กรณีศึกษา "น้องสายรุ้ง" : นักเรียนไร้สัญชาติ แห่ง อำเภอแม่ระมาด ซึ่งเกิดในประเทศไทย

กรณีศึกษา “น้องสายรุ้ง” หรือ นางสาวสายรุ้ง ไม่มีนามสกุล

: ปรนัยเพื่อสร้างความเข้าใจในปัญหาสถานะบุคคลตามกฎหมายของคนไร้สัญชาติที่เกิดในประเทศไทย[1]

โดย รศ.ดร.พันธุ์ทิพย์ กาญจนะจิตรา สายสุนทร

เมื่อวันที่ ๒๔ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๕๗

---------------

ข้อเท็จจริง

----------------

“น้องสายรุ้ง” หรือ นางสาวสายรุ้ง ไม่มีนามสกุล เล่าว่า ตนมีอายุ ๑๘ ปี เพราะเกิดเมื่อวันที่ ๑๓ มี.ค. ๒๕๓๙ ณ บ้านเลขที่ ๑๔ หมู่ที่ ๓ ตำบลพระธาตุ อำเภอแม่ระมาด จังหวัดตาก แต่มิได้เกิดในโรงพยาบาล จึงไม่มีหนังสือรับรองการเกิดโดยโรงพยาบาล และไม่ได้รับการแจ้งการเกิดในขณะเกิด ตนเพิ่งได้รับการจดทะเบียนคนเกิดในทะเบียนราษฎรของรัฐไทยโดย สูติบัตรประเภทบุคคลที่อาศัยอยู่ในประเทศไทย โดยไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือในลักษณะชั่วคราว (ท.ร.๓) ออกเมื่อวันที่ ๑ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๕๒ โดยสำนักทะเบียนอำเภอแม่ระมาด จังหวัดตาก ตามคำร้องที่ ๑๘๓๕/๒๕๕๒ ลงวันที่ ๒๐ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๕๒ สูติบัตรดังกล่าวระบุว่า น้องสายรุ้งมีเลขประจำตัวประชาชน ๑๓ หลักขั้นต้นด้วยเลข ๗

มารดาของน้องสายรุ้งมี ชื่อว่า “นางหน่อมู ไม่มีนามสกุล” เธอผู้นี้ประสบปัญหาความไร้สัญชาติเพราะไม่เคยได้รับการยอมรับให้มีสถานะคนสัญชาติโดยประเทศใดเลยบนโลก เธอเกิดในประเทศเมียนมาร์ ทางราชการไทยออก “บัตรประจำตัวคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย ประเภทผู้หลบหนีเข้าเมืองจากพม่า(มีถิ่นที่อยู่ถาวร)” ให้เธอถือเพื่อแสดงตน และบัตรดังกล่าวระบุว่า เธอมีเลขประจำประชาชน ๑๓ หลักขึ้นต้นด้วยเลข ๖

ส่วนบิดาของนางสายรุ้งมีชื่อว่า “นาย หม่อง ไม่มีนามสกุล” เขาผู้นี้ประสบปัญหาความไร้สัญชาติเพราะไม่เคยได้รับการยอมรับให้มีสถานะคนสัญชาติโดยประเทศใดเลยบนโลกเช่นกัน เขาเกิดในประเทศเมียนมาร์ ทางราชการไทยออก “บัตรประจำคัวคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย ประเภทผู้หลบหนีเข้าเมืองจากพม่า (มีถิ่นที่อยู่ถาวร)” และบัตรดังกล่าวระบุว่า เขามีเลขประจำประชาชน ๑๓ หลักขึ้นต้นด้วยเลข ๖

ปัจจุบัน น้องสายรุ้งเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ โรงเรียนแม่จะเราวิทยาคม และอาศัยอยู่ในตำบลพระธาตุ อำเภอแม่ระมาด จังหวัดตาก

น้องสายรุ้งไม่ได้รับการออกบัตรประจำตัวคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย แต่มีหลักฐานการยื่นคำร้องและจ่ายค่าธรรมเนียมทำบัตรแล้ว ๒ ครั้ง คือ เมื่อวันที่ ๓ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๕๔ และวันที่ ๑๗ มิถุนายน พ.ศ.๒๕๕๗

