นิตยสาร The Week ของอังกฤษ ฉบับวันที่ ๑๔ กันยายน ๒๕๖๒ ลงเรื่อง The great British university con (1) บอกว่าในช่วงเวลา ๓๐ ปีที่ผ่านมา มาตรการแปลกประหลาดของรัฐบาลแล้วรัฐบาลเล่า ได้ทำให้คุณภาพของมหาวิทยาลัยอังกฤษลดลงไปเรื่อยๆ
บทความใช้คำแรง ว่าเดี๋ยวนี้นักศึกษาสามารถซื้อเกรดได้ บทความเริ่มด้วยเรื่องราวทำนองนี้ที่มหาวิทยาลัย เชฟฟิลด์ ตามด้วยภาพใหญ่ของอุดมศึกษาอังกฤษที่มหาวิทยาลัยถูกการเมืองผลักดันให้เป็นผู้ประกอบการ หาเงินเข้าประเทศ จนเลยความพอดี เกิดสภาพปริญญาเกียรตินิยมเฟ้อ เขาบอกว่าเวลานี้ใน ๑๓ มหาวิทยาลัย ร้อยละ ๗๙ ของบัณฑิตได้เกียรตินิยมที่เรียก 2:1 degree เขาบอกว่าหากแนวโน้มของปริญญาเกียรตินิยมเฟ้อดำเนินต่อเนื่อง ในปี 2061 บัณฑิตทุกคนจะได้รับเกียรตินิยม
เขาอ้าง Jarratt Report, 1985 (2) ที่เสนอแนะ (สมัยรัฐบาลเลดี้แธตเชอร์) ว่าการบริหารมหาวิทยาลัยไม่ควรอยู่ในมือของนักวิชาการ แต่ควรให้นักธุรกิจบริหารในตำแหน่งอธิการบดี เพราะเขามองว่ามหาวิทยาลัยเป็นองค์กรธุรกิจ (corporate enterprise) มีมหาวิทยาลัยที่เดินตามคำแนะนำนี้ และกำลังเผชิญวิกฤติตามในบทความนี้
การบริหารวิชาการในมหาวิทยาลัยเปลี่ยนจากมติของ academic senate ไปอยู่ในมือของฝ่ายบริหาร ที่จัดการแบบธุรกิจ เกิดการเติบโตเชิงจำนวนของผู้เข้าเรียนอุดมศึกษาอย่างมากมาย แต่ผลที่ตามมาคือคุณภาพของบัณฑิตตกต่ำ วิธีจัดการเรียนการสอนเน้น “ป้อนความรู้” มากยิ่งขึ้นกว่าเดิม
เขาเอ่ยถึงมหาวิทยาลัย ควีนแมรี่ ผู้บริหารสั่งอาจารย์ว่า อย่างน้อยร้อยละ ๖๐ ของนักศึกษาต้องได้เกรดในระดับเกียรตินิยม ที่เขาเรียก 2:1 degree
เมื่อปริญญาเฟ้อ คุณสมบัติสำหรับการจ้างงานก็เฟ้อหนี และมีวิธีการกรองคุณสมบัติของคนที่จะรับเข้าทำงาน เขาเอ่ยถึง Guardian university league table (3)ที่ระดับ employment prospect ของบัณฑิตมหาวิทยาลัยอ็อกซฟอร์ด ตกลงไปอยู่ที่อันดับ ๒๗ ของประเทศ ความศักดิ์สิทธิ์ของมหาวิทยาลัยด้อยลงไปมาก จากพลวัตทางสังคมว่าด้วยการบริหารมหาวิทยาลัย และการเรียนมหาวิทยาลัย โดยที่ค่าเล่าเรียนเพิ่มขึ้นมากมาย
เขาเอ่ยถึงหน่วยงาน QAA – Quality Assurance Agency ที่ตั้งขึ้นใหม่ และวิจารณ์ว่า ไม่ได้ทำหน้าที่ดูแลคุณภาพของบัณฑิต แต่ทำหน้าที่ดูแลว่ามหาวิทยาลัยดำเนินการตามกฎที่กำหนด ฟังดูคล้าย สมศ. ไทยสมัยก่อน
บทความนี้ยาว และมีรายละเอียดมาก ผู้รับผิดชอบอุดมศึกษาไทยควรอ่านอย่างยิ่ง เพื่อระมัดระวังไม่หลงบริหารอุดมศึกษาแบบอังกฤษ เขียนอย่างนี้แล้ว ผมสงสัยว่าท่านผู้อ่านบางคนอาจร้องว่า “ช้าไปต๋อย”
วิจารณ์ พานิช
๒๒ กันยายน ๒๕๖๒
ห้อง 344 โรงแรม Hilton London Bankside
ไม่มีความเห็น