"เครื่องบ่งชี้ความฉลาดทางอารมณ์ (๑)" ... (ธรรมะสู่อิสรภาพ : ดร.สนอง วรอุไร)

เครื่องบ่งชี้ความฉลาดทางอารมณ์ (๑)

ในเมื่ออารมณ์ธรรมชาติที่จะเกิดขึ้นกับจิตอยู่ตลอดเวลาที่มีการรับสิ่งกระทบ ความฉลาดทางอารมณ์จึงเป็นสิ่งสำคัญที่มนุษย์ทุกคนต้องรู้วิธีพัฒนาให้เกิดมีขึ้นแก่ตนเอง ความฉลาดทางอารมณ์ ในที่นี้หมายถึง ความฉับไวในการระลึกรู้ทันอารมณ์ของตนเองว่า ขณะนี้เรากำลังคิดอะไรและรู้สึกอย่างไรอยู่ ซึ่งก็คือ การมีสติสัมปชัญญะ นั่นเอง

ผู้ที่มีสติสัมปชัญญะเมื่อรู้ว่ากำลังมีอารมณ์ไม่ดี คิดไม่ดี ย่อมรู้เท่าทันและรู้จักปรับแก้ไขให้อารมณ์ดีขึ้น ต่างจากผู้ที่ขาดสติสัมปชัญญะ ซึ่งจะไม่รู้ตัวและปล่อยให้อารมณ์อยู่เหนือพฤติกรรม

จะเห็นได้ว่าสิ่งที่เรียกว่า ความฉลาดทางอารมณ์ หรือที่ฝรั่งเรียกว่า "อีคิว" (EQ - Emotional Quotient) แท้จริงแล้วก็คือ การมีสติสัมปชัญญะรู้เท่าทันสิ่งกระทบและปรับการปรุงแต่งอารมณ์ของจิตให้ดี นั่นเอง

ปกติแล้วผู้เขียนเป็นผู้ที่มีจิตนิ่ง ความถี่คลื่นจิตของผู้เขียนจึงมักจะไปตรงกับความถี่คลื่นจิตของผู้ที่มาปรึกษาปัญหา ทำให้ไปรู้เรื่องที่เขาเก็บไว้ลึก ๆ ในใจได้ เช่น ผู้หญิงคนหนึ่งลูกประสบอุบัติเหตุถูกของแข็งทิ่มลูกตาจนตาบอด จึงมาปรึกษาผู้เขียนว่าเป็นเพราะอะไร ลูกของเธอจึงต้องประสบเคราะห์กรรมเช่นนี้ แต่ยังไม่ทันที่เธอจะได้เล่าอะไร จิตของผู้เขียนก็ได้รู้เห็นถึงสิ่งที่สั่งสมอยู่ในดวงจิตของเธอว่า ลึก ๆ แล้วผู้หญิงคนนี้มักจะคิดเสมอว่าถ้าใครมาทำร้ายเธอ เธอจะแทงตาให้บอด เมื่อมีความคิดที่ไม่ดีอย่างนี้สั่งสมไว้ในดวงจิตบ่อย ๆ เป็นเวลานานเข้า ความคิดที่ไม่ดีจึงเกิดเป็นกรรมที่ให้ผลรุนแรงเหมือนการสูบบุหรี่ ครั้งแรกอาจยังไม่ส่งผล แต่เมื่อสูบไปนาน ๆ ย่อมมีผลร้ายต่อร่างกายจนเป็นโรคปอดได้ ในที่สุดความคิดลึก ๆ ที่อยู่ในใจของผู้หญิงคนนี้จึงส่งผลให้ลูกของเธอต้องประสบอุบัติเหตุจนตาบอด นี่คือตัวอย่างของพฤติกรรมไม่ดีที่เก็บสั่งสมอยู่ในดวงจิต ซึ่งเป็นตัวกำหนดพฤติกรรมและวิถีชีวิตของคนเราได้

(ผู้อ่านบันทึก โปรดใช้วิจารณญาณก่อน หากใครเชื่อเรื่องจิต คงไม่มีปัญหาใด ๆ)

ด้วยเหตุนี้ ความฉลาดทางอารมณ์จึงเป็นสิ่งสำคัญต่อชีวิต เพราะหากปราศจากความฉลาดทางอารมณ์ จิตย่อมตกเป็นทาสของอารมณ์ที่ไม่ดีและสั่งการไปโดยปราศจากสติปัญญายั้งคิด ทำให้มีโอกาสเกิดพฤติกรรมที่ไม่ดีตามมา ซึ่งนอกจากจะส่งผลร้ายโดยตรงต่อชีวิตในปัจจุบันแล้ว พฤติกรรมไม่มีที่สั่งสมไว้ในดวงจิตยังทำให้มีโอกาสรับผลกรรมที่ไม่ดีอีกในวันข้างหน้า

ดังนั้นควรถามตัวเองดูว่า เรามีความฉลาดทางอารมณ์มากน้อยแค่ไหน สามารถตรวจจับและรู้เท่าทันความรู้สึกนึกคิดของตัวเองได้บ้างหรือไม่ หรือว่ายังตกเป็นทาสของอารมณ์อยู่ ยกตัวอย่างเช่น เมื่อมีความโกรธเกิดขึ้นแล้ว เรารู้ตัวเร็วไหมว่ากำลังโกรธ สามารถระงับอารมณ์โกรธไว้ได้บ้างหรือไม่ หรือว่ากว่าจะรู้ตัวว่าโกรธ ก็ได้ลงมือทำพฤติกรรมที่ไม่ดีไปเสียแล้ว

หากอยากรู้ว่า ตัวเองมีอีคิวสูงหรือต่ำ สามารถวิเคราะห์เบื้องต้นได้จากเครื่องบ่งชี้ ๔ ประการ ได้แก่

๑. พฤติกรรม

๒. บุคลิกภาพ

๓. สุขภาพ

๔. วิถีการดำเนินชีวิต

(โปรดติดตามบันทึกต่อไป)

...................................................................................................................................................................

การรู้ทันอารมณ์ของตนเองเป็นเรื่องสำคัญมากในชีวิต
ที่ทำให้เรามีสติสัมปชัญญะไม่ทำสิ่งไม่ดี ๆ ลงไป
นอกเหนือการควบคุมของตัวเอง

เราอาจจะสูญเสียทุกอย่างในชีวิตของเราไปด้วยเหตุนี้ก็เป็นได้

โปรดคิดไตร่ตรองเป็นเบื้องต้น
และติดตามเครื่องบ่งชี้ได้ในบันทึกถัดไป

บุญรักษา ทุกท่านครับ ;)...

..................................................................................................................................................................

ขอบคุณหนังสือธรรมะดี ๆ

สนอง วรอุไร. ธรรมะสู่อิสรภาพ. กรุงเทพฯ : อมรินทร์ธรรมะ, ๒๕๕๖.

เขียนใน GotoKnow โดย Wasawat Deemarn
ใน หอมกลิ่นหนังสือ

คำสำคัญ (Tags): #eq#happy ba#wasawatdeemarn#ความฉลาดทางอารมณ์#ดร.สนอง วรอุไร#พลังจิต#วสวัตดีมาร#ธรรมะสู่อิสรภาพ

หมายเลขบันทึก: 521019เขียนเมื่อ 28 กุมภาพันธ์ 2013 23:31 น. ()แก้ไขเมื่อ 3 มีนาคม 2013 03:20 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่าน