"เรียนเพื่อยกระดับจิตใจ หาใช่เกรด A" ... (ผลสะท้อนของการสอน ๔ เดือน ... ภาคเรียนที่ ๑/๒๕๕๕)
เดินทางมาถึงอีกคราสำหรับปลายภาคเรียนที่คนเป็นครูจะต้องทำการประเมินผลว่า
ลูกศิษย์ของตัวเองสามารถมีความรู้ในด้านต่าง ๆ เป็นไปตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้หรือไม่
มากน้อยเพียงใด แต่คนเป็นครูรู้สึกพอใจหรือไม่พอใจ
แต่สำหรับผม ข้อสอบปลายภาคปรนัยคือวัดความรู้ แต่อัตนัยคือ
วัดความสำเร็จของการเป็นลูกที่ดี การเป็นคนที่ดี และการเป็นว่าที่คุณครูที่ดีได้เพียงไหน
บันทึกนี้เลือกสรรคำตอบจากนักศึกษาเอกปฐมวัย หมู่เรียนที่ ๑ คนหนึ่ง ดังนี้ครับ
วิธีคิด, ทัศนคติ หรือ การใช้ชีวิตของ "ตนเอง" ที่เปลี่ยนไปจากเดิม
ดิฉันเป็นคนที่ไม่มีระบบการใช้ชีวิตของตนเอง ดิฉันคิดอยากทำอะไรก็ทำ ถ้าหากไม่มีแรงบันดาลใจหรืออารมณ์ที่จะทำ ดิฉันก็จะยังไม่ทำ และหลายครั้งที่ดิฉันเกิดความวุ่นวายกับชีวิต เพราะชีวิตไม่มีการวางแผน ไม่มีระบบ เช่น ไม่วางแผนการทำการบ้าน ไม่วางแผนการใช้เงิน ทั้ง ๆ ที่ตนเองไม่ได้ฐานะดีอะไรเลย เดือนหนึ่งก็ใช้เงินเกือบจะขาดมือ ดิฉันท้อบ้างในบางครั้งจนอยากออกเรียนเพื่อไปหางานทำ
แต่เมื่อดิฉันได้มาเรียนในรายวิชานี้ ดิฉันก็ซาบซึ้งจากการชมวีดิทัศน์หลาย ๆ อย่างที่สะท้อนถึงตัวของดิฉัน เมื่อดูแล้วดิฉันนึกถึงใบหน้าของพ่อแม่ที่กำลังเฝ้ารอดูดิฉันประสบความสำเร็จในชีวิต และเห็นภาพที่พ่อแม่ต้องเหน็ดเหนื่อยหาเงินมาส่งดิฉันเรียน ทุกครั้งที่ครูเปิดวีดิทัศน์ให้ดู ดิฉันก็ร้องไห้ทุกครั้ง
จนกระทั่งการได้มาดูตัวอย่างชีวิตของเอกชัย ซึ่งมีเรื่องบางเรื่องของชีวิตที่คล้าย ๆ กับดิฉัน โดยเฉพาะเรื่องเงิน จากการที่เขามองแบบผู้ใหญ่ คือ แก้ปัญหา โดยไม่หนีปัญหา ทำให้ดิฉันคิดได้ว่า ทุกปัญหานั้นมีไว้ให้แก้ ถึงแม้อุปสรรคจะมากมาย แต่เราควรมองอุปสรรคให้เป็นชิ้นเล็กที่สุด ตราบใดที่เรายังมีลมหายใจ เราต้องผ่านมันไปได้
เอกชัย เป็นบุคคลที่ดิฉันประทับใจมาก ทำให้ดิฉันประหยัดขึ้น พยายามพึ่งตนเอง ไม่ร้องขอจากพ่อแม่ "ถ้าหากร้องขอจากพ่อแม่ พ่อแม่ก็ต้องเดือดร้อนไปอีก" ดิฉันจะจำประโยคนี้ไว้ในใจ ทุกวันนี้ ดิฉันภูมิใจในตัวเองมากที่คิดแบบนี้เป็น
และต้องขอขอบคุณอาจารย์ที่เป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงที่ดีมาให้กับดิฉัน
............................................................................................................................................
