นมแม่ 1-6-2 เลี้ยงแล้วดีไม่มีเสีย

ค่านิยมที่เชื่อว่า นมผงทดแทนนมแม่ได้ ส่งผลให้คุณแม่ชาวไทยเลี้ยงลูกด้วยนมแม่น้อยมากในปัจจุบัน สอดคล้องกับผลสำรวจสถานการณ์เด็กและสตรีในประเทศไทยในปี 2559 ขององค์การยูนิเซฟ พบว่ามีเด็กทารกเพียง 23 เปอร์เซ็นต์เท่านั้นที่ได้รับนมแม่ในช่วง 6 เดือน ทำให้ประเทศไทยมีอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในระดับต่ำกว่าค่าเฉลี่ยโลก และต่ำสุดในภูมิภาคอาเซียน

            มูลนิธิศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย มีภารกิจในการขับเคลื่อนการส่งเสริมสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่มาตั้งแต่ปี 2547 และในปี 2560-2561 ได้พุ่งเป้าส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในระดับชุมชน โดยการสร้างความร่วมมือหน่วยงานต่างๆ ทั้ง สำนักงานสาธารณสุข โรงพยาบาล รพ.สต. อปท. และ อสม. ในการขับเคลื่อนให้คนในชุมชนตระหนักการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เพื่อยกระดับการประกาศนโยบายและการปฏิบัติ นำไปสู่ “ชุมชนนมแม่ 1-6-2”

1-6-2 หัวใจสำคัญเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

                การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ให้สำเร็จ ต้องมีองค์ประกอบ คือ 1 หมายถึงนมแม่ 1 ชั่วโมงแรกคลอด 6หมายถึงนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน และ 2 หมายถึง นมแม่ต่อเนื่อง 2 ปีหรือนานกว่า

                ศ.คลินิก พญ.ศิราภรณ์ สวัสดิวร เลขาธิการศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย กล่าวว่า การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในระดับชุมชนทุกฝ่ายจะต้องร่วมมือกันโดยเฉพาะกลไกของท้องถิ่นกลไก อสม. อปท. ซึ่งใกล้ชิดชุมชน ต้องสร้างความรู้ความเข้าใจร่วมกัน จนเกิดเป็นนโยบายที่ทุกคนเห็นพ้องต้องกันในการจะเดินไปด้วยกัน

                ชุมชนหรือสถานที่ทำงานก็มีส่วนสำคัญในการส่งเสริมให้มีการเลี้ยงลูกด้วยนมได้สะดวก ต้องทำให้คุณแม่มีความสุข เช่น การจัดสถานที่หรือมอบหมายงานที่เอื้อกับคุณแม่ เช่น มอบหมายงานน้อยลง เลิกงานไว้ขึ้นเพื่อให้เขามีเวลากลับไปให้นมลูก เป็นต้น

                จังหวัดจันทบุรีถือเป็นต้นแบบชุมชนนมแม่ 1-6-2 ที่ศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทยได้ร่วมผลักดันเกิดขึ้น เพื่อให้ความรู้เรื่องนมแม่จนเกิดเป็นเครือข่ายในพื้นที่ซึ่งมีการทำงานโดดเด่นแตกต่างกันไป เช่น  รพ.พระปกเกล้า-จันทบุรี มีกลไกการดูแลแม่หลังคลอดและออกเยี่ยมติดตามอย่างเป็นระบบ รพ.ระยอง มีระบบการดูแลรักษาเด็กที่คลอดก่อนกำหนด แม้กระทั่งโรงแรมเคพีแกรนด์ จังหวัดจันทบุรีสถานประกอบการที่ให้ความสำคัญกับการส่งเสริมเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เช่นกัน โดยได้จัดมุมนมแม่และมีกลุ่มจิตอาสาส่งเสริมให้พนักงานเลี้ยงลูกด้วยนมแม่  และที่ รพ.สต.เกาะขวาง มีการบูรณาการเรื่องนมแม่กับองค์ความรู้ในการดูแลสุขภาพ ส่งเสริมให้มีการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ จนสามารถประกาศเป็นพื้นที่ปลอดนมผง

                นางสุจิตรา ศรีนาม นายกเหล่ากาชาด จ.จันทบุรี ซึ่งเชื่อว่าการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เป็นส่วนหนึ่งของการที่ลงทุนที่ดีที่สุด โดยกล่าวว่า จ.จันทบุรี พร้อมก้าวสู่การเป็นชุมชนนมแม่อย่างยั่งยืน เพราะเมื่อเราประกาศมาแล้วทุกหน่วยงานต้องหันกลับมามองเราว่าได้ใส่ใจนโยบายจริงหรือไม่

                การลงทุนที่ดีสุด คือ คน ซึ่งการส่งเสริมเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เท่ากับว่าเป็นการฟูมฟักคนหนึ่งคนให้เติบโตมาอย่างมีคุณภาพเช่นกัน การเป็นชุมชนนมแม่ 1-6-2  ไม่ใช่เรื่องยาก หากชุมชนเห็นด้วย อปท. ก็พร้อมที่จะจับมือผนึกกำลังร่วมกันช่วยกันคิดช่วยกันทำ เพื่อเป็นส่วนสนับสนุนให้ผู้หญิงหนึ่งคนทำหน้าที่แม่ได้สมบูรณ์แบบที่สุด

                ขณะที่ นายประยุทธ วาสนาวิน นายกเทศมนตรีตำบลเกาะขวาง อ.เมืองจันทบุรี กล่าวถึงการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ว่า เรามุ่งเน้นการพัฒนาคน ซึ่งก็ต้องเริ่มที่นมแม่เป็นลำดับแรก เพราะนมแม่ทำให้เด็กมีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง อารมณ์ดี กลายเป็นคนในชุมชนที่ดีได้ในอนาคต

                ทั้งนี้กระบวนการการส่งเสริมเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของ ต.เกาะขวาง จะเป็นหน้าที่ของ อสม. ขณะที่เทศบาลมีหน้าที่ส่งเสริมและสนับสนุน จัดตั้งศูนย์นมแม่ให้บริการเพื่อให้คำแนะนำ จัดทำแผนที่ทางเดินในการสำรวจครัวเรือนที่มีคุณแม่เลี้ยงลูก จัดตั้งกลุ่มแม่อาสามาช่วยคุณแม่มือใหม่ ซึ่งช่วยทำให้เลี้ยงลูกได้ง่ายขึ้น ตลอดจนติดตามตั้งแต่ก่อนคลอดและหลังคลอด

นมแม่เลี้ยงแล้วดีไม่มีเสีย

                แม้ว่าคุณแม่หลายคนจะวิตกเกี่ยวกับกับการเลี้ยงลูก โดยเฉพาะหากเป็นลูกคนแรกอาจจะคิดหนักว่าต้องทำอย่างไร แต่ น.ส.วาสนา ปรางค์วัฒนากุล คุณแม่น้องยิปโซ วัย 4 ขวบ ชาวจันทุบรี ไม่ลังเลที่จะเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เช่นเดียวกับที่เธอได้รับจากแม่ด้วยเช่นกัน

                “เลี้ยงลูกด้วยนมแม่จนถึงอายุ 2 ขวบค่ะ เพราะเชื่อว่าธรรมชาติย่อมสร้างสรรค์สิ่งดีๆ ให้มนุษย์ นมแม่ก็เป็นสิ่งธรรมขาติ สะอาด มีสารอาหารครบแล้ว การกินนมแม่ไม่ใช่แค่การกินเพียงอย่างดียว แต่มันคือการสัมผัส ได้จ้องหน้าคุยกัน สร้างสายสัมพันธ์ระหว่างกันด้วย” คุณแม่น้องยิปโซ บอก

                ขณะที่ น.ส.รัชมล กิจพงษ์พาณิชย์ คุณแม่มือใหม่ของน้องขนมเทียน วัย 11 เดือน กล่าวถึงสาเหตุที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ว่า ประหยัด กินนมแม่แล้วดี  ไม่ยุ่งยาก ให้กินเมื่อไหร่ที่ไหนก็ได้ แต่ถ้าเลี้ยงนมผงก็ต้องไปชงนมยุ่งยากอีก นมแม่จะทำให้ลูกภูมิต้านทานดี พัฒนาการดี ประหยัดค่าใช้จ่าย ไม่ต้องเสียเงินไปซื้อ ซึ่งนมแพงมากๆ ด้วย

                การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่มีแต่ข้อดี ดังนั้นถึงเวลาที่ทุกๆ ภาคส่วนควรลงแรงร่วมมือ สร้าง “ชุมชนนมแม่” แผ่ขยายให้ครอบคลุมทั้งประเทศ ซึ่งมูลนิธิศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทยพร้อมจะเป็นพี่เลี้ยงให้ทุกพื้นที่