หมอญี่ปุ่นเล่างานดูแลเท้าผู้ป่วยเบาหวาน

วันนี้ รพ.เทพธารินทร์มีโอกาสต้อนรับคุณหมอ Shigeo Kono จาก Kyoto Medical Center ประเทศญี่ปุ่น มาแวะเยี่ยมชมงาน Foot Care ของเรา และรับประทานอาหารกลางวันด้วย โดยมี ศ.นพ.เทพ หิมะทองคำ คุณจิตราภา หิมะทองคำ คุณธัญญา หิมะทองคำ พร้อมทั้งคุณหมอสิริเนตร กฤติยาวงศ์ คุณหมอศรีอุไร ปรมาธิกุล คุณหมอทวี อนันตกุลนธี และดิฉันร่วมวงด้วย

หลังรับประทานอาหารกลางวันเสร็จ คุณหมอ Shigeo Kono ได้เล่าให้ฟังถึงงานที่ทำอยู่ เราได้รู้ว่า Kyoto Medical Center เป็นหนึ่งใน National Hospital ของญี่ปุ่นและเป็น WHO Collaborating Center in Diabetes ด้วย

คุณหมอ Shigeo Kono ได้โชว์ภาพปัญหาที่เท้าของผู้ป่วยเบาหวานของหลายๆ ประเทศ หนึ่งในนั้นก็มีภาพแผลที่เท้าของผู้ป่วยที่เทพธารินทร์อยู่ด้วย (เขาบอกว่าเก็บภาพมาจากการประชุม) พร้อมกับคุยว่าปัญหาในแถบเอเชียคือขาดผู้เชี่ยวชาญด้านเท้าทั้ง Podiatrist และ Pedorthist

เบาหวานก็เป็นปัญหาในญี่ปุ่นเหมือนกัน จำนวนผู้ป่วยเบาหวานในปี ๑๙๙๗ มี ๖.๙ ล้านคน แต่ในปี ๒๐๐๒ เพิ่มขึ้นเป็น ๗.๔ ล้านคน ความชุกหรือ prevalence ของเบาหวานในปี ๒๐๐๒ ประมาณ ๖.๒%

คุณหมอ Shigeo Kono ได้นำเสนอข้อมูลจาก Multi-Center Study เกี่ยวกับ Diabetic neuropathy และ foot problems ในผู้ป่วยจำนวน ๑๒,๘๒๑ คน พบว่ามี neuropathy ๓๖.๗% foot ulcer ๐.๙% amputation ๐.๔% และยังมีการศึกษาลักษณะของ diabetic foot ในปี ๑๙๙๖ และ ปี ๒๐๐๐ ที่แสดงให้เห็นว่าผู้ป่วยที่มีปัญหา diabetic foot มักอายุมาก เป็นเบาหวานมานาน มีสาเหตุมาจาก trauma มากที่สุด รองลงไปคือจากรองเท้า ตำแหน่งที่พบปัญหามากที่สุดคือที่นิ้วเท้า ยังมีผลการศึกษาอื่นที่มีการทำเป็นระยะๆ อีก เช่น diabetic foot ในผู้ป่วยเบาหวานที่มี renal failure ในปี ๒๐๐๔ การศึกษา Charcot foot ในปี ๒๐๐๕ เป็นต้น

เขาได้ import ความรู้เรื่อง Diabetic Foot Care System ทั้งจากอังกฤษและสหรัฐอเมริกา มีการตั้ง Foot Center Clinic ทำงานแบบ Multidisciplinary approach มีการผ่าตัด distal bypass การวัด foot pressure การใช้ preventive footwear หลังมีคลินิกพบว่าอัตราการเกิดแผลลดลง อัตราการ amputation ลดลง

นอกจากนี้เขายังมี International Collaboration Project รับทีมจากประเทศเวียดนามมา train เกี่ยวกับ diabetes management, diabetes foot management กำลังทดลองโครงการที่ให้มีการสื่อสารผ่าน internet และ VDO conference ระหว่างทีมที่ญี่ปุ่น เวียดนาม และสหรัฐอเมริกา

คุณหมอสิริเนตรสนใจว่าเขามีระบบการบันทึกข้อมูลอย่างไรจึงสามารถเอาข้อมูลมาศึกษาได้เป็นระยะๆ คำตอบคือ National Hospitals เขาทำงานร่วมกันมานานแล้ว การบันทึกข้อมูลก็เป็นเรื่องยากลำบากเช่นกัน เขากำลังพัฒนาระบบบันทึกข้อมูลด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์อยู่เหมือนกัน

วัลลา ตันตโยทัย วันที่ ๗ พฤศจิกายน ๒๕๔๙