ศาลกรมหลวงชุมพรฯ, ชุมพร

เรือรบหลวงชุมพร ตั้งอยู่เชิงเขาก่อนถึงทางขึ้นศาลฯเรือรบหลวงชุมพรเป็นเรือตอปิโดขนาดใหญ่ ยาว 68 ม.กว้าง 6.55 ม. ต่อในประเทศอิตาลี ขึ้นระวางประจำการเมื่อวันที่ 5 ต.ค. 2481

ในอดีตกรมหลวงชุมพรได้ทำหน้าที่คุ้มกันเรือลำเลียงทหารนกวิกโยธินขึ้นบก ลาดตระเวนตรวจชายฝั่ง กวาดทุ่นระเบิดและป้องกันการโจมตีและยกพลขึ้นบกของฝ่ายข้าศึก ภายหลังปลดระวางเมื่อวันที่ 26 พ.ย. 2518 กองทัพเรือจึงได้มอบเรือรบหลวงชุมพรให้ จ.ชุมพร นำมาจอดที่หาดทรายรีในปี พ.ศ. 2522 เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่บิดาแห่งทหารเรือไทย
บริเวณที่จัดแสดงเรือรบหลวงชุมพรเทคอนกรีตเป็นลานกว้างรอบลำเรือ นักท่องเที่ยวสามารถเดินเที่ยวชมได้สะดวกและนิยมถ่ายรูปเป็นที่ระลึกกับเรือรบหลวงชุมพรกันมาก แต่ไม่อนุญาติให้ขึ้นไปบนเรือ

ศาลกรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ เป็นทึ่ตั้งอนุสรณ์สถานของพลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ ซึ่งหาดทรายรีเป็นสถานที่สิ้นพระชนม์ของพระองค์ ศาลเสด็จในกรมฯ ตั้งเด่นอยู่บนเนินเขา ทางทิศเหนือของหาดทรายรี สามารถขับรถยนต์ขึ้นไปถึง ตัวศาลอยู่บนเรือรบหลวงพระร่วงจำลองที่หันหน้าออกสู่ทะเล จึงเป็นจุดที่มองเห็นทิวทัศน์ของหาดทรายรีได้ชัดเจนตลอดเวิ้งอ่าว นักท่องเที่ยวนิยมมาจุดประทัด

ประวัตกรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์

พระบิดาแห่งทหารเรือไทย พระองค์ท่านเป็นที่เคารพรักของเหล่าทหารเรือ ชาวประมง และปราชาชนทั่วไปโดยเฉพาะชาวชุมพรนั้นกล่าวได้ว่า แทบทุกบ้านจะมีพระรูปของพระองค์ท่านไว้บูชา ด้วยทรงเป็นที่เคารพศรัทธายิ่งจนมีพระสมัญญาว่า "เสด็จเตี่ย"
กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ทรงเป็นพระเจ้าลูกยาเธอในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้สเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ประสูติเมื่อ วันที่ 19 ธ.ค. 2423 พระนามเดินมว่า พระองค์เจ้าชายอาภากรเกียรติวงศ์ทรงเข้ารับการศึกษาเบื้องต้นในพระบรมมหาราชวัง และเป็นนักเรียนโรงเรียนหลวง ณ พระตำหนักสวนกุหลาบอยู่จนถึงโสกันต์
ในปี พ.ศ.2436 เมื่อพระชนมายุได้ 13 พรรษาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เสด็จไปทรงศึกษาต่อที่ประเทศอังกฤษ พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ และทรงศึกษาต่อในวิชาการทหารเรือ ทรงสอบผ่านหลักสูตรชั้นสูงสุดของโรงเรียนนายเรืออังกฤษ จากนั้นจึงเสด็จนิวัติสู้สยาม
ในปี พ.ศ.2447 ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาอิสริยยศขึ้นเป็นพระองค์เจ้าต่างกรม มีพระนามตามพระสุพรรณบัฏว่า พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นชุมพรเขตรอุดมศักดิ์สิงหนาม ขณะที่ดำรงตำแหน่งเจ้ากรมยุทธศึกษาทหารเรือ ทรงดำริถึงการปรับปรุงกิจการทหารเรือ โดยทหารเรือสยามควรปฏิบัติงานแทนนายทหารเรือต่างชาติที่ราชสำนักสยามจ้างไว้ได้ อันถือเป็นการวางรากฐานวิชาการทหารเรือตามแบบตะวันตกเป็นครั้งแรกในสยาม

และในปี พ.ศ. 2448 ทรงกราบทูลพระราชบิดาเพื่อขอพระราชทานที่ดินในการจัดตั้งโรงเรียนนายเรือที่บริเวณพระราชวังเดิม ฝั่งธนบุรี หลังจากนั้นได้ก่อตั้งโรงเรียนพลทหารเรือในเขตจังหวัดชายทะเล เช่น สมุทรสงคราม สมุทรสาคร สมุทรปราการ จันทบุรี ระยอง และชลบุรี
เมื่อครั้งที่ทรงดำรงตำแหน่งเสนาธิการทหารเรือในปี พ.ศ. 2465 ได้กราบบังคมทูลพระราชบิดาขอพระราชทานที่ดินบริเวณ อ.สัตหีบ จ.ชลบุรี เพื่อตั้งเป็นฐานทัพเรือ อันเป็นรากฐานสำคัญต่อการพัฒนากองทัพเรือต่อมา
พระราชกรณียกิจที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งคือ ทรงเป็นหมอยาไทยในช่วงที่พระองค์ทรงออกจากประจำการระหว่างปี พ.ศ. 2466 ทรงศึกษาวิชาแพทย์แผนไทยจากพระยาพิษณุฯ หัวหน้าหมอหลวงแห่งพระราชสำนัก หัวหน้าฝ่ายยาไทยแห่งประเทศไทย ซึ่งได้ทรงรักษาประชาชนทั่วไปจนรู้จักกันดีในนาม "หมอพร"
ในปี พ.ศ. 2463 ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนพระอิสริยยศเป็นพลเรือเอก พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์สิงหนาม หลังจากนั้น พ.ศ. 2466 ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงทหารเรือ จนกระทั่งประชวรพระโรคภายใน จึงกราบบังคมทูลลาออกจากราชการและเสด็จไปประทับที่ชายทะเลหาดทรายรี ทางใต้ของปากน้ำ จ. ชุมพร และสิ้นพระชนม์ เมื่อวันที่ 19 พ.ค. 2466 ขณะมีพระชนมายุเพียง 44 พรรษา