นอกจากนั้น น้องสายรุ้งได้ยื่นคำร้องขอมีสิทธิในสัญชาติไทยโดยหลักดินแดนตามมาตรา ๗ ทวิ วรรคสอง พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ. ๒๕๐๘ แก้ไขเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๕๑ แล้ว ดังปรากฏตามเอกสารใบรับคำร้องออกโดยอำเภอแม่ระมาดเมื่อวันที่ ๑๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๕๖ แต่ยังไม่ได้รับการอนุมัติให้ใช้สิทธิในสัญชาติดังกล่าวจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ซึ่งมีอำนาจหน้าที่ในการอนุญาตให้ใช้สิทธิในสัญชาติไทยดังกล่าว

น้องสายรุ้งมีความกังวลว่า จะไม่มีสามารถขอทุนการศึกษาของรัฐไทย(กยศ.) เพื่อเรียนต่อในระดับมหาวิทยาลัย

ในวันที่ ๑๓ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๕๗ ซึ่งมีการจัดเวทีสาธารณะเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ปัญหาคนชายแดนที่มีปัญหาสิทธิในสุขภาวะ โดยโรงพยาบาลแม่ระมาด และโรงเรียนบ้านขะเนจือ น้องสายรุ้งมาร่วมงาน และได้ยื่นคำร้องทุกข์ต่อ ศาสตราจารย์ ดร.อมรา พงศาพิชญ์ ประธานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เพื่อให้มีท่านผู้นี้โปรดติดตามความคืบหน้าในการจัดการปัญหาความไร้สัญชาติของเธอและเหล่านักเรียนไร้สัญชาติในอำเภอแม่ระมาด

----------

คำถาม

----------

๑.น้องสายรุ้งมีจุดเกาะเกี่ยวที่แท้จริงโดยการเกิดกับประเทศไทยเพราะเหตุใด ?

ก.เพราะน้องเกิดในประเทศไทย

ข.เพราะน้องเติบโตในประเทศไทย

ค.เพราะน้องพูดภาษาไทยชัดเจน

ง.เพราะครอบครัวของน้องอาศัยอยู่ในประเทศไทย

๒.น้องสายรุ้งมีจุดเกาะเกี่ยวที่แท้จริงโดยการเกิดกับประเทศเมียนมาร์หรือไม่ ? เพราะเหตุใด ?

ก.น้องสายรุ้งมีจุดเกาะเกี่ยวที่แท้จริงกับประเทศเมียนมาร์ เพราะบุพการีของน้องเกิดในประเทศเมียนมาร์

ข.น้องสายรุ้งไม่มีจุดเกาะเกี่ยวที่แท้จริงกับประเทศเมียนมาร์ เพราะน้องเกิดในประเทศไทย

ค.น้องสายรุ้งไม่มีจุดเกาะเกี่ยวที่แท้จริงกับประเทศเมียนมาร์เพราะน้องพูดภาษาเมียนมาร์ไม่ได้

ง.น้องสายรุ้งไม่มีจุดเกาะเกี่ยวที่แท้จริงกับประเทศเมียนมาร์เพราะครอบครัวของน้องอาศัยอยู่ในประเทศไทย

๓.ข้อเท็จจริงใดที่ก่อตั้งสิทธิในสัญชาติไทยให้แก่น้องสายรุ้ง ?

ก.เพราะน้องเกิดในประเทศไทย

ข.เพราะน้องเติบโตในประเทศไทย

ค.เพราะน้องพูดภาษาไทยชัดเจน

ง.เพราะครอบครัวของน้องอาศัยอยู่ในประเทศไทย

๔.ข้อเท็จจริงใดที่ก่อตั้งสิทธิในสัญชาติเมียนมาร์ให้แก่น้องสายรุ้ง ?

ก.เพราะบิดาของน้องเกิดในประเทศเมียนมาร์

ข.เพราะมารดาของน้องเกิดในประเทศเมียนมาร์

ค.เพราะบุพการีทั้งสองของน้องพูดภาษาเมียนมาร์ได้

ง.ถูกทุกข้อ

๕.ข้อเท็จจริงใดที่ก่อตั้งหน้าที่ให้แก่รัฐไทยที่จะต้องเร่งขจัดปัญหาการรับรองสถานะบุคคลตามกฎหมายให้แก่น้องสายรุ้ง ?

