Quench

คเว็นช (quench) หมายถึง 

การสูญเสียสภาพความเป็นแม่เหล็ก จากการที่มีสารเหลวระเหย เช่น ฮีเลี่ยมเหลว (liquid helium) มีการปลดปล่อยออกเครื่องไปสู่ภายนอก

จะเกิดเฉพาะในเครื่องเอ็มอาร์ไอ ที่ใช้แม่เหล็กตัวเหนี่ยวนำยิ่งยวด (Super conducting electromagnets)

การที่ฮีเลี่ยม ปลดปล่อยจากเครื่องออกไปสู่ภายนอก เกิดได้จาก...

1. เกิดความร้อน ในขณะเครื่องทำงาน 

ในขณะเครื่องสร้างภาพเอ็มอาร์ไอ ทำงาน 

จะเกิดความร้อน จากขดลวด หรือ จากการทำงานของระบบไฟฟ้าอื่นๆในเครื่อง 

ซึ่งเป็นสิ่งที่เกิดได้ตามปกติ 

ความร้อนเหล่านี้ จะมีผลทำให้ ฮีเลี่ยมเหลว กลายเป็นไอ ระบายบางส่วนออกสู่ภายนอก 

ดังนั้นแนวทางในการดูแลรักษา คือ ควรมั่นตรวจสอบระดับฮีเลี่ยมตามช่วงเวลาต่างๆ ใน

ปัจจุบันเครื่องเอ็มอาร์ไอ บางรุ่น 

มีการออกแบบให้สามารถนำฮีเลี่ยมที่ระเหยกลายเป็นไอ สามารถนำกลับมาใช้หมุนเวียนซ้ำในเครื่องได้ 

2. การรั่ว 

สาเหตุนี้ มักไม่ค่อยเกิด นอกจากมีการกระทบ กระแทก หรือ การชำรุดของอุปกรณ์ ทำให้มีฮีเลี่ยมรั่วออกมาได้ 

ถ้ามีฮีเลี่ยมรั่วบริเวณข้อต่อ อาจสังเกตได้จากการที่มีน้ำแข็งมาจับบริเวณต่างๆในเครื่อง ซึ่งโดยปกติแล้ว ไม่ควรจะมีน้ำแข็งเกิดขึ้นในห้องตรวจ

ตัวอย่าง บริเวณทีีมีน้ำแข็งมาจับเนื่องจากมีฮีเลี่ยมรั่ว

3. ไฟฟ้าดับ 

ทำให้อุปกรณ์บางส่วน หยุดการทำงาน เช่น ระบบที่ควบคุมการไหลเวียนของฮีเลี่ยมเหลว 

ดังนั้น เมื่อมีไฟฟ้าดับ ควรตรวจสอบอุปกรณ์ต่างๆในเครื่องเอ็มอาร์ไอ ว่า มีการทำงานหรือไม่ 

เช่น 

ควรตรวจสอบระบบที่ควบคุมการไหลเวียนของฮีเลี่ยมเหลว  

เพราะ ถ้าหากระบบดังกล่าวไม่ทำงาน ฮีเลี่ยมอาจจะค่อยๆรั่วจากเครื่องไปสู่ภายนอกได้ 

  

แนวทางการดูแลรักษาระดับฮีเลี่ยมเหลว 

จะต้องทำ ติดตั้งอุปกรณ์ตรวจวัดระดับฮีเลี่ยมเหลว 

เพื่อประเมินระดับ ปริมาณของของสารเหลวที่คงเหลือ 

โดยปกติ ควรมีปริมาณฮีเลี่ยมเหลว คงเหลือให้อยู่ในระดับที่ไม่น้อยกว่า 30% 

ถ้าพบว่า.... ปริมาณฮีเลี่ยมเหลวมีระดับที่ลดลง 

ก็...ต้องเติมสารพวกฮีเลียมเหลว เข้าไป

เพื่อรักษาระดับความเย็นให้อยู่ในสภาวะที่กำหนด 

ภาพการตรวจสอบระดับฮีเลี่ยม ที่คงเหลือ ในเครื่องเอ็มอาร์ไอ

การเรียนรู้สาเหตุของปัญหา 

เพื่อนำมาใช้ในการป้องกัน หรือ ลดความเสี่ยงจากปัญหาที่จะเกิดขึ้น