๑๘๘..ย่านาง...

การเดินทางเข้าไปในเมือง..เห็นถนน ผู้คน และตึกสูงใหญ่ ทุกอย่างดูขวักไขว่ มองเห็นแต่ความสับสนปนเปและชุลมุนวุ่นวาย อากาศร้อนแต่ผู้คน หลากหลายอาชีพ ก็ต้องเดินทางสู่จุดหมาย เพื่อทำงานเลี้ยงชีพ ถนนมีรถยนต์อยู่เต็มถนน แออัดยัดเยียด ขับเคลื่อนไม่ได้ดั่งใจ..สังคมเมืองหลวงของไทย..มองเห็นแต่กลุ่มควันรถยนต์ มองไม่ค่อยเห็นต้นไม้สีเขียว..เหมือนต่างจังหวัด

ผมหลบร้อนเข้าไปในห้าง..เพื่อหาซื้อหนังสือ..ในหนังสือ วารสารและนิตยสาร มีภาพและข้อความ..เชิญชวนผู้อ่านให้ดื่มด่ำกับธรรมชาติ ป่าเขา ลำเนาไพร ให้ความสำคัญกับต้นไม้ใบหญ้า และพื้นที่สีเขียว ตลอดจนการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม..รอบบ้าน..ที่ทุกคน..มีส่วนร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมสร้างได้

ผมกลับบ้าน..ใช้เวลาเดินทาง ๒ ชั่วโมง ก็พบในสิ่งที่กรุงเทพไม่มี พบในสิ่งที่ปรากฎในหนังสือ ไม่ใช่ภาพ แต่เป็นของจริงที่ผมสัมผัสทุกเช้าทุกเย็น วันนี้..เย็นมากแล้ว แต่ผมก็ยังเดินรอบสวนอย่างสบายอารมณ์..มีความสุขเหลือเกิน ที่มีต้นไม้รอบๆบ้าน เป็นของตนเอง....สมบัติล้ำค่าที่เหลืออยู่ ในช่วงสูงวัย

ภายในปีนี้..จะปลูกต้นไม้ให้ได้ ๑๐๐ ต้น จริงๆ ก็ปลูกไปเยอะแล้ว แต่ยังไม่ได้จัดทำข้อมูล..ยังไม่ได้ลงทะเบียนว่ามีชื่ออะไรบ้าง จัดอยู่ในประเภทใด เป็นไม้ยืนต้น หรือพืชล้มลุก พืชสวนครัว ไม้ดอกไม้ประดับ หรือสมุนไพร..ทำไว้เพื่อเรียนรู้การเจริญเติบโตและสรรพคุณ...

ผมเดินไปเรื่อยๆ..และสะดุดตา หยุดยืนอยู่ตรงหน้า..ต้นมะขามเทศ ที่มีลำต้นค่อนข้างใหญ่..โคนต้นมีไม้เลื้อยสีเขียว ชื่อ..ย่านาง

ย่านาง..ในยุคนี้ มีการโฆษณาอย่างกว้างขวาง ในหลายสื่อ ถึงคุณประโยชน์ที่มีอยู่มากมาย จนได้รับการขนานนาม ให้เป็นสมุนไพรมหัศจรรย์ ติดอันดับหนึ่งในสิบ ของสมุนไพรไทย เรียกว่า..นั่งอยู่แถวหน้าของสมุนไพรมาตั้งแต่สมัยโบราณ..

เป็นยาเย็น ดับพิษร้อน ถอนพิษต่างๆ ออกจากร่างกาย คั้นเป็นน้ำดื่มได้ ทั้งอุ่นและเย็น เป็นส่วนผสมในอาหารคาว ก็ก่อให้เกิดรสชาติและเป็นประโยชน์ต่อร่างกายยิ่งนัก

ย่านาง..ตรงหน้าผมวันนี้ กับวันนั้น..ไม่เหมือนกัน วันนั้น..ผมไปงานทำบุญขึ้นบ้านใหม่ของเพื่อนที่บางเลน..บ้านเธอใหญ่โต สวยงามมาก..ดูอลังการสมฐานะเจ้าของโรงงาน..สิ่งที่ผมสนใจพอๆกับตัวบ้าน ก็คือ ผมสังเกตต้นไม้ข้างบ้าน ที่เป็นไม้ดอก มีทั้ง มะลิ กระดังงา บุหงาส่าหรี และราชาวดี ..อีก ๒ ปี ต้นไม้ราวนี้จะเติบใหญ่ถึงบานหน้าต่าง บ้านหลังนี้ก็จะอบอวลด้วยกลิ่นหอม ..ดมดอมอย่างมีความสุข

ผมเดินไปทางหน้าบ้าน จนถึงขอบรั้ว..ก็ได้เห็นเป็นครั้งแรกของชีวิต..ย่านาง..แบบที่ปลูกในบ้าน สง่างามยิ่งนัก เถาที่เลื้อยขึ้นไปสูงราว ๒ เมตร ใบใหญ่และหนาทึบ จนมองไม่เห็นว่าย่านาง เธอพันรอบเสาไม้ หรือต้นไม้อะไรกันแน่ ...งามจริงๆ ใบดกมาก.

กลับถึงบ้าน รีบสำรวจย่านางในสวนทันที พบว่าขึ้นกระจัดกระจาย ดูแห้งแล้งไปหมดทุกต้น..จึงฉุกคิด และสัญญาว่า..จะดูแล บำรุงรักษา..ย่านางให้อยู่ดีมีสุขเหมือนที่ผมได้ไปเห็นมาให้จงได้..

วันนี้..เห็นแล้ว ย่านาง..เริ่มฟื้นตัว หลังจากผ่านช่วงเวลาร้อนระอุมาพักใหญ่ ได้น้ำหยดทุกวัน ผมปรับสภาพดินให้เมื่อหลายวันก่อน จึงดูสดใส ร่าเริง ใบใหญ่ขึ้น ตอบรับความหวังดีของผม ..มิใช่น้อยเหมือนกัน

ย่านาง..นำร่องความสำเร็จให้เช่นนี้...การพัฒนาสวนหลังบ้าน..จึงมีกำลังใจขึ้นเยอะ

ชยันต์ เพชรศรีจันทร์

๑๐ พฤษภาคม ๒๕๕๙

[คุณมะเดื่อ]

ที่กำแพงหลังบ้านคุณมะเดื่อ

มีต้นย่านางเลื้อยไต่ขึ้นมา

หลายต้น ใบงามมาก

แต่...แถวบ้านย่านนี้

ไม่มีใครเก็บเอาไปทำอาหารนะ

แต่คุณมะเดื่อ จะเก็บเอาไปให้

แม่ค้าลาบ ส้มตำอยุ่บ่อย ๆ