สิทธิของการมีสุขภาพดี

          ผมขีด ๆ เขียนเรื่องสิทธิไว้ รวมถึงสิทธิของการมีสุขภาพดีนี้ด้วย สิทธิของการมีสุขภาพดี เป็นสิทธิมนุษยชนที่ติดตัวเรามาตั้งแต่กำเนิด  และเป็นสิ่งที่แฝงอยู่ในจารีตวัฒนธรรม  แต่สิทธินั้นจะเกิดเป็นจริงได้จะต้องมีพลังสร้างสรรค์พัฒนาและสามารถรักษาสิทธิไว้ได้  พลังของสิทธิที่ทำให้เกิดเป็นจริงได้  ถือว่ามี  “สมรรถนะแห่งสิทธิ”
          สมรรถนะแห่งสิทธิ  หมายถึง  ขีดความสามารถเกี่ยวกับสิทธิและจะเกิดขึ้นได้ต้องมีองค์ประกอบที่สำคัญอย่างน้อย  3  ประการ  คือ
          1) เครือข่ายความสัมพันธ์
          2) ข้อมูลข่าวสาร  องค์ความรู้  และภูมิปัญญาที่เป็นของตนเอง
          3) มีพื้นที่สาธารณะ  การมีเครือข่ายความสัมพันธ์คือการรวมตัวกันเป็นเครือข่ายของคนที่เข้าใจและเกี่ยวข้องในเรื่องสิทธิแบบเดียวกัน  จะร่วมมือปกป้องสิทธิของตน  การมีข้อมูลข่าวสาร  องค์ความรู้และภูมิปัญญาที่เป็นของตนเอง  หมายถึง  การสร้างข้อมูลข่าวสาร   องค์ความรู้และภูมิปัญญาด้วยตนเองในเรื่องที่สัมพันธ์กับสิทธิตนเอง  เช่น  เรื่องการแพทย์พื้นบ้าน  สมุนไพร  ความหลากหลายทางชีวภาพป่าเขตร้อน  เรื่องลุ่มน้ำ  เรื่องที่ดิน  เป็นต้น  การมีพื้นที่สาธารณะ  หมายถึง  การสร้างพื้นที่  ช่องทาง  หรือโอกาสที่เปิดกว้างให้กับการแสดงออกในลักษณะต่างๆ เป็นต้น (อ้างอิงฯ จากหนังสือสุขภาพประชาชนชายแดนใต้ และชาติชาย  สุวรรณนิตย์  และคณะ,……)