๗๙๖. “งานคือชีวิต ชีวิตคืองานบันดาลสุข"

             ผมใส่เสื้อยืดตัวเก่งออกจากบ้านในเช้าวันเสาร์..จริงๆก็ไม่เช้าเท่าไรนัก แต่ด้วยอากาศที่ครึ้มฝน ทำให้ท้องฟ้ามืดสลัวและถนนชุ่มฉ่ำน้ำตลอดการเดินทางไปโรงเรียน

            เมื่อคืนฝนตกหนักมาก นัดเด็กนักเรียนชั้น ป.๓ ไว้ตอนแปดโมง จะมากันสักกี่คน..พอจอดรถได้ ผมก็รีบนับจำนวนนักเรียน มาครบทั้ง ๑๑ คน ผมก็รู้สึกชื่นใจทันที

            เหมือนกับข้อความที่เขียนอยู่บนเสื้อยืดของผม “งานคือชีวิต ชีวิตคืองานบันดาลสุข ทำงานให้สนุกเป็นสุขเมื่อทำงาน” รู้สึกเป็นสุข..ตั้งแต่พบหน้านักเรียน

            งานประจำเอาไว้ก่อน.รีบเข้าห้องเรียน บอกครูประจำชั้นว่า ผมขอสอนภาษาไทยจนถึงสิบโมง วิชาที่เหลือผมยกให้ครู..

            ใครจะเรียกการสอนพิเศษในวันเสาร์ว่าอะไรก็แล้วแต่ แท้จริงมันก็คือการสอน “ซ่อมเสริม” ซึ่งเป็นมากกว่า การ“ติว” เพราะนี่คือการสอนการอ่าน คิด และวิเคราะห์..

            เป็นการสอนที่เน้นทักษะ ซึ่งต้องฝึกอ่านบ่อยๆ สม่ำเสมอและต่อเนื่อง ไม่มุ่งเน้นการจำ เมื่อนักเรียนเข้าใจ ก็สามารถนำไปใช้ตัดสินใจและแก้ปัญหาได้...

            สอนไป..ก็ให้นึกถึงคำว่า “ลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้” ที่ครูบางส่วนยังสับสนในนิยามของโครงการฯ จริงๆ..ไม่น่าจะใช่ “ลดเวลาเรียน” เพราะไม่มีครูคนไหนลดเวลา 

             แต่เวลาจัดการเรียนการสอนเท่าที่มีอยู่ ถูกเบียดบังเวลาไปกับ..การที่ครูไปอบรมสัมมนา ..ให้ความร่วมมือกับงานสาธารณสุข งานอบต. งานเทศบาล และงานวัดงานบุญ

            ดังนั้น..การสอนเสริมในวันเสาร์ ผมถือว่านี่คือการ “เพิ่มเวลารู้”ที่ดีที่สุด ทำให้รู้จักเด็กเป็นรายบุคคล แก้ไขส่วนที่บกพร่องของเขา และ สนองความถนัดและความสนใจ

            สอนเสร็จแล้วก็สบายใจ..ยังมีเวลาไปทำอย่างอื่นอีกมากมาย..เริ่มจากสำรวจก่อนว่า..เมื่อคืนฝนตกหนักมีอะไรเสียหายบ้าง..?

            นอกจากจะไม่มีอะไรเสียหายแล้ว ยังส่งผลดีต่อแปลงผัก ท้องนา สระน้ำ และแปลงถั่วเขียว ผมเดินสำรวจไปรอบๆโรงเรียน พบแต่ต้นไม้ยืนต้นอย่างสดชื่น....

            แก๊สชีวภาพใช้ได้แล้ว สังเกตจากผ้าใบพองตัว ส่วนกากแก๊สที่เป็นน้ำไหลออกมาจากท่อ ก็พร้อมใช้เป็นปุ๋ยรดต้นไม้ ก็เลยคิดขึ้นมาได้ว่าบริเวณนี้ต้องปลูกผักและปลูกไม้ดอกไม้ประดับด้วย

            เท่าที่ผมสังเกตแหล่งเรียนรู้และสิ่งแวดล้อมของโรงเรียนในวันนี้..พบจุดเด่นที่เป็นเอกลักษณ์ได้ คือการจัดวางกิจกรรมไปรอบโรงเรียน แม้จะมีไม่มาก แต่อยู่ถูกที่ถูกทาง มองดูเป็นระเบียบเรียบร้อย..

            ผมคิดว่า..การจะทำให้โรงเรียนมีชีวิต คิดทำแค่นี้พอแล้ว มากกว่านี้ก็ไม่ใช่ “พอเพียง” จะกลายเป็นภาระครูภาระเด็ก ที่ส่งผลกระทบต่องานการเรียนการสอน

            การเป็น “ผู้บริหาร” ต้องคิดรอบด้านจริงๆ และคิดในเชิงบูรณาการ เพราะงานต้องสอดคล้องกับบริบท..ที่จำนวนครูมีไม่มากและไม่มีนักการภารโรง...

            วันเสาร์..ผมจึงมีความสุขที่ได้สวมบทบาทภารโรงอย่างภาคภูมิใจ คิดเสียว่าเป็นภารโรงที่หน้าตาดีมีระดับก็แล้วกัน ทำไรได้ต้องรีบทำก่อนที่จะมืดค่ำ  

           ให้อาหารไก่ไข่ ให้น้ำแล้วเก็บไข่..ได้เวลาต้องรองพื้นเล้าไก่ด้วยแกลบและฟางข้าว..จากนั้นก็คว้าขวดน้ำหมักชีวภาพ (EM)ใส่เข่งจำนวน ๑๐ ขวดไปเทลงในแปลงนา

            น้ำในนาสูงเกือบครึ่งของต้นข้าว..ผมเดินเข้าไปดูใกล้ๆ ใบข้าวพลิ้วไหว ให้อารมณ์สุนทรีย์ดีจริงๆ ไม่แปลกใจเลยว่าทำไม? ชาวนาจึงมีความสุขทุกครั้งที่ฝนตก...

            ผมเดินไปดูแปลงผัก พบผักบุ้งจีนที่ปลูกได้ ๒วัน ฝนตกลงมาช่วยให้ผักบุ้งผลิใบได้เร็วกว่าที่คิด ส่วนแตงกวาและบวบ ก็กระชุ่มกระชวยไปตามๆกัน

            เดินผ่านอาคารสร้างใหม่ ตรงไปแปลงถั่วเขียว ที่เขียวสดใสไปทั้งแปลง อีกราว ๒ เดือน..นักเรียนจะได้ทานถั่วเขียวต้มน้ำตาล และผัดถั่วงอก..ด้วยผลผลิตจากถั่วเขียว

            ผมส่งนักเรียนกลับบ้านไปหมดแล้ว..ขอบคุณนักเรียนและกิจกรรม ที่ทำให้ผมมีความสุขอย่างสร้างสรรค์..ในวันเสาร์

            ผมก้มดูเสื้อยืดที่ใส่อีกครั้ง “งานคือชีวิต ชีวิตคืองานบันดาลสุข” ไม่ต้องรู้สึกว่าเป็นคนสำคัญ ทำทุกวันให้เกิดประโยชน์ต่อโรงเรียน..คือความสุขที่แท้จริงของผม

ชยันต์  เพชรศรีจันทร์

๑๕  กันยายน  ๒๕๖๑