"... นั่นเป็นสิ่งที่ผมได้มีโอกาสสอนเขาเอาไว้แบบไม่รู้ตัวและสอดแทรกตลอดเวลา ..." (ผู้เขียนบันทึก)
............................................................................................................................................
วิธีคิด หรือ ทัศนคติของตนเองที่กระทำต่อ "พ่อแม่และครอบครัว" ที่เปลี่ยนไปจากเดิม
ดิฉันให้ความสำคัญกับครอบครัวมาก ดิฉันคิดว่าในชีวิตนี้ต้องทำทุกสิ่งทุกอย่าง เพื่อสามารถเลี้ยงครอบครัวได้ เมื่อสมัยที่ดิฉันยังเด็ก ดิฉันไม่ได้เห็นความสำคัญของครอบครัวเท่าที่ควร เมื่อดิฉันได้เข้ามหาวิทยาลัย ดิฉันเริ่มต้องใช้เงินมากขึ้น ดิฉันจึงหันกลับมามองคนในครอบครัวของดิฉันว่าทุกคนมีความสำคัญมาโดยตลอด
ครั้งหนึ่งดิฉันเคยหาเงินด้วยตัวเอง รู้สึกเหนื่อยมาก จนรู้ค่าของเงิน แต่ปัจจุบันนี้พ่อและแม่ของดิฉันก็ยังต้องส่งเงินให้อยู่ประจำ ดิฉันรู้แล้วว่า ครอบครัวสำคัญแค่ไหน ถึงแม้ตัวเราจะมีเงิน แต่พวกเขาก็ไม่ละทิ้งและไม่ขอเราสักบาท
ยิ่งการได้มาเรียนในรายวิชานี้ยิ่งมองเห็นคุณค่าของตัวเองมากขึ้น เฉพาะมีครูชี้ให้เห็นความจริงของชีวิต จากการชมวีดิทัศน์ หรือ การทำงานต่าง ๆ ซึ่งแฝงคุณธรรมทุกอย่าง ดิฉันจะคว้าโอกาส และพยายามทำให้สำเร็จ เพื่อพ่อแม่และตัวเอง
จากที่ดิฉันรักพ่อแม่อยู่แล้ว ทำให้ดิฉันรักพ่อแม่ยิ่งขึ้น และมองพวกท่านมาอันดับแรก มาเตือนสติทุกอย่าง
............................................................................................................................................
"... ทุกครั้งที่เขามีปัญหาใด ๆ ผมขอให้เขาจินตนาการถึงใบหน้าพ่อกับแม่เขาก่อน ..." (ผู้เขียนบันทึก)
............................................................................................................................................
วิธีคิด หรือ ทัศนคติของตนเองที่มีความสัมพันธ์ระหว่าง "เพื่อนร่วมห้อง หรือ เพื่อนร่วมหมู่เรียน" ที่เปลี่ยนไปจากเดิม
ในห้องเรียนวิชานี้เป็นห้องเรียนที่กว้างใหญ่ บรรจุนักศึกษาได้หลายคน บางคนไม่มีวิชาลงเรียนก็พยายามมาขอแอดมือกับอาจารย์ผู้สอน นั่นคือ การร้องขอโอกาส และเมื่อครูได้เปิดโอกาสแล้วบางคนก็รับไม่ได้กับข้อตกลง หรืออุปสรรคในการเรียน คิดลบก่อนลงมือทำ จะเห็นได้เลยว่า นักศึกษาหรือเพื่อนคนไหนเป็นอย่างไร มีทั้งคนที่พยายามและไม่พยายาม
เมื่อดิฉันได้ทำการเรียนรู้ในรายวิชานี้มาจนถึงปัจจุบัน ดิฉันก็ได้ประสบการณ์อันล้ำค่าของชีวิตมากกว่าผู้ที่ดร็อปรายวิชานี้ไป เพื่อน ๆ ที่ออกไปนั้นอาจจะไปหาวิชาที่เรียนง่ายได้เกรด A
แต่