มะนาวควาย or มะงั่ว หมากเว่อ สัญจร.....

เก็บเอาเรื่องราวของ"ผลไม้พื้นบ้าน"สมุนไพรใกล้ตัว ที่หาดูได้ยากแล้วในสมัยนี้ กับ"มะงั่ว/มะนาวควาย/หมากเว่อ"มาบันทึกเอาไว้ เป็นคลังข้อมูล ซึ่งจะได้ช่วยอนุรักษ์ผักพื้นบ้านเอาไว้อีกทางหนึ่ง นอกจากนี้ยังได้ช่วยเผยแพร่เรื่องราวของวิถีการเป็นอยู่ของพี่น้องในอำเภอพรานกระต่าย ให้ผู้คนได้สัมผัส เพราะ"ความสุข"อยู่รอบตัวเรา ขอเพียงแต่เราลองมองและตรองดู เพียงเท่านี้ก็จะทำให้เราได้ค้นพบ"ความสุข"และ"มิตรภาพ"ที่มีอยู่ในทุก ๆ ที่ครับ....ท้ายนี้ต้องขอขอบคุณ G2K ที่ช่วยเป็นคลังข้อมูลและส่งต่อข้อมูลไปยังผู้ที่สนใจต่อไปด้วยนะคร้าบ!!!!

                                                                             -กับการลงพื้นที่เพื่อปฏิบัติภารกิจตามหน้าที่ในช่วงนี้ ที่อยู่ในช่วงของการจัดการฐานข้อมูลของเกษตรกรและนำเอานโยบายของรัฐบาลลงไปสู่การปฏิบัติให้ครอบคลุมในระดับพื้นที่ ดังนั้น เพื่อเป็นการส่งต่อข้อมูลและแนวทางปฏิบัติที่ถูกต้องตามระเบียบวิธีการ และให้สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริงรวมทั้งส่งต่อไปถึงกลุ่มเป้าหมายได้อย่างตรงจุด ดังนั้นจึงต้องหาจังหวะและโอกาสที่จะนำเอารายละเอียดต่างๆ นำไปกระจายข่าวสารครับ...เช่นกันกับวันนี้(พฤหัสบดี 09/11/60) ที่ผมได้ลงพื้นที่ปฏิบัติภารกิจต่างๆ เอาเป็นว่าผมจะไปทำอะไร ที่ไหน อย่างไร นั้น พร้อมแล้วตามผมไปชมพร้อมๆ กันกับบันทึกนี้ "มะนาวควาย or มะงั่ว หมากเว่อ สัญจร...."ได้เลยคร้าบ!!!!!

1.ณ ห้องประชุมของโรงเรียนบ้านใหม่เขานิยม หมู่ที่ 7 ตำบลพรานกระต่าย วันนี้ถือเป็นการเริ่มต้นกับกิจกรรม"การประชุมสัญจร"ตามนโยบายของท่านนายอำเภอพรานกระต่าย ที่มอบหมายให้เจ้าหน้าที่ของแต่ละส่วนราชการออกไปพบปะผู้นำและชี้แจงข้อราชการต่างๆ โดยวันนี้ นางชุติมณฑน์  ทานะมัย ปลัดอาวุโส ได้นำทีมส่วนราชการต่างๆ ลงปฏิบัติงานเป็นครั้งแรก หลังจากที่ได้ย้ายมารับตำแหน่ง ณ อำเภอพรานกระต่ายเมื่อเร็วๆ นี้ครับ...ในส่วนของฝ่ายปกครองก็ได้ชี้แจงถึงนโยบายการนำเอาปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงลงไปสู่การปฏิบัติ โดยจะมีการคัดเลือกบ้านตัวอย่าง หมู่ละ 5 หลังคาเรือนเป็นการเริ่มต้นก่อน และขยายให้เต็มพื้นที่ต่อไป/การกำจัดขยะมูลฝอย/ตลาดประชารัฐ/ศูนย์ดำรงธรรมระดับอำเภอ/การใช้ที่ดินสาธารณประโยชน์/การทำบัตรประชาชน/การขอบ้านเลขที่ เป็นต้น ส่วนหน่วยงานทหาร นำโดย "หมวดสันติ"ได้ประชาสัมพันธ์เรื่องการดูแลความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินต่างๆ รวมถึงการปราบปรามยาเสพติด ที่ต้องมีการเฝ้าระวังกันอย่างเต็มกำลังความสามารถครับ...และในส่วนของหน่วยงานของผม ก็ได้ชี้แจงเรื่องการปรับปรุงทะเบียนเกษตรกร โดยต้องจัดทำฐานข้อมูลให้ถูกต้อง และครบถ้วน ทั้งนี้ก็เพื่อจะได้ใช้เป็นฐานข้อมูลในการพัฒนาอาชีพการเกษตรและการวางแผนการเพาะปลูกพืชในฤดูกาลต่อไปครับ...นอกจากนี้ก็ถือโอกาสประชาสัมพันธ์นโยบายการปรับเปลี่ยนพื้นที่การเพาะปลูกลดพื้นที่การทำนาปรัง(พืชหลากหลาย)/การเพาะปลูกพืชหลังนา(ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์)/ภัยธรรมชาติ เพื่อให้พี่น้องเกษตรกรได้รับทราบและถือปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ต่างๆ ต่อไปครับ..

