สงครามโลกครั้งที่ 1

1.ลัทธิชาตินิยม[ nationalism ] คือ ความจงรักภักดีต่อชาติของตนสูงสุดเหนือสิ่งอื่นใดคิดว่าชาติของตนมีความสำคัญเหนือกว่าครอบครัว ท้องถิ่น หรือประชาชาติอื่น ๆ

            สงครามฝรั่งเศส - ปรัสเซีย (Franco-Prussian War) ระหว่างปี ค.ศ. 1870-1871

สาเหตุ บิสมาร์กแห่งปรัสเซีย ได้ดำเนินนโยบาย เพื่อโดดเดี่ยวฝรั่งเศส

ผลของสงคราม

            1. ฝรั่งเศสต้องเสียแคว้นอัลซาสและลอร์เรนให้ปรัสเซีย

            2. รัฐเยอรมันสามารถรวมตัวสถาปนาเป็นจักรวรรดิเยอรมัน (นโยบาย“เลือดและเหล็ก” )

            3. ฝรั่งเศสต้องเปลี่ยนแปลงการปกครองมาเป็นสาธารณรัฐ

            4. เกิดกระแสลัทธิชาตินิยม (คาบสมุทรบอลข่าน ที่ประชาชนส่วนใหญ่เป็นชาวสลาฟ ที่ต้องการมีประเทศเป็นของตนเอง )

            5. อิตาลีรวมประเทศได้

2. ลัทธิจักรวรรดินิยม   อันเป็นผลมาจากการปฏิวัติอุตสาหกรรม ทำให้ประเทศต่างๆ แสวงหาตลาดระบายสินค้าและแหล่งวัตถุดิบป้อนโรงงานอุตสาหกรรมจึงก่อให้เกิด ความขัดแย้งด้านผลประโยชน์

3.การแบ่งกลุ่มพันธมิตรยุโรป มหาอำนาจยุโรปมีความขัดแย้งกัน จึงจำเป็นต้องมีพันธมิตรไว้เป็นพวกทำให้มหาอำนาจแบ่งเป็น 2 กลุ่ม

                        1) กลุ่มไตรภาคี (Triple Alliance) ประกอบด้วยเยอรมนี ออสเตรีย – ฮังการีและอิตาลี  ต่อมาอิตาลีถอนตัว กลุ่มนี้เรียกว่า                    “กลุ่มมหาอำนาจกลาง” (Central Powers)

                        2) กลุ่มไตรพันธมิตร (Triple Entente) ประกอบด้วย อังกฤษ ฝรั่งเศส และรัสเซียต่อมามีอิตาลีเข้าร่วมกลุ่มด้วยเรียกว่า “กลุ่มสัมพันธมิตร” (Allied Powers) 4.ความขัดแย้งในคาบสมุทรบอลข่าน ได้แก่ ดินแดนในบริเวณทะเลเมดิเตอร์เรเนียน และทะเลดำ (ซึ่งในปัจจุบันเป็นดินแดนบางส่วนของอดีตยูโกสลาเวีย แอลเบเนีย บัลแกเรียและกรีซ ) จะรวมเรียกว่า คาบสมุทรบอลข่าน

              สาเหตุของปัญหาเกิดจากการพยายามรักษาอำนาจและอิทธิพลระหว่างออสเตรีย –ฮังการีกับรัสเซีย

              โดยรัสเซียต้องการใช้คาบสมุทรบอลข่านเป็นทางออกสู่ทะเลทางใต้ของตนและต้องการขึ้นเป็นผู้นำของชนชาติสลาฟ (Slav)ในคาบสมุทรบอลข่าน อันมีเชื้อสายเดียวกับรัสเซียเป็น  บริเวณนี้มีประชากรเป็นชาวสลาฟ  กรีกและเตริ์ก ให้มีความแตกต่าง ในด้านสังคมภาษา วัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ของชนชาติ

            จักรวรรดิออสเตรีย – ฮังการี ต้องการรักษาไว้เป็นตลาดการค้า และเขตอิทธิพลทางการเมืองโดยได้รับการสนับสนุนจาก

            ส่วนรัสเซียและอิตาลี ได้พยายามเข้ามามีอิทธิพลในบริเวณนี้  โดยแต่ละประเทศก็พยายามรักษาอิทธิพล และอำนาจของตนไว้

             เยอรมัน  อิตาลี  พยายามไม่ให้ออสเตรีย-ฮังการีขยายอิทธิพลเพิ่มขึ้น

             รัสเซีย ต้องการหาทางออกทะเลโดยผ่านดินแดนในบริเวณนี้

              อังกฤษ และฝรั่งเศส  ไม่ต้องการให้ชาติเหล่านี้ขยายอิทธิพลให้มากกว่านี้

ชนวนสงคราม

            เกิดจากการที่อาร์ชดุ๊กฟรานซิส เฟอร์ดินานด์ [Archduke Francis Ferdinand] รัชทายของจักรวรรดิออสเตรีย- ฮังการี ถูกลอบปลงพระชนม์ ในวันที่  28 มิถุนายน ค.ศ. 1914 ที่เมืองซาราเยโว เมืองหลวงของแคว้นบอสเนีย โดยฝีมือชาวเซอร์เบีย

             สงครามโลกครั้งที่ 1  ใช้เวลานาน 4 ปี 3 เดือน (ค.ศ. 1914 – 1918)

    คู่สงคราม

             กลุ่มไตรภาคี ประกอบด้วยประเทศออสเตรีย-ฮังการี เยอรมัน และตรุกี

              กลุ่มพันธมิตร ประกอบด้วยประเทศ ฝรั่งเศส อังกฤษและรัสเซีย

ผลของสงครามโลกครั้งที่ 1

ด้านสังคม                   มีทหารเข้าร่วมในสงครามประมาณ 65 ล้านคน

                                    เสียชีวิตประมาณ 13 ล้านคน

                                    บาดเจ็บประมาณ 20 ล้านคน

                                    พิการตลอดชีวิตประมาณ 7 ล้านคน 

ด้านเมือง

              ทำเกิดมหาอำนาจขึ้น ได้แก่ สหรัฐอเมริกา และญี่ปุ่น

ด้านเศรษฐกิจ

              ก่อให้เกิดภาวะตกต่ำของเศรษฐกิจทั่วโลก

การรบที่สำคัญในสงครามโลกครั้งที่ 1

            ยุทธการที่แวร์เดิง [ Battle of Verdun ] ปี ค.ศ. 1916 มีทหารเยอรมัน และ  ฝรั่งเศส เสียชีวิตประมายุทธภูมิแม่น้ำซอม [ Battle of Somme ] 

ปี ค.ศ. 1916 ณ 600,000 คน

            มีทหารทั้งสองฝ่ายสูญเสียชีวิต และถูกจับเป็นเชลย ประมาณ 1.5 ล้านคน

            ยุทธภูมิปาสเซ่นเดล ปี ค.ศ. 1917 มีทหารอังกฤษเสียชีวิต และบาดเจ็บประมาณ 400,000 คน

            ยุทธภูมิแทนเนินเบิร์ก และการรบบริเวณทะเลสาบมาซูเรียน ปี ค.ศ. 1914

รัสเซียสูญเสียกำลังทหารไปประมาณ 350,000 คน

            ยุทธภูมิแกลลิโปลี ทหารออรเตรเลีย นิวซีแลนด์และอังกฤษ สูญเสียทหารไปประมาณ 250,000 คน

                                                         สงครามฝรั่งเศส - ปรัสเซีย

                                        พระเจ้าไกเซอร์วิลเลี่ยมที่ 1 ประกาศจัดตั้งสาธารณรัฐเยอรมัน

                          อาร์ชดุ๊กฟรานซิส เฟอร์ดินานด์ [Archduke Francis Ferdinand] รัชทายของจักรวรรดิออสเตรีย- ฮังการี

          คาฟริโล ปรินซิฟผู้ลงมือสังหารอาร์ชดุ๊กฟรานซิส เฟอร์ดินานด์ [Archduke Francis Ferdinand] รัชทายของจักรวรรดิออสเตรีย- ฮังการี

                                           ทหารไทยในสงครามโลกครั้งที่ 1