เสี่ยงโชค – ขายโชค

ในแถบภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่มีภูมิประเทศที่จำกัดอย่างมากในการทำงานด้านเกษตรกรรม เพราะในการปลูกพืชพรรณต่างๆ อาจจะมีรายได้ไม่เพียงพอต่อค่าใช้จ่ายภายในครอบครัว ซึ่งในแต่ละปีรายได้อาจจะอยู่ในหลักหมื่นหรือหลักแสนก็จริง แต่กว่าจะได้เงินรายได้นั้นจะออกผลก็ต้องรอเป็นปี แต่ระหว่างนั้นครอบครัวของพวกเขาก็ต้องมีค่าใช้จ่ายเกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน หรือค่าใช้จ่ายสำหรับการศึกษาของบุตรหลาน ทำให้หลายๆครอบครัวต้องหาอาชีพเสริมระหว่างที่ยังไม่มีรายได้จากการทำเกษตรกรรมที่ต้องพึ่งพาธรรมชาตินี้ ซึ่งเศรษฐกิจในยุคปัจจุบันเปลี่ยนไปมากจากเดิม ในการสร้างรายได้ของครอบครัวจากเดิมที่หน้าที่ในการสร้างรายได้ให้แก่ครอบครัวเป็นของผู้ชาย แต่ในปัจจุบันหน้าที่ในการสร้างรายได้เป็นจะเป็นทั้งของผู้ชายและผู้หญิง ดังนั้น ในบางครอบครัวจึงต้องส่งสมาชิกคนใดคนหนึ่งหรือหลายๆคน มาทำงานเพื่อเป็นอาชีพเสริม แต่จะมีสักกี่อาชีพที่สามารถการกระทำในช่วงเวลาจำกัด และเป็นอาชีพอิสระที่ไม่ต้องใช้วุฒิการศึกษาในการทำงาน

สำหรับคนกรุงเทพฯ หรือเมืองท่องเที่ยวที่มีคนหลากหลายอาชีพ มาจากหลายๆจังหวัด เป็นจังหวัดที่หลายๆคนคิดว่าการมาทำงานเป็นการ “มาเสี่ยงโชค” ดังนั้น ทำให้เกิดอาชีพที่น่าจะดีสำหรับพวกเขา คือ อาชีพ“เร่ขายสลากกินแบ่งรัฐบาล” ซึ่งแน่นอนการสร้างรายได้ต้องดูที่กลุ่มเป้าหมายด้วย เมืองหลวงหรือเมืองท่องเที่ยวจะเป็นเมืองที่มีประชากรมากพอที่น่าจะเสี่ยงเข้ามาทำงาน เพราะการเร่ขายโชคของคนขายสลากกินแบ่งอาจเป็นการตอบสนองสิ่งที่คนเหล่านั้นต้องการก็ได้

สำหรับการลงทุนที่จะมาเสี่ยงทำงานในกรุงเทพฯ ผู้ขายจะเข้ามาคราวละ 5 วัน โดยอาจมากับคนที่รู้จักที่มีฐานะซึ่งเป็นที่รู้จักหรือที่เรียกกันติดปากกันว่า “เถ้าแก่” โดยผู้ขายต้องจ่ายค่าเช่าบ้านครั้งละประมาณ 150 บาท ส่วนอาหารต้องหารับประทานเอง ส่วนสลากกินแบ่งผู้ขายสลากต้องลงทุนเอามาเป็นงวดๆ โดยทำสัญญากู้ยืมเงิน แต่ต้องมีหลักทรัพย์หรือบุคคลเป็นหลักค้ำประกัน และต้องเสียดอกเบี้ยให้กับนายทุนร้อยละ 10 ส่วนการจะขายได้มากหรือน้อยก็ขึ้นอยู่กับความสามารถ แต่ถ้าหากขายไม่หมด หรือเกิด “ล็อตเตอรี่ติดมือ” ต้องเอาเงินมาใช้นายทุน รายได้ในการทำงานแต่ละครั้งก็จะได้รายได้เข้าครอบครัวประมาณสี่ถึงห้าพันบาท ซึ่งเมื่อลองเปรียบเทียบก็เป็นรายได้ที่น่าจะดีเมื่อเทียบกับความสามารถของผู้ขาย แต่ไม่ได้หมายความว่า “ใครจะมาขายก็ได้” เพราะนายทุนจะคัดเลือก เพราะถ้าไม่ซื่อสัตย์หรือไม่มีความสามารถในการขายก็อาจจะไม่ได้มา เหตุผลที่ส่วนมากผู้ขายสลากกินแบ่งเป็นเพศหญิง น่าจะเป็นเพราะมีความเชื่อกันว่าผู้หญิงจะเป็นเพศที่น่าจะเกิดความคิดในการฉ้อโกงน้อยกว่าเพศชาย และนอกจากนี้ในการค้าขายจะเป็นสิ่งที่เพศหญิงมีมากกว่าความละเอียดอ่อน และผู้หญิงก็มักได้รับความเห็นใจมากกว่าผู้ชาย

เคยมีหลายคนให้ความเห็นว่า “คนขายโชค” เหล่านี้ น่าจะมีรายได้ที่ดีจากการขายสลากกินแบ่งรับบาล แต่จะมีสักกี่คนที่เป็นเช่นนั้นจริงๆ เพราะ “เมื่อเขาขายโชคให้คนอื่น แล้วพวกเขาล่ะจะไม่ลองเสี่ยงโชคเองบ้างเหรอ ?”