หลังจากเสร็จสิ้นภารกิจเรียบร้อยแล้ว ต่อไปก็เป็นการถือโอกาสเยี่ยมเยียนพี่น้องเกษตรกรในเขตพื้นที่รับผิดชอบแล้วล่ะครับ และหมู่บ้านใหม่เขาดงรื่น หมู่ที่ 12 ก็เป็นหมู่บ้านเป้าหมายที่ผมจะเดินทางไปค้นหาและสัมผัสประสบการณ์ชีวิตใหม่ๆ ครับ...

2.ณ บ้านของ"พี่ละมัย"บ้านใหม่เขาดงรื่น วันนี้ผมได้มีโอกาสเจอกับ"ผลไม้บ้านๆ "ที่ดูแปลกตา ดูผิวเผินก็เหมือนกับผลไม้ตระกูลส้มทั่วๆ ไป แต่ที่ผมบอกว่าไม่ธรรมดานั้นจะเป็นอย่างไร พร้อมแล้วตาม"พี่ละมัย"เข้าไปเก็บ"ผลไม้แบบบ้าน บ้าน"กันดีกว่าครับ 555

3.และนี่ก็คือ"ผลไม้บ้าน บ้าน"ที่่พี่ละมัยบอกกับผมว่ามันคือ"มะนาวควาย"ครับ...คงเป็นเพราะเป็นผลไม้ที่มีรสเปรี้ยวจัด เหมือนกับมะนาว แต่มีลักษณะที่ผลใหญ่กว่ามะนาวที่เราเห็นอยู่ทั่วๆ ไปมาก ดังนั้นจึงเรียกมะนาวลูกใหญ่ๆ แบบนี้ว่า"มะนาวควาย"นั่นเองครับ...แต่สำหรับผมแล้วผลไม้ชนิดนี้ก็เคยเห็นมาบ้างแต่ก็ลูกไม่ใหญ่เท่านี้ครับ ทำให้ผมนึกไปถึงผลไม้ที่ผมเคยได้พบเจอเมื่อหลายปีก่อน และผมได้เขียนบันทึกเอาไว้ที่นี่ มะงั่ว แต่ลองย้อนไปดูรูปของผลก็ไม่เหมือนกันสักเท่าไหร่ เมื่อเป็นเช่นนี้แล้วผมต้องหาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับ"ผลไม้ชนิดนี้"แล้วล่ะครับ...

4.เท่าที่ผมได้สอบถามข้อมูลจาก"คุณหมอมงคล"ผู้ที่เคยได้สอบถามเกี่ยวกับ"มะงั่ว"ในบันทึกของผมเมื่อปีก่อน ก็พอจะสรุปได้ว่าผลไม้ที่ผมกำลังเห็นอยู่นี้คือ"มะงั่ว"ครับ และมีชื่อเรียกขานกันไปตามพื้นถิ่นๆ ต่างๆ เช่น มะนาวควาย หมากเว่อ ซึ่งก็เป็นไปตามข้อมูลตรงที่ได้จาก"พี่ละมัย"เช่นกัน แต่เท่าที่"พี่ละมัย"บอกกับผมมานั้น บอกว่าไม่ค่อยได้นำเอา"มะนาวควาย"ไปใช้ประโยชน์อะไรมากนัก เนื่องด้วยมีผลที่ใหญ่และเปรี้ยวจัด จึงไม่เหมาะที่จะนำมาทำอาหาร คงเป็นเพราะได้น้ำมะนาวเยอะเกินความจำเป็นสำหรับการปรุงอาหารสำหรับครัวเรือนนั่นเองครับ แต่ที่นิยมกินกันก็คือ"การนำไปจิ้มยาร้อน หรือ ยาผงสมุนไพร"เพื่อบำรุงร่างกายมากกว่า ซึ่งก็นานๆ ทีถึงจะได้ลิ้มลองกันครับ...

