ทุนชุมชนในภูมิภาคตะวันตก : กรณีศึกษาศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงบ้านปลักไม้ลาย ( ครั้งที่ 3 )

การรวมตัวของสมาชิกกลุ่มเพื่อศึกษาบริบทของศูนย์การเรียนรู้ฯ

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณ์ อยู่มากญาติ

วันนี้ทางพวกเราได้ลงพื้นที่เป็นครั้งที่ 3 ครั้งนี้เป็นการลงศึกษาบริบทของพื้นที่ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจชุมชนบ้านปลักไม้ลายทั้งหมด 17 ไร่ เพื่อนำไปใช้เป็นเครื่องมือในการทำวิจัย คือ แผนที่เดินดิน โดยพื้นที่ของศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชนบ้านปลักไม้ลายได้แบ่งเป็น 2 ส่วน ส่วนแรกมีเนื้อที่ทั้งหมด 7 ไร่และส่วนที่ 2 มีทั้งหมด 10 ไร่ โดยมีรายละเอียดของศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุนชนบ้านปลักไม้ลาย ดังนี้

แผนที่เดินดินศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชนบ้านปลักไม้ลาย

ภาพถ่ายโดย : นนทกานต์ ทองอยู่

ส่วนที่ 1 " ส่วนพื้นที่ 7 ไร่ "

ถ้าเดินทางมาจากทางเส้นนครปฐมเข้ามาทางแยกหนองงูเหลือม-วัดปลักไม้ลาย เลยมาประมาณ 1 กิโลเมตร จะเจอป้ายทางเข้าทางขวามือเขียนว่า " ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงปลักไม้ลาย อ.สุธรรม จันทร์อ่อน " เมื่อเลี้ยวเข้ามาด้านขวามือจะพบกบกองปุ๋ยหมักชีวภาพถัดจากนั้นก็จะเป็นโรงเพาะกล้าเก่าและทางซ้ายมือตลอดแนวจะเป็นพืชผักสวนครัวปลูกเป็นคันรั้ว ซึ่งมีต้นพริก ต้นมะเขือ ต้นหม่อน ต้นส้มจี๊ด เป็นต้น

ป้ายทางเข้าศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชนบ้านปลักไม้ลาย

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณ์ อยู่มากญาติ

กองปุ๋ยหมักชีวภาพ

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

โรงเพาะกล้าเก่า

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

พืชผักสวนครัวที่ปลูกตามแนวข้างทางเข้าด้านซ้าย

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณ์ อยู่มากญาติ

เมื่อเดินถัดเข้ามาด้านในอีกก็จะพบกับเล้าไก่ไข่อินทรีย์ ซึ่งเป็นไก่ที่ปลอดสารเคมี กินอาหารอินทรีย์และเป็นการเลี้ยงแบบปล่อยธรรมชาติ ภายในก็จะมีไก่ไข่ ห่านและเป็ดอยู่รวมกัน บริเวณรอบๆมีการปลูกต้นไผ่และมีโรงไก่เพื่อเป็นที่พักอาศัยของไก่และเป็นที่วางไข่ของแม่ไก่

ป้ายทางเข้าเล้าไก่ไข่อินทรีย์

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณฺ์ อยู่มากญาติ

ไก่ไข่อินทรีย์ ห่านและเป็ดที่เลี้ยงรวมกันแบบธรรมชาติ

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

ไข่ไก่ในเล้าไก่ไข่อินทรีย์

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

เมื่อพบกับเล้าไก่ไข่อินทรีย์เดินเข้าไปอีกหน่อยก็จะพบเจอด้านเป็นโรงสีข้าว ที่ให้สำหรับขาวบ้านในชุมชนได้มาสีข้าวกันที่นี่แบบฟรีๆและทางขวามือจะพบกับที่พักอาศัยของคุณลุงสุธรรมและครอบครัว ส่วนหนึ่งของที่พักอาศัยก็ได้แบ่งเป็นที่ฝึกอบรมความรู้ของศูนย์การเรียนรู้อีกด้วย นอกจากนี้ด้านหน้าของที่พักอาศัยยังได้จัดเป็นแปลงปลูกผักสลัดอินทรีย์ที่ปลูกโดยไม่ใช้สารเคมี

โรงสีข้าวชุมชนภายในศูนย์การเรียนรู้ฯ

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณฺ์ อยู่มากญาติ

ที่พักอาศัยของคุณลุงสุธรรมและครอบครัว

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณฺ์ อยู่มากญาติ

ภายในที่พักอาศัยของคุณลุงสุธรรมอีกส่วนหนึ่งได้เป็นสถานที่จัดกิจกรรมของศูนย์การเรียนรู้

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณฺ์ อยู่มากญาติ

ด้านหน้าของศูนย์การเรียนรู้ได้เป็นแปลงปลูกผักสลัดอินทรีย์ไร้สารเคมี

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณฺ์ อยู่มากญาติ

ถัดมาจากด้านหน้าบ้านขวามือจะพบกับโรงเก็บข้าวและยังเป็นโรงทำอาหารไก่ไข่อินทรีย์อีกด้วย เดินถัดมาก็จะพบกับบ่อเลี้ยงปลานิล 2 บ่อด้านหน้าและซ้ายมือก็จะพบกลับโรงเก็บไม้และเก็บของ

บ่อเลี้ยงปลานิลจำนวน 2 บ่อ

ถ่ายภาพโดย : จินตนา แก้วระย้า

โรงเก็บไม้และเก็บของ

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

ถัดมาจากนั้นก็จะพบกลับแปลงผักเกษตรผสมผสาน โดยเป็นแปลงพืชผักสวนครัว เช่น บวบ พริก มะเขือ ขิง ตะไคร้ กะถิน กระเพรา กระชาย เป็นต้น และภายในแปลงยังมีการปลูกต้นกล้วยแทรกอยู่ในและเป็นขอบรั้วแปลงอีกด้วย การให้น้ำภายในแปลงเป็นการให้น้ำแบบปริงเกอร์

แปลงเกษตรผสมผสาน

ภาพถ่ายโดย : นนทกานต์ ทองอยู่

ต้นบวบ

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

ต้นพริกและมะเขือ

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

ต้นกระเพราและกล้วย

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

มะเขือและกระเพรา

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

ต้นกระชาย

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

ต้นพริก

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

ตะไคร้กับกล้วย

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

ส่วนที่ 2 " ส่วนพื้นที่ 10 ไร่ "

ส่วนที่ 2 เป็นส่วนที่ถูกแบ่งออกมาจากการตัดผ่านของคลองชลประทานและถนน เมื่อเข้าไปภายด้านในก็จะพบกับคอกหมูเก่าทางด้านซ้ายมือและทางด้านขวามือจะเป็นแนวต้นไผ่และสุนัขเฝ้าสถานที่ เมื่อเดินเข้าไปด้านในด้านขวามือจะเป็นแนวต้นกล้วยและทางด้านทางซ้ายมือจะเป็นแนวไผ่ยาวตลอดแนว เมื่อเดินเข้าไปด้านในก็จะพบกับบ่อเลี้ยงปลาด้านขวามือรอบๆบ่อเลี้ยงปลาก็จะเป็นหญ้าแฝกปลูกล้อมรอบ มือ่เดินเข้าไปด้านในสุดก็จะพบกับแนวไผ่ปลูกเป็นแนวรั้วกั้นเขต

ด้านหน้าทางเข้า

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

โรงเลี้ยงหมูเก่า

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

สุนัขเฝ้าสถานที่

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

แนวต้นกล้วย

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

บ่อเลี้ยงปลา

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณ์ อยู่มากญาติ

แนวไผ่ข้างทาง

ภาพถ่ายโดย : ชริญา แก้วบัวดี

ด้านท้ายสุดของแปลง

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณ์ สายแจ้ง

จากการสำรวจนี้เราได้รับคำชี้แจ้งถึงอาณาเขตและบริบทพื้นที่ของศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชนบ้านปลักไม้ลายจากคุณลุงสุธรรม จันทร์อ่อน ซึ่งเป็นผู้ชี้แนะและชี้แจงผังแผนที่ศูนย์การเรียนรู้ฯ

คุณลุงสุธรรมได้ชี้แจงแผนผังศูนย์การเรียนรู้ฯในบริบทพื้นที่

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณ์ อยู่มากญาติ

ขอกราบขอบคุณคุณลุงสุธรรม จันทร์อ่อน ที่ค่อยให้ความช่วยเหลือ ให้ความรู้ คอยชี้แนะแนวทางในเรื่องต่างๆกับทางคณะผู้จัดทำ

คุณลุงสุธรรม จันทร์อ่อนและคณะผู้ศึกษาดูงาน

ภาพถ่ายโดย : จักรกฤษณ์ อยู่มากญาติ