ทฤษฎีจิตวิเคราะห์ใช้สำหรับการแก้ปัญหาคุณธรรม จริยธรรม ตั้งแต่ทารกแรกเกิด

ทฤษฎีจิตวิเคราะห์ (Psychoanalytic Theory)      นักทฤษฎีกลุ่มนี้เชื่อว่า ทารกเกิดมาพร้อมกับสัญชาตญาณพื้นฐาน 2 ประการ คือ สัญชาตญาณแห่งชีวิต (Eros) และสัญชาตญาณแห่งความตาย (Thamatos) ซึ่งเป็นแหล่งให้เกิดพลังงานทางจิตและการกระจายการทางานในระบบของบุคลิกภาพ 3 ระบบ คือ กิเลส (Id) อัตตา (Ego) และความสานึกผิด (Super Ego) ระบบบุคลิกภาพทั้งสามนี้จะพัฒนาตามขั้นตอน โดยตัวกิเลสจะเป็นระบบติดตัวทารกมาตั้งแต่เกิดตัวอัตตาจะถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อทาหน้าที่ในการคิดและวางแผนตอบสนองความต้องการทางกิเลสโดยการปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมที่เป็นจริง การพัฒนาการทางจริยธรรมของเด็กเริ่มจาก ช่วงที่เด็กพัฒนาอัตตา ในตอนนี้เด็กต้องพึ่งพาพ่อแม่มากจริยธรรมจะได้รับการปลูกฝังและอบรมจากพ่อแม่ผู้ใกล้ชิดเป็นสาคัญโดยเด็กจะเกิดการกระทาตามอย่าง (Identification) จะรับเอาบุคลิกลักษณะบางอย่างของพ่อแม่ที่อยู่ใกล้ชิดมาไว้เป็นของตนเอง ความสานึกผิดจะเป็นระบบที่ใช้ตัดสินว่าสิ่งใดถูกผิดและจะเสนอแนวทางต่าง ๆ ในเชิงอุดมคติมากกว่าความจริง เพื่อความสมบูรณ์มากกว่าความพอใจ ระบบนี้ประกอบไปด้วยระบบย่อยสองระบบ คือ ตัวตนคุณธรรม (Ego Ideal) เป็นระบบที่เด็กจดจาการกระทาที่พ่อแม่บอกว่าดีและควรกระทาไว้ อีกระบบหนึ่งคือ มโนธรรม(Conscience) เป็นระบบที่เด็กจดจาการกระทาที่พ่อแม่บอกว่าไม่ดีและไม่ควรกระทาไว้ ระบบย่อยทั้งสองนี้จะคอยควบคุมการกระทาของเด็กจนเติบโตเป็นผู้ใหญ่ เมื่อใดที่บุคคลทาในสิ่งที่ดีตัวตนคุณธรรมก็จะให้รางวัลทาให้เกิดความภาคภูมิใจในตนเอง และเมื่อใดที่บุคคลทาในสิ่งที่ไม่ดี มโนธรรมก็จะลงโทษทาให้บุคคลสานึกผิดขึ้นมา จากทฤษฎีจิตวิเคราะห์นี้ พบว่าโชอิชิ คัมบายาชิ ไม่ได้ปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม มโนธรรม ในเรื่องทาประโยชน์เพื่อส่วนรวมตั้งแต่เด็ก ดังนั้น บุคคลจะเป็นผู้มีจริยธรรมได้จะต้องขึ้นอยู่กับคุณธรรมของแต่ละบุคคล และได้รับการอบรมเลี้ยงดูที่ถูกต้อง