5.หลังจากเลือกเก็บ"มะนาวควาย"ได้แล้ว เราก็มุ่งหน้าไปยัง"ใต้ถุนบ้าน"เพื่อจะได้ทำการ"ลิ้มลอง"ความเปรี้ยวจี๊ดสะใจ ของผลไม้ชนิดนี้ครับ...งานนี้"น้องซี(เด็กผู้ชาย)"ได้นำเอา"ยาร้อน และ เกลือเม็ด มาเตรียมไว้ให้เราด้วยล่ะครับ 555 เมื่อยาพร้อมแล้ว ต่อไปก็เป็นการ"ปอกเปลือกมะนาวควาย"แล้วล่ะครับ....

6.งานนี้"พี่ละมัย"รับทำหน้าที่ในการปอกเปลือกมะนาวความครับ...มีวิธีการปอกเหมือนกับ"ส้มโอ"ด้วยลักษณะผลที่ใหญ่ เปลือกหนา จึงทำให้ปอกง่าย และเมื่อปอกแล้วก็ทำให้เห็นเนื่้อข้างในที่ดูเหมือนกับ"ส้มโอ"มากๆ เลยล่ะครับ..ว่าแต่จะเปรี้ยวสักแค่ไหนก็ต้องตามไปลองพร้อมๆ กันดีกว่าครับ 555

7.มะนาวควายเปรี้ยวๆ จิ้มกับ"ยาร้อน+เกลือเม็ด"ถือว่าเข้ากันได้ดีทีเดียวครับ...เพียงได้ลิ้มรสจากปลายลิ้น ก็ทำให้เราได้รสชาติที่เรียกว่า"น้ำลายสอ"เรียกพี่เลยล่ะครับ 55555 หากท่านใดชอบความเปรี้่ยวจัดแบบนี้ผมว่าต้องถูกใจแน่ ๆ เลยล่ะครับ...ที่สำคัญเรายังได้ความเป็นสมุนไพรจาก"ยาร้อนพื้นบ้าน"ที่จะมาเพิ่มความเผ็ดร้อนชูรสชาติของมะนาวควายได้เป็นอย่างดีเลยล่ะครับ....

8.หลังจากกลับมาจากพื้นที่แล้ว เช้าวันนี้ ผมได้มีโอกาสสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับ"มะนาวควายหรือมะงั่ว"เพิ่มเติมจาก Internet ครับ ผลปรากฎว่าได้ข้อมูลที่น่าสนใจจากบทความที่ตีพิมพ์ลงวารสารของหนังสือ"เทคโนโลยีชาวบ้าน"ที่เขียนโดย "คุณไพบูลย์  แพงเงิน"ซึ่งเขียนไว้เมื่อวันที่ 15 ตุลาคม 2553 ปีที่ 23 ฉบับที่ 489 ตามข้อมูลได้บอกเอาไว้ถึงที่มาและสรรพคุณมากมายของ"มะงั่ว"ครับ และคราวนี้ผมก็ถือโอกาสโทรไปขอความรู้เพิ่มเติมจาก"คุณไพบูลย์ แพงเงิน"ซึ่งได้เบอร์โทรศัพท์ที่เขียนติดเอาไว้ในบทความนั่นเองครับ และถือเป็นโอกาสดีมากๆ ที่ผมได้ข้อมูลเกี่ยวกับ"มะงั่ว"เพิ่มขึ้น จาก"คุณไพบูลย์"ที่ได้กรุณาบอกถึงความเป็นมาของ"มะงั่ว"ผลไม้โบราณ ที่หาดูได้ยากในสมัยนี้ ครับ และทำสำคัญ"คุณไพบูลย์"ยังได้บอกกับผมว่าเคยมาดำรงตำแหน่งพาณิชย์จังหวัดกำแพงเพชร เมื่อประมาณปี 2541-2545 ซึ่งทำให้ผมได้ทราบว่า"คุณไพบูลย์"ได้รู้จักกับท่านเกษตรจังหวัด(นายไพรัช  หวังดี)ที่ดำรงตำแหน่งในขณะนั้นด้วยล่ะครับ...และผมก็ได้ถือโอกาสขออนุญาต"คุณไพบูลย์"ในการนำเอาบทความเกี่ยวกับ"มะงั่ว"มาอ้างอิงในบันทึกนี้เพื่อเก็บเอาไว้ให้กับผู้ที่สนใจได้ศึกษาเพิ่มเติมด้วย ซึ่งติดตามได้จากที่นี่ครับ เทคโนโลยีชาวบ้าน สมุนไพรใกล้บ้าน มะงั่ว โดย นายไพบูลย์ แพงเงิน 

9.ก่อนกลับบ้านเมื่อวานนี้ ผมได้รับของฝาก(เห็ดโคนดองรสดี)จากสมาชิกกลุ่มยุวเกษตรกรที่อยู่ในพื้นที่ด้วยล่ะครับ งานนี้ได้รับทั้งของฝากและมิตรภาพที่ดี ดี จากพื้นที่กลับมาอย่างอบอุ่นใจมากๆ เลยล่ะคร้าบ!!!!!

นอกจากจะได้ปฏิบัติงานตามภารกิจที่ได้รับมอบหมายเสร็จเรียบร้อยแล้ว สิ่งหนึ่งที่ผมมักจะไม่พลาดที่จะเก็บกลับมาในทุกครั้งที่มีโอกาสนั่นก็คือ"ประสบการณ์ชีวิต"ครับ เพราะเชื่อว่าการได้เก็บเกี่ยวเอาประสบการณ์ชีวิตในระหว่างทางเดินจะทำให้เราได้สัมผัสถึง"มิตรภาพ"และ"ความสุข"ที่แท้จริงได้มากที่สุดนั่นเองครับ...และที่สำคัญยังได้เก็บเรื่องราวและความทรงจำดี ดี เหล่านั้นเอาไว้ด้วย  หากยามใดที่รู้สึกท้อแท้หรือหมดพลังใจก็จะกลับมาอ่านและซึมซับเอาพลังใจกลับไปต่อสู้กับอุปสรรคต่างๆ ได้อย่างเต็มกำลังครับ...

สำหรับวันนี้ ได้บอกกับ"พี่ละมัย"ว่าเดี๋ยวผมจะชวนพี่ละมัยและชาวบ้านที่สนใจมาช่วยกัน"ตอนกิ่งมะนาวควาย"เอาไว้ขยายพันธุ์ต่อด้วย ทั้งนี้ก็เพื่อจะได้เก็บเอาต้นพันธุ์ผลไม้พื้นบ้านแบบนี้เอาไว้ให้มากที่สุด และที่สำคัญ ณ ตอนนี้มีข้อมูลที่น่าสนใจว่า"มะนาวควาย หรือ มะงั่ว"สามารถใช้เป็นยาสมุนไพรรักษาโรคได้ด้วย สำหรับข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องนี้ผมขอเก็บเอาไว้ศึกษาเพิ่มเติมจากผู้รู้ก่อน แล้วหากมีโอกาสก็จะได้นำเอาความรู้นี้มาแบ่งปันและขยายผลในบันทึกต่อไปนะครับ...

                                                                               สวัสดีครับ

                                                                                เพชรน้ำหนึ่ง

                                                                                10/11/2560

ปล.ขอขอบคุณข้อมูลเรื่อง"มะงั่ว"จากที่นี่ด้วยนะครับ เทคโนโลยีชาวบ้าน เรื่อง มะงั่ว โดย ไพบูลย์ แพงเงิน

[ยายธี]

เคยได้ยิน..คำโบราณ..ที่ว่า..มะงั่ว หาว..มะนาว..โห่...(แต่ไม่ทราบความหมาย..หรือเคยทราบแต่ลืมไปแล้ว..)..

คุณเพชรน้ำหนึ่ง..ช่วยบอกชาวบ้านเก็บเมล็ด..แก่ไว้...เพาะ..ด้วยก็จะดี..เจ้าค่ะ..กลับบ้านคราวนี้จะ..ไปเอามาปลูกไว้บ้าง..นะเจ้าคะ..ยายธีค่ะ...

[รัก&ป่าย]

ไม่เคยเห็นเลยซักที มันเหมือนลูกมะกูดเนาะ แปลกดี เก็บเมล็ดพันธ์ุไว้ให้มั่งเน้อ 

[ธนิตย์ สุวรรณเจริญ]

• มะงั่ว ผลคล้ายมะกรูด เนื้อในคล้ายส้มโอ เปรี้ยวจัดกว่ามะนาว..
• ลืมไปแล้ว นึกออกตามเลยครับ เมื่อก่อน ตอนเด็กๆ คนแก่สมัยก่อนจะนำยาลมคลุกเกลือเม็ดกินกับผลไม้เปรี้ยวๆพวกนี้ ที่เคยจิ้มกินคือส้มซ่าครับ
  ขอบคุณความรู้เรื่องมะงั่วด้วยครับ

[ต้นโมกข์]

เพิ่งรู้ว่ามีมะงั่วด้วย ขอบคุณมากครับ

[ขจิต ฝอยทอง]

ลูกใหญ่มากเลยครับ

คล้ายสมโอ

ไม่ค่อยเห็นนานแล้ว

คาดว่าจะหายาก ขอบคุณมากๆครับ

[ธิ]

เพาะเม็ดไว้ให้บ้างเน้อ  เดี๋ยวหาเรื่องไปเอาต้นอ่อนคร้า

อยู่บ้านไม้ชายทุ่งมีแต่มะนาวดูใบ  อิ อิ  ยังไร้ผล

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับยายธี

-นัดกับทีมงานเอาไว้ว่าจะไปตอนกิ่งขยายพันธุ์ต่อครับ

-ขอบคุณยายที่มาเยีี่ยมและให้กำลังใจบันทึกนี้ด้วยนะครับ

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับคุณพี่รัก/น้องปาย

-เอาไว้จะเพาะต้นเอาไว้นะครับ

-อย่าลืมมาเอาเน่อ 555

-รอต้อนรับนะครับ

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับครูธนิตย์

-เป็นอีกบันทึกหนึ่งที่ทำให้ครูได้รำลึกถึงวันวานที่พรานกระต่าย

-ยินดีที่ได้แบ่งปันและเก็บเรื่องราวต่างๆ มาบันทึกเอาไว้ครับ

-ขอบคุณครับ

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับอาจารย์ต้น

-มะงั่ว หรือ มะนาวควาย ถือเป็นผลไม้โบราณที่หาดูได้ยากแล้วล่ะครับ

-ขอบคุณที่มาเยี่ยมและให้กำลังใจบันทึกนี้ด้วยนะครับ

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับอาจารย์ขจิต

-ใช่เลยครับครู เป็นผลไม้ที่หาดูได้ยากแล้ว

-ต้องช่วยกันขยายพันธุ์

-แล้วก็บอกให้รู้ถึงความเป็นสมุนไพรรักษาโรคที่น่าสนใจไปยังผู้คนครับ

-ขอบคุณครับ

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับพี่หมอธิ...

-รอต้อนรับพี่หมอเลยครับ

-รอ ๆ ครับ..

[แผ่นดิน]

เห็นลูกมะนาวขนาดใหญ่ ...
นึกถึงกระบวนการแบ่งปันสู่คนรอบข้างจริงๆ แต่มันก็คงแบ่งได้ไม่เหมือนส้มโอ  หรือแบ่งได้ รสชาติและการเก็บรักษาก็คงแปลกแปร่งไปอีกแบบ กระมังครับ 555

[เพชรน้ำหนึ่ง]

-สวัสดีครับอาจารย์แผ่นดิน

-ความรู้+ประสบการณ์ชีวิตมีได้ได้เก็บเกี่ยวอยู่ตลอดเส้นทางเดินของชีวิตนะครับ

-ขอบคุณที่มาเยี่ยมและให้กำลังใจบันทึกนี้ครับ