบมาอ่านแบบอ่านวรรณกรรม    เพราะคุณน้อยเป็นกวี    จะอ่านหนังสือของเธอให้ได้รสต้องอ่านแบบอ่านวรรณกรรม    คืออ่านด้วยสมองซีกขวา ซึ่งเป็นวิธีอ่านที่ผมกำลังฝึก     

บางตอนในหนังสือ อ่านได้ใน Gotoknow (1)    

เป็นเรื่องราวสภาพแคว้นอัสสัมเมื่อปี ๒๕๕๒    อ่านแล้วคิดย้อนกลับไปถึงชีวิตสมัยเด็กเมื่อเจ็ดสิบปีก่อน    ที่ถนนหนทางในชนบทไทยเต็มไปด้วยฝุ่น   ชีวิตคนอยู่กับธรรมชาติ    ชีวิตไม่เร่งรีบ      

ได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ของไทอาหม ที่เป็นราชอาณาจักรอยู่ถึง ๖๐๐ ปี    ล่มสลายเพราะอังกฤษจับรวมเข้ากับอินเดีย    ตอนนี้ดิ้นรนเพื่อการดำรงอยู่ของเผ่าพันธุ์ ไม่ให้ถูกกลืนชาติพันธุ์    และต้องการให้ไทเจ้าพระยา หรือไทสยามเข้าไปช่วยค้ำจุนฐานะ    เพื่อเรียกร้องสิทธิปกครองตนเองร่วมกับชนกลุ่มน้อยอีกหลายกลุ่มในอัสสัม    โดยที่ตอนนี้ไทอาหมมีจำนวนพลเมือง ๒ ล้านคน   

ได้เรียนรู้ว่าอดีตอาณาจักรไทอาหมอยู่สองฝั่งของแม่น้ำพรหมบุตร     ที่ไหลจากเทือกเขาหิมาลัยไปทางตะวันตกเฉียงใต้     และด้านเหนือของพื้นที่อยู่ไม่ไกลจากเทือกเขาหิมาลัย   

วันรวี รุ่งแสง บอกว่าสภาพความเป็นในหมู่บ้านไทคำยัง (น. ๑๕๔ - ๑๖๒) คล้ายกับบ้านเกิดของเธอสมัยเด็ก    ผมก็บอกว่าคล้ายหมู่บ้านที่ผมเกิดและเติบโตจนเริ่มเป็นหนุ่มเหมือนกัน    โดยที่แต่ละบ้านอยู่ในสวน พื้นที่กว้างขวาง     ลองพิจารณาดูเถิดครับ ว่ามันน่าอยู่กว่าในกรุงแค่ไหน   

อ่านแล้วเห็นชัดเจนว่าการนัดสัมมนาในที่ต่างๆ ที่เจ้าภาพไทอาหมเชิญคนไทสยาม ๒ คน  คนจีน ๑ คน  และคนเยอรมัน ๑ คน ไปเป็นแขกนั้น    ก็เพื่อรวมพลังชนเผ่าต่างๆ เรียกร้องสิทธิในการปกครองตนเอง    ซึ่งไม่ง่ายเลย    เพราะในอดีตชนเผ่าเหล่านี้เคยเป็นอริกัน     และชนกลุ่มน้อยที่เป็นกลุ่มน้อยกว่าไทอาหมบอกว่าอยู่ใต้อินเดียน่าจะดีกว่าอยู่ใต้ไทอาหม 

ส่วนที่เป็นความรู้อยู่ท้ายสุดของเล่ม     เป็นกาลานุกรมของไทอาหม ที่อพยพมาจากอาณาจักรเมาหลวง (เวลานี้อยู่ในรัฐฉานของพม่า) ข้ามเขาปาดไก่ ไปตั้งเมืองในพื้นที่ปัจจุบัน    เมื่อเกือบแปดร้อยปีมาแล้ว     ก่อนตั้งอาณาจักรสุโขทัย ๒๑ ปี   

ไทอาหมและไทอื่นๆ ในอัสสัมผสมกับคนอินเดีย และค่อยๆ กลายเป็นคนอินเดีย     แต่ไทสยามผสมกับคนจีนและอื่นๆ แล้วเปลี่ยนเขามาเป็นคนไทย    พลังด้านวัฒนธรรมของไทสยามมีความมั่นคง  

อ่านจากวิกิพีเดีย (๒)จึงรู้ว่าไทอาหมเป็นเผ่าไทที่ไม่รู้จักศาสนาพุทธ    แต่อ่านจากหนังสือเล่มนี้ก็เห็นว่าตอนนี้เริ่มรับศาสนาพุทธไปจากไทสยามแล้ว     

จากวิกิพีเดีย (๒)อีกเช่นกัน     ได้รู้ว่า เมื่อเสือก่าฟ้าพาคน ๙ พันคน ไปตั้งถิ่นฐานในอัสสัม ในปี ค.ศ. 1228 นั้น    มีคนไทเผ่าอื่นอาศัยอยู่ในพื้นที่นั้นอยู่ก่อนแล้ว    

อ่านแล้วเกิดความเข้าใจโลก เข้าใจประวัติศาสตร์ และรู้จักคนเผ่าไทเพิ่มมากขึ้น

แม้จะพยายามอ่านด้วยสมองซีกขวาเพื่อให้สอดคล้องกับผู้เขียนที่เขียนด้วยภาษากวี     นิสัยสมองซีกซ้ายเด่นของผมก็อดแสดงตัวไม่ได้  

วิจารณ์ พานิช

๕ ก.ค. ๖๓