ก.เพราะน้องเกิดในประเทศไทย

ข.เพราะน้องเติบโตในประเทศไทย

ค.เพราะน้องพูดภาษาไทยชัดเจน

ง.เพราะครอบครัวของน้องอาศัยอยู่ในประเทศไทย

๖.กฎหมายระหว่างประเทศในข้อใดที่กำหนดหน้าที่ของรัฐไทยในการขจัดปัญหาความไร้สัญชาติให้แก่น้องสายรุ้ง ?

ก.ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน ค.ศ.๑๙๔๘/พ.ศ.๒๔๙๑

ข.กติกาสหประชาชาติว่าด้วยสิทธิทางแพ่ง/พลเมืองและสิทธิทางการเมือง ค.ศ.๑๙๖๖/พ.ศ.๒๕๐๙

ค.อนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยสิทธิเด็ก ค.ศ.๑๙๘๙/พ.ศ.๒๕๓๒

ง.ถูกทุกข้อ

๗.รัฐไทยยอมรับแล้วหรือยังว่า น้องสายรุ้งเกิดในประเทศไทย ?

ก.รัฐไทยยอมรับแล้วว่า น้องสายรุ้งเกิดในประเทศไทย ดังปรากฏตามสูติบัตรประเภทบุคคลที่อาศัยอยู่ในประเทศไทย โดยไม่ชอบด้วยกฎหมายหรือในลักษณะชั่วคราว (ท.ร.๓) ออกเมื่อวันที่ ๑ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๕๒

ข.รัฐไทยยังไม่ยอมรับว่า น้องสายรุ้งเกิดในประเทศไทย จะต้องร้องขอทำหนังสือรับรองการเกิดตามมาตรา ๒๐/๑ แห่ง พ.ร.บ.การทะเบียนราษฎร พ.ศ.๒๕๓๔ ซึ่งแก้ไขและเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.การทะเบียนราษฎร (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๕๕๑ อีกครั้งหนึ่ง

ค.รัฐไทยยังไม่ยอมรับว่า น้องสายรุ้งเกิดในประเทศไทย จะต้องร้องขอเพิ่มชื่อของน้องสายรุ้งในทะเบียนบ้านประเภทคนอยู่ชั่วคราว (ท.ร.๑๓) ซึ่งบิดาและ/หรือมารดาถืออยู่เสียก่อน

ง.รัฐไทยยังไม่ยอมรับว่า น้องสายรุ้งเกิดในประเทศไทย จะต้องรอจนอำเภอแม่ระมาดออกบัตรประจำตัวคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยให้แก่น้องเสียก่อน

๘.ข้อใดดังต่อไปนี้เป็นคำกล่าวที่ถูกต้องเกี่ยวกับสิทธิในสัญชาติไทยของน้องสายรุ้ง ?

ก.น้องสายรุ้งมีสิทธิในสัญชาติไทยโดยหลักดินแดนโดยการเกิด แต่มิใช่โดยผลอัตโนมัติของกฎหมาย เพราะน้องเกิดในประเทศไทยหลังวันที่ ๒๕ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๓๕ จากบุพการีซึ่งเป็นคนต่างด้าวที่มีมีลักษณะการเข้าเมืองแบบไม่ถาวร น้องจึงต้องข้อสันนิษฐานว่า ยังไม่มีความกลมกลืนกับสังคมไทยอันทำให้มีสิทธิในสิทธิในสัญชาติไทยโดยหลักดินแดนโดยการเกิดโดยผลอัตโนมัติของกฎหมาย

ข.น้องสายรุ้งย่อมจะได้รับการรับรองสิทธิที่จะใช้สัญชาติไทยนี้ เมื่อมีมติคณะรัฐมนตรีกำหนดหลักเกณฑ์การให้สัญชาติไทยแก่บุคคลในสถานการณ์ของน้องสายรุ้ง และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยมีคำสั่งตามมาตรา ๗ ทวิ วรรค ๒ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ซึ่งถูกแก้ไขและเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ อนุญาตให้น้องสายรุ้งใช้สิทธิในสัญชาติไทยนี้

ค.คณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๗ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๕๓ มีมติยอมรับหลักเกณฑ์การให้สิทธิในสัญชาติไทยโดยหลักดินแดนตามมาตรา ๗ ทวิ วรรค ๒ แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ซึ่งถูกแก้ไขและเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑ แก่บุตรที่เกิดในประเทศไทยของชนกลุ่มน้อยที่เข้ามาในประเทศไทยก่อน พ.ศ.๒๕๔๒ และบุพการีของน้องสายรุ้งก็จัดเป็นชนกลุ่มน้อยที่ได้รับการบันทึกในทะเบียนราฎรของรัฐไทยก่อน พ.ศ.๒๕๔๒ ดังจะเห็นจากที่บุพการีทั้งสองมีเลขประจำตัวประชาชน ๑๓ หลักขึ้นต้นด้วยเลข ๖

ง.ถูกทุกข้อ

๙.กฎหมายไทยว่าด้วยสัญชาติไทยในข้อไหนที่ชี้ว่า น้องสายรุ้งไม่มีสิทธิในสัญชาติไทยโดยการเกิดโดยผลอัตโนมัติของกฎหมาย ?

ก.พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ฉบับดั้งเดิม

ข.พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ประกอบกับประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่ ๓๓๗ ลงวันที่ ๑๓ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๑๕

ค.พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ซึ่งถูกแก้ไขและเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๕๓๕

ง.พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ซึ่งถูกแก้ไขและเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑

๑๐.กฎหมายไทยว่าด้วยสัญชาติไทยในข้อไหนที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยจะต้องใช้เพื่อมีคำสั่งอนุญาตให้สิทธิในสัญชาติไทยแก่น้องสายรุ้ง ?

ก.พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ฉบับดั้งเดิม

ข.พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ประกอบกับประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่ ๓๓๗ ลงวันที่ ๑๓ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๑๕

ค.พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ซึ่งถูกแก้ไขและเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๕๓๕

ง.พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ ซึ่งถูกแก้ไขและเพิ่มเติมโดย พ.ร.บ.สัญชาติ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ.๒๕๕๑

๑๑.ในระหว่างที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย “ยังไม่มี” คำสั่งอนุญาตให้สิทธิในสัญชาติไทยแก่น้องสายรุ้ง น้องสายรุ้งจะมีสถานะบุคคลตามกฎหมายมหาชนไทยในข้อใดดังต่อไปนี้ ?

ก.มีสถานะเป็นคนไม่มีสัญชาติไทย/เป็นคนต่างด้าว

ข.มีสถานะเป็นคนเกิดในประเทศไทยที่ถูกถือเป็นคนผิดกฎหมายไทยว่าด้วยคนเข้าเมือง

ค.มีสถานะเป็นคนที่มีสิทธิอาศัยชั่วคราวตามบุพการีตามมาตรา ๑๗ แห่ง พ.ร.บ.คนเข้าเมือง พ.ศ.๒๕๒๒

ง.ถูกทุกข้อ

๑๒.ในระหว่างที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย “ยังไม่มี” คำสั่งอนุญาตให้สิทธิในสัญชาติไทยแก่น้องสายรุ้ง น้องสายรุ้งย่อมจะต้องร้องขออนุญาตหากต้องการใช้สิทธิในข้อใดดังต่อไปนี้ ?

ก.สิทธิที่จะเดินทางออกจากอำเภอแม่ระมาดเพื่อการศึกษาต่อในระดับมหาวิทยาลัย

ข.สิทธิที่จะทำงาน

ค.สิทธิที่จะลงทุนประกอบธุรกิจ

ง.ถูกทุกข้อ

๑๓.ในระหว่างที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย “ยังไม่มี” คำสั่งอนุญาตให้สิทธิในสัญชาติไทยแก่น้องสายรุ้ง น้องสายรุ้งย่อมไม่มีสิทธิในข้อใดดังต่อไปนี้ ?

ก.สิทธิในเสรีภาพที่จะศึกษา

ข.สิทธิในเสรีภาพที่จะเดินทาง

ค.สิทธิในเสรีภาพทางศาสนา

ง.สิทธิในบริการสาธารณสุข

๑๔.ในระหว่างที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย “ยังไม่มี” คำสั่งอนุญาตให้สิทธิในสัญชาติไทยแก่น้องสายรุ้ง น้องสายรุ้งย่อมจะต้องร้องขออนุญาตหากต้องการใช้สิทธิในข้อใดดังต่อไปนี้ ?

ก.สิทธิที่จะเดินทางออกจากอำเภอแม่ระมาดเพื่อการศึกษาต่อในระดับมหาวิทยาลัย

ข.สิทธิที่จะทำงาน

ค.สิทธิที่จะลงทุนประกอบธุรกิจ

ง.ถูกทุกข้อ

๑๕.ข้อใดดังต่อไปนี้แสดงว่า น้องสายรุ้งย่อมมีสถานะเป็นราษฎรไทยแล้ว ?

ก.น้องมีชื่อในทะเบียนบ้านคนอยู่ชั่วคราว (ท.ร.๑๓)

ข.น้องมีบัตรประจำตัวคนไม่มีสัญชาติไทยที่ออกตามกฎหมายไทยว่าด้วยการทะเบียนราฎร

ค.น้องมีชื่อเลขประจำตัวประชาชน ๑๓ หลักขึ้นต้นด้วยเลข ๗

ง.ถูกทุกข้อ

๑๖.การพัฒนาสิทธิในสถานะบุคคลตามกฎหมายมหาชนไทยในข้อใดซึ่งเป็นสิทธิที่คณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๗ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๕๓ เห็นชอบเพื่อบุพการีของน้องสายรุ้งแล้ว ?

ก.สถานะคนต่างด้าวที่มีสิทธิอาศัยชั่วคราวตามกฎหมายไทยว่าด้วยคนเข้าเมือง แต่ยังคงมีสถานะเป็นคนคนเข้าเมืองผิดกฎหมาย

ข.สถานะคนต่างด้าวที่มีสิทธิเข้าเมืองและมีสิทธิอาศัยชั่วคราวตามกฎหมายไทยว่าด้วยคนเข้าเมือง

ค.สถานะคนต่างด้าวที่มีสิทธิเข้าเมืองและมีสิทธิอาศัยถาวรตามกฎหมายไทยว่าด้วยคนเข้าเมือง

ง.ไม่มีข้อใดถูก

๑๗.ข้อใดเป็นสถานะบุคคลตามกฎหมายมหาชนไทยของน้องสายรุ้งและครอบครัว ?

ก.สถานะคนต่างด้าวที่มีสิทธิอาศัยชั่วคราวตามกฎหมายไทยว่าด้วยคนเข้าเมือง แต่ยังคงมีสถานะเป็นคนคนเข้าเมืองผิดกฎหมาย

ข.สถานะคนต่างด้าวที่มีสิทธิเข้าเมืองและมีสิทธิอาศัยชั่วคราวตามกฎหมายไทยว่าด้วยคนเข้าเมือง

ค.สถานะคนต่างด้าวที่มีสิทธิเข้าเมืองและมีสิทธิอาศัยถาวรตามกฎหมายไทยว่าด้วยคนเข้าเมือง

ง.สถานะคนสัญชาติไทย

๑๘.กฎหมายไทยฉบับใดที่กำหนดหน้าที่ของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยที่จะต้องไม่ใช้เวลานานเกินสมควรในการพิจารณาอนุญาตให้สิทธิในสัญชาติไทยแก่น้องสายรุ้ง ?

ก.พ.ร.บ.คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ.๒๕๔๒

ข.พ.ร.บ.วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ.๒๕๓๙

ค.พ.ร.บ.จัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒

ง.พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘

๑๙.หากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยที่ใช้เวลานานเกินสมควรในการพิจารณาอนุญาตให้สิทธิในสัญชาติไทยแก่น้องสายรุ้ง องค์กรภายในของรัฐไทยในข้อใดที่มีอำนาจหน้าที่ในการเข้าจัดการปัญหานี้ ?

ก.คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ

ข.ผู้ตรวจการแผ่นดิน

ค.ศาลปกครอง

ง.ถูกทุกข้อ

๒๐.หากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยที่ใช้เวลานานเกินสมควรในการพิจารณาอนุญาตให้สิทธิในสัญชาติไทยแก่น้องสายรุ้ง องค์การระหว่างประเทศในข้อใดที่มีอำนาจหน้าที่ในการเข้าจัดการปัญหานี้ ?

ก.UNICEF

ข.UNHCR

ค.UNHCHR

ง.ถูกทุกข้อ

---

[1] เอกสารเพื่อสร้างความเข้าใจร่วมกันของทีมงานคลินิกกฎหมายประจำโรงพยาบาลแม่ระมาด ซึ่งจะเข้าทำงานให้ความช่วยเหลือทางกฎหมายแก่น้องสายรุ้งและนักเรียนไร้สัญชาติในอำเภอแม่ระมาดที่มีข้อเท็จจริงใกล้เคียงกับน้องสายรุ้ง