บันทึกนี้เป็นการใคร่ครวญสะท้อนคิด มองการประชุมที่ลอนดอนในภาพรวม
นี่คือการประชุมเตรียมจัด PMAC 2021 ครั้งที่ ๑ แต่มีการคุยกันบ้างแล้วในการประชุมที่โตเกียวเมื่อวันที่ ๕ เมษายน ๒๕๖๒ (๑) โดยที่หัวข้อการประชุม PMAC 2021 คือ Global Health in the SDG Era : From Words to Action (ชื่อเบื้องต้น)
ผู้เข้าร่วมประชุมกว่า ๔๐ คน เต็มห้องประชุมที่ Club House หรือกล่าวใหม่ว่าล้นห้อง และผู้เข้าร่วมประชุมต่างก็กระตือรือร้นในการทำงาน โดยที่มีการแบ่งงานกันทำอย่างเป็นระบบดีมาก ตรงนี้เป็นความสามารถของ ศ. ดร. ชื่นฤทัย กาญจนจิตรา ในการหาอาสาสมัครจากหน่วยงาน co-host ให้มี Lead Coordinator และ Co-coordinator ในฐานะตัวแทนหน่วยงาน รับผิดชอบงานแต่ละส่วน ได้แก่ overarching theme รับผิดชอบโดยคุณ Wivina แห่ง UNICEF และมีตัวแทนหน่วยงาน co-host รับผิดชอบเป็น Coordinator ของแต่ละ subtheme โดยมี co-coordinator จาก co-host อื่นด้วย
การประชุมครั้งนี้ เป้าหมายคือ ทำให้เป้าหมายของการประชุมในภาพใหญ่มีความชัดเจน รวมทั้งเป้าหมายของแต่ละ Sub-theme มีความชัดเจนด้วย โดยไม่ซ้ำซ้อนกัน แต่เชื่อมโยงกัน
ได้ตกลงกันตั้งแต่ประชุมที่โตเกียวเมื่อเดือนเมษายน ว่ามี ๔ subtheme คือ (1) Geopolitics (2) Demography (3) Environment และ (4) Technology แต่ละหัวข้อ เป็นปัจจัยหลักที่เปลี่ยนแปลงรุนแรง ที่ทำให้ระบบสุขภาพจะต้องเปลี่ยนแปลงปรับตัวไปตั้งรับ หรือเข้าไปนำมาใช้ประโยชน์ เช่นกรณี disruptive technology
แต่เมื่ออภิปรายกันเรื่องเทคโนโลยี ก็มีคนเสนอว่า อย่าไปหลงอยู่กับเทคโนโลยีสมัยใหม่หรือล้ำยุคมากเกินไป ยังมีเทคโนโลยีพื้นๆ ที่เรียกว่า appropriate technology ที่ใช้ได้ผลดี แต่ถูกมองข้าม น่าจะเอามาพูดถึงเป็นตัวอย่าง
การประชุมนี้จัดสองวันครึ่ง สองวันแรกจัดที่ Club House ตรงข้ามถนนกับ St. James’s Square Garden จ่ายค่าสถานที่ อาหารว่าง และอาหารกลางวัน ๖,๒๐๐ ปอนด์ ต่อสองวัน ส่วนวันที่สามครึ่งวันประชุมที่ Chatham House ซึ่งห้องแคบ เพราะที่คลับเฮ้าส์ห้องใหญ่ไม่ว่าง มีแต่ห้องเล็กเท่าของ Chatham House เราจึงเลือกใช้ของ Chatham House ซึ่งราคาถูกกว่า
หัวข้อของการประชุมระบุ SDG (ถึงปี 2030) แต่ที่ประชุมเห็นพ้องกันว่า ควรมองไกลกว่านั้น คือมองไกลถึงปี 2050 หรือ 2100 ไปเลย
หน่วยงานที่เข้ามาร่วมส่วนที่เป็นองค์การเฉพาะด้านขององค์การสหประชาชาติ มีเป้าหมายทำงานตามภารกิจ เรียกว่ามี agenda ของตนเอง ต้องการใช้ PMAC เป็นเวทีสร้างผลงานของตน ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องเสียหาย แต่หากเอียงไปที่เป้าหมายเฉพาะของหน่วยงานมากไป ก็จะมีคนเสนอความเห็นแย้งหรือขยาย เป็นบรรยายกาศสร้างสรรค์มาก
หัวใจอยู่ที่ความไม่สมบูรณ์ของมนุษย์และระบบที่มนุษย์สร้างขึ้น จึงต้องการเวทีที่มีเป้าหมายเชิงอุดมการณ์ “เพื่อประโยชน์ของเพื่อนมนุษย์” (for the benefit of mankind) ร่วมกัน ซึ่งตรงกับอุดมการณ์ของสมเด็จพระบรมราชชนก ที่ยังสั่งสอนพวกเราโดยที่พระองค์เสด็จสวรรคาลัยแล้ว และการมี PMAC เป็นการตอกย้ำอุดมการณ์นี้
หน้าที่ของผมคือไปฟังแล้วใคร่ครวญสะท้อนคิด หาวิธีทำงานให้เพิ่มคุณค่ายิ่งขึ้น ซึ่งก็ทำได้ยาก เพราะผมไม่สันทัดสาระที่เกี่ยวข้องกับการประชุม แต่เมื่อได้ฟังผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านที่แตกต่างกัน ก็ประเทืองปัญญายิ่งนัก
จะให้ประเทืองปัญญาจริง ต้องค้นต่อครับ จึงจะเข้าใจลึก เพราะเรื่องที่พูดกัน มีที่มาที่ไป มีมิติที่ลึก เราฟังจับประเด็นและคำได้บ้างไม่ได้บ้าง ในมิติที่ลึกที่สุดในสายตาของผมก็คือ ระบบต่างๆ ที่มนุษย์สร้างขึ้น มันไม่สมบูรณ์ มันมีตำหนิ หรือมีจุดอ่อน มันทั้งส่งเสริมและขัดกันไปมา เป็นระบบที่ซับซ้อนและปรับตัว (complex adaptive systems) และมันมีทั้งคุณและโทษอยู่ในตัว
วิจารณ์ พานิช
๒๖ ตุลาคม ๒๕๖๒
บน TG 917 กลับกรุงเทพ
ไม่มีความเห็น