เรียนรู้วัฒนธรรมการอ่าน ผ่านบ้านเมืองญี่ปุ่น ๕ วัด

รุ่งเช้าของวันสุดท้ายในญี่ปุ่น เสียงกายังคงดังปลุกเรียกผู้คนเหมือนเช้าวันอื่นๆ แดดวันนี้แรงกว่าทุกวัน เรามีนัดไปศาลเจ้าเมจิ ที่นี่ไม่มีเพียงความงดงามของศาลเจ้าเท่านั้น แต่สิ่งที่น่าทึ่งคือสวนขนาดใหญ่ในเมืองหลวง ต้นไม้ใหญ่ยืนต้นสูงเสียดฟ้า บ่งบอกถึงการเอาใจใส่ต่อธรรมชาติและเคารพธรรมชาติของคนญี่ปุ่น ความสงบเย็นของศาลเจ้าก็ได้มาจากการรักษาต้นไม้ใหญ่ หากคนไทยรักวัดและรักต้นไม้พอๆ กันก็คงทำให้นักท่องเที่ยวสงบเย็นกับการชมวัดไทยได้มากขึ้น

เราจอดรถไว้อีกด้านของสวนและเดินเท้ามาพบอีกด้านของสวนที่เป็นที่ตั้งของย่านวัยรุ่นที่เรียกว่า ย่าน ฮาราจูกุ น่าแปลกว่าทั้งสองส่วนนี้อยู่ใกล้กันแต่มิได้ทำให้ส่วนใดส่วนหนึ่งบกพร่องลงไป ในถนนฮาราจูกุ เด็กวัยรุ่นแต่งตัวแปลกๆ เดินกันทั่ว วันนี้จะเป็นวันศุกร์ก็ผู้คนจึงบางตา แต่ก็ยังได้เห็นว่าวัยรุ่นญี่ปุ่นใช้ชีวิต และมีรสนิยมเช่นใดบ้าง ซึ่งสิ่งเรานี้วัยรุ่นบ้านเราก็ยึดถือเป็นแบบอย่าง คงเป็นแบบอย่างเดียวที่ไปถึง และมีหลายแบบอย่างที่ไปไม่ถึงบ้านเราเช่นกัน

เราจบการเดินทางในญี่ปุ่นด้วยวัดเซนโซจิ หรือวัดอาซากุสะ แหล่งรวมของฝากจากเมืองญี่ปุ่นที่คนไทยนิยมถือติดมือไปฝากกันเสมอ ก็ยังคงมีจักรยานปั่นกันในวัด กลิ่นธูปควันธูปพวยพุ่งคละคลุ้งอยู่เต็มวัด วัดยังเต็มไปด้วยความเรียบร้อยสะอาดสะอ้าน นักท่องเที่ยวก็ถือปฏิบัติกันด้วยความเคร่งครัด ทำให้เห็นว่าการสร้างข้อตกลงเพื่อยังประโยชน์ก็ไม่ใช่เรื่องน่ารังเกียจที่จะปฏิบัติตาม แม้กฎต่างๆ เหล่านั้นจะเป็นภาษาญี่ปุ่น แต่นักท่องเที่ยวต่างชาติทุกชาติที่เดินขวักไขว่อยู่ในวัดล้วนไม่เข้าใจภาษาเหล่านี้เลยก็ยังถือปฏิบัติได้ และมิได้ก่อความวุ่นวายหรือความไม่สบายใจแต่อย่างไร ญี่ปุ่นก็ยังคงเป็นญี่ปุ่น แม้จะเนิ่นนานเพียงใดในขณะวัฒนธรรมไทยค่อยๆ สึกหรอลง แม้เพียงไม่นานเลย

ขณะบอกลาญี่ปุ่น เสียงกาในเมืองใหญ่ในความคิดก็ยังคงดังสะท้อนความเงียบของเมือง ไม่แน่ว่าพระอาทิตย์ขึ้นที่ญี่ปุ่นเร็วกว่าสองชั่วโมง คงเหมือนความตระหนักรู้แลเข้าใจตัวตนของญี่ปุ่นอาจรวดเร็วกว่าเราถึงยี่สิบปี แต่หากความเป็นวัฒนธรรมซึ่งหมายถึงสิ่งซึ่งทำให้เจริญยังคงดำรงอยู่ในไทย อีกไม่นานหากเราตื่นและตระหนักรู้ถึงเสียงกังวานในความเงียบ วัฒนธรรมของเราก็คงดังสะท้อนเป็นเอกลักษณ์ของชาติไทยเช่นกัน