ชีวิตที่พอเพียง 3059. พลังของการเปิดใจ

นิตยสาร Scientific American Mind ฉบับเดือนพฤศจิกายน ๒๕๖๐ มีบทความขี้นปกเรื่อง Openness to Experience : The Gates of the Mind (๑)   มีข้อสรุปว่า คนที่ใจเปิดรับประสบการณ์ จะเห็นโลกต่างออกไป  

ผมตีความว่า  คนที่ใจเปิด จะเห็นความจริงในประสบการณ์    เกิดการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลง  (transformative learning)    ทักษะและฉันทะ รวมทั้งการเห็นคุณค่าในการเปิดใจ จึงเป็นทักษะสำหรับ การมีชีวิตที่ดี    และชีวิตที่มีความสำเร็จ  

คนที่ใจเปิด จะมีความสนใจใคร่รู้  ความริเริ่มสร้างสรรค์  และมีจินตนาการ    มีความสนใจกว้าง  และใจกว้างทางการเมือง     ที่จริงคนใจกว้าง ไม่ว่าเรื่องใด มีแต่คุณนะครับ    คนใจแคบเป็นคนน่าสงสาร เพราะปิดกั้นตนเอง จากพลังรอบตัว

คนใจกว้างคือคนที่เห็นความเชื่อมโยงของสรรพสิ่ง    เห็นตนเองเป็นส่วนหนึ่งของเครือข่ายใยชีวิต และสังคม     ตนเองไม่ใช่ศูนย์กลาง  แต่เป็นส่วนหนึ่งของทั้งหมด   

คนใจกว้างมีโอกาสสูงกว่าในการมองเห็นสรรพสิ่งแตกต่างไปจากเดิม    ซึ่งก็คือเกิด transformation ในตนนั่นเอง   

เขาเอ่ยถึง inattentional blindness (๒)  ซึ่งหมายถึง ธรรมชาติอย่างหนึ่งของมนุษย์จำนวนหนึ่ง     ที่มืดบอดต่อสิ่งที่ตนไม่คาดคิดว่าจะประสบ    ทำให้ไม่สามารถสังเกตเห็นสิ่งหรือปรากฏการณ์ที่ตนไม่คาดคิดได้    ผมเองมีสมมติฐานว่า คนเรามักได้ยินหรือสังเกตเห็นเฉพาะสิ่งที่ตรงกับที่ตนคาดคิด     โดยเฉพาะเรื่องที่มี ความคิดเห็นขัดแย้ง     มีผลให้ผู้นั้นเป็นคนที่ใจไม่เปิดรับ     ขาดโอกาสเรียนรู้ความแตกต่างหลากหลาย  

การเปิดใจ ทำให้โลกทัศน์กว้าง     การไม่เปิดใจทำให้โลกทัศน์แคบ    คนที่ใจเปิด กับคนที่ใจกว้าง แตกต่างกัน    คนที่ได้ชื่อว่าใจคอกว้างขวางอารีอารอบ คือคนที่เห็นอกเห็นใจชอบช่วยเหลือผู้อื่น

วิจารณ์ พานิช       

๒๖ พ.ย. ๖๐