ชีวิตที่พอเพียง ๒๖๗๘. แก้ประวัติศาสตร์ของระบบสุริยะ

บทความเรื่อง Born of Chaos ในนิตยสาร Scientific American ฉบับเดือนพฤษภาคม ๒๕๕๙ ย้ำความเชื่อของผมว่า ความรู้ไม่เที่ยง ความรู้เกี่ยวกับกำเนิดของระบบสุริยะกำลังถูกแก้

ความรู้เดิมคือ ระบบสุริยะเกิดจากกลุ่มแก๊สรวมตัวกัน เมื่อ ๔.๕ พันล้านปีมาแล้ว กลุ่มใหญ่รวมตัวกันเป็นดวงอาทิตย์ กลุ่มย่อยๆ รวมตัวกันเป็นดาวเคราะห์บริวาร

แต่ความรู้ใหม่บอกว่า ประวัติของระบบสุริยะไม่ได้ราบเรียบอย่างนั้น

ความรู้ใหม่นี้ ได้มาจากสองทาง ทางแรกคือความรู้ด้านดาราศาสตร์ที่รู้จักระบบดาวอื่นๆ มากขึ้น ทางที่สองมาจากความก้าวหน้าของการวิจัยโดยใช้ computer modeling

ความรู้ด้านดาราศาสตร์ บอกเราว่า ระบบสุริยะมีลักษณะแตกต่างจากระบบดาวดวงอื่นๆ ได้แก่ มีหินอยู่ในดาวเคราะห์ดวงที่โคจรใกล้ดวงอาทิตย์มากเป็นพิเศษ มีแก๊สรอบดาวเคราะห์ดวงวงนอก และไม่มีดาวเคราะห์ที่ใกล้กว่าดาวพุธ (Mercury)

เมื่อเอาสภาพแปลกประหลาดดังกล่าว ไปเข้า computer simulation ตรวจสอบกำเนิดของระบบสุริยะ ก็พบว่าสภาพที่เห็นในปัจจุบันเป็นผลของสภาพในช่วงกำเนิดระบบสุริยะ มีความไม่ราบรื่นอยู่มาก

แม้นักดาราศาสตร์ผู้เขียนบทความนี้ทั้งสองจะเขียนอย่างง่ายแล้วก็ตาม บทความนี้ก็ยังอ่านยากสำหรับผม โดยจับความได้ว่าตำแหน่งของดาวเคราะห์ ๘ ของระบบสุริยะไม่ได้เป็นอย่างปัจจุบันมาตั้งแต่ต้น มีการเปลี่ยนตำแหน่ง และมีการขับไล่กันหลุดไปจากวงจรรอบดวงอาทิตย์ และมีอิทธิพลของ Kuiper Belt ซึ่งเป็นกลุ่มสะเก็ดน้ำแข็ง ที่โคจรรอบดวงอาทิตย์ เข้ามามีอิทธิพลเปลี่ยนวงโคจรของดาวเคราะห์ด้วย

เป็นที่เข้าใจกันแล้วว่า ระบบสุริยะ ยังจะมีวิวัฒนาการต่อไปอีก

การค้นคว้าทางดาราศาสตร์ทำให้เกิดทฤษฎีใหม่ๆ และมีการทำนายว่าจะต้องมีดาวเคราะห์ดวงที่ ๙ ที่อยู่ห่างดวงอาทิตย์ออกไปมาก มีเวลาโคจรรอบดวงอาทิตย์ ๒ หมื่นปี

ความรู้ไม่เที่ยงหนอ

วิจารณ์ พานิช

๑ พฤษภาคม ๒๕๕๙