๒๔๙. พอเพียง...งดงามเสมอ

         แทบจะไม่แตกต่างจาก”ความพอดี”เลย เพียงแต่”ความพอเพียง”สูงกว่านั้น ครอบคลุมการใช้ชีวิตได้มากกว่า เห็นผลช้าแต่ผลนั้นแน่นอน มั่นคงเชื่อถือได้

    แต่สุดท้าย..ก็เดินทางไปจบลงที่ความ “พอดี” พอกิน และพอใช้ เกิดความสุขใจในบั้นปลาย

        หลักการแห่งความพอเพียง สามารถนำมาใช้กับการศึกษา โดยเฉพาะการจัดการเรียนการสอนในสถานศึกษา บูรณาการได้อย่างเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน

        การทำงานอย่างจริงจัง มุ่งมั่นทุ่มเทอย่างไร้ซึ่งความพอดี ก็เพราะมีโจทย์ด้านนโยบาย และคุณภาพผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน ที่มีความแตกต่างกันอย่างชัดเจนในแต่ละบุคคล

        ตลอดจน “ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย” ที่สถานศึกษาต้องเร่งสร้างความเชื่อมั่น บางครั้งแค่พอดีพองาม ก็ไม่น่าจะเพียงพอ..

        อย่างไรก็ตาม ในขณะที่สร้างงานสร้างกิจกรรมก็ต้องใช้หลักการ ที่ต้องมีข้อมูลประกอบด้วยเหตุและผล ทำงานอย่างรัดกุมและไม่ประมาท ไม่ฟุ้งเฟ้ออลังการ เพื่อสร้างภูมิคุ้มกัน ที่จะสามารถยืนหยัดและคงอยู่ต่อไป

        ผมเชื่อและปฏิบัติมาโดยตลอด ในการพัฒนาโรงเรียนขนาดเล็ก ให้มีความสง่างามและมั่นคงอย่างต่อเนื่อง หลายสิ่งหลายอย่างอาจต้องผนวกกัน แต่แก่นแกนของงานจะหนีไม่พ้นแหล่งเรียนรู้และกิจกรรมตามบริบท ซึ่งอาจมองดูยาก เมื่อคิดถึง “ขนาด”ของโรงเรียน

        แต่จะง่ายถ้าบุคลากรทุกคนตระหนักในความสำคัญขั้นพื้นฐาน ที่สร้างได้โดยครูและนักเรียน นั่นคือ..ความสะอาด ร่มรื่น ความสดใสและสวยงาม ซึ่งไม่ต้องใช้งบประมาณที่สูงมหาศาลแต่อย่างใด

        สิ่งแวดล้อมจะช่วยกล่อมเกลาชีวิตจิตใจของเด็กให้ “หยั่งรู้” ทักษะชีวิตและมีทุนทางสังคมที่มากพอ ขณะเดียวกัน กิจกรรมด้านศิลปวัฒนธรรม ดนตรีและเพลงพื้นบ้าน คือ จิตวิญญาณแห่งภูมิปัญญาไทย ให้เด็กไทยไม่ลืมรากเหง้าของตนเอง

        เมื่อหลอมเป็นองค์รวมในสถานศึกษา บ่มเพาะอยู่เช่นนี้ตลอด ๖ – ๘ ปี มีการปฏิบัติที่ผ่านกิจกรรมอย่างหลากหลาย ทุกอย่างจะมีความหมายในตัวเด็ก ให้เติบโตสมวัยและพัฒนาตนเองได้ตามศักยภาพ

        ทุกอย่างสร้างได้ด้วยครู ลงสู่ผู้เรียน ซึ่งครูต้องหาเวทีเพื่อสร้างแรงจูงใจ ให้เด็กเกิดแรงบันดาลใจ ในขั้นแรกก็ต้องพบปัญหาและอุปสรรคบ้างเป็นธรรมดา คำว่า “พอเพียง”..จะช่วยแก้ปัญหาและพัฒนาได้ไม่รู้จบ โดยอาศัยความอดทนและขยันหมั่นเพียร

        แม้ว่ายังไม่บรรลุเป้าหมาย..ยังไปไม่ถึงฝัน แต่ระหว่างทางที่ก้าวเดิน ก็สามารถค้นพบความงดงาม และความสุขใจ..ให้เชยชม..

ชยันต์  เพชรศรีจันทร์

๒๐  ตุลาคม  ๒๕๖๒