ท้องนอกมดลูก (Ectopic Pregnancy)

วันนี้ ๕ส. ห้องผ่าตัด ค้นเจอข้อมูลที่เคยจัดบอร์ดหน้าห้อง มีเรื่องน่าสนใจหลายเรื่องทีเดียวค่ะ

เลยอยากจะนำมาเล่าให้เพื่อนๆได้ทราบกันค่ะ เนื้อหาอธิบายให้เข้าใจง่าย เรามีแผ่นพับเกี่ยวกับเรื่องนี้แจกด้วย

มาติดตามเรื่องแรกกันนะคะ ไม่รู้ว่ามีใครเคยเป็นรึเปล่า ??

“ท้องนอกมดลูก (Ectopic Pregnancy)”

ท้องนอกมดลูก (Ectopic Pregnancy) คือการตั้งครรภ์ที่เกิดขึ้นภายนอกโพรงมดลูก มักพบว่าเกิดขึ้นได้บ่อยที่บริเวณท่อนำไข่ข้างใดข้างหนึ่ง บริเวณที่พบรองลงมาคือรังไข่, ในช่องท้อง, บริเวณปากมดลูก

เกิดจาก ไข่ที่ตกจากรังไข่ได้รับการปฏิสนธิแล้วเกิดการฝังตัวขึ้นนอกโพรงมดลูก (ดังรูป) โดยส่วนมากพบที่ท่อนำไข่ เมื่อตัวอ่อนมีการเจริญเติบโตและมีขนาดใหญ่ขึ้น ท่อนำไข่ไม่สามารถขยายตามได้ จึงทำให้ท่อนำไข่แตกออก มีการตกเลือดในช่องท้อง ซึ่งเป็นอันตรายถึงชีวิต

อาการ/อาการแสดงที่พบบ่อย
~~ระยะเริ่มแรก~~ : ประจำเดือนขาด, มีเลือดออกกะปริดกะปรอย หรือมีเลือดออกทางช่องคลอดที่หาสาเหตุไม่ได้, ปวดบริเวณท้องน้อย
~~ระยะที่มีภาวะแทรกซ้อน~~ : ปวดท้องรุนแรงอย่างฉับพลัน ที่มีสาเหตุมาจากมีการแตกออกของท่อนำไข่, เวียนศีรษะ เป็นลมหมดสติ และช็อค (ซีด หัวใจเต้นเร็ว ความดันเลือดตก เหงื่อออก ตัวเย็น) ซึ่งอาจเกิดขึ้นก่อนหรือเกิดตามหลังอาการปวดก็ได้

คนที่มีโอกาสเสี่ยงที่จะท้องนอกมดลูก

1. มีการใช้ห่วงอนามัยเพื่อคุมกำเนิด ซึ่งเป็นสาเหตุของการติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน

2. เคยมีการติดเชื้อในช่องท้อง, ในอุ้งเชิงกรานมาก่อน

3. มีพังผืดเกิดขึ้นจากการที่เคยได้รับการผ่าตัดในอดีต

4. เคยท้องนอกมดลูกมาก่อน

5. เคยได้รับการผ่าตัดเกี่ยวกับท่อนำไข่หรือมดลูก

6. มีประวัติว่าเป็น endometriosis

7. มีความผิดปกติของมดลูก

การรักษา ต้องผ่าตัดเท่านั้นค่ะ อาจผ่าตัดผ่านกล้อง Laparoscopy หรือผ่าตัดเปิดหน้าท้อง Exploratory laparotomy (ที่รพ.สูงเนินจะทำแบบหลังค่ะ) การผ่าตัดจะนำส่วนของตัวอ่อนที่กำลังเจริญเติบโต - รก - เนื้อเยื่ออื่นๆ และบริเวณที่ได้รับความเสียหายออก ส่วนท่อนำไข่นั้นหากไม่สามารถต่อหรือซ่อมแซมได้ก็จะถูกตัดออกมาด้วย (Operation : Salphingectomy ข้างที่เป็น วิธีนี้จะส่งผลให้การตั้งครรภ์ภายหลังจากนั้นสามารถเกิดขึ้นเป็นปกติได้ ประมาณ 50-75% เนื่องจากเหลือท่อนำไข่เพียงข้างเดียว)

การช่วยเหลือจะได้ผลดีเพียงใดขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยได้ตั้งแต่เริ่มแรก และการผ่าตัด

การวินิจฉัยโรคอันดับแรกคือ

ตรวจการตั้งครรภ์ : ผลบวก (แสดงว่ามีการตั้งครรภ์เกิดขึ้น)

ตามด้วยการ Ultrasound abdomen

ตรวจภายใน + เจาะเลือดที่ช่องในอุ้งเชิงกรานตอนล่าง (Cul-de-sac) พบว่าเลือดไม่ตกตะกอนค่ะ

ส่วนใหญ่เราจะพบคนไข้มาด้วยเรื่องปวดท้องรุนแรง หลังวินิจฉัยได้ต้อง Set ผ่าตัดแบบ Emergency case

บางคนมีภาวะช็อคร่วมด้วย.. ทีมผ่าตัด (ทั้งวิสัญญีพยาบาลและพยาบาลช่วยผ่าตัด) ใช้เวลาเตรียมก่อนผ่าตัดไม่เกินครึ่งชั่วโมง รวมถึงเรื่องการ

เตรียมเลือดให้พร้อมใช้ด้วย

แต่ถ้าไม่มีเลือด เราคงต้องส่งต่อ (Refer) ไปรพ.ที่ใหญ่ศูนย์ เพื่อผ่องถ่ายความเสี่ยง เนื่องจากรพ.สูงเนินอยู่ห่างจากรพ.มหาราช นม. ไม่ไกล เพียง ๓๐ กิโลเมตรเท่านั้น

การผ่าตัด.. ไม่น่ากลัวอย่างที่คิดนะคะ

เขียนใน GotoKnow โดย kunrapee
ใน แบ่งปัน เล่าเรื่อง "ดมยาสลบและผ่าตัด"

คำสำคัญ (Tags): #ท้องนอกมดลูก#Ectopic pregnancy#ผ่าตัดท่อนนำไข้#รพ.สูงเนิน

หมายเลขบันทึก: 536814เขียนเมื่อ 22 พฤษภาคม 2013 20:53 น. ()แก้ไขเมื่อ 23 พฤษภาคม 2013 06:02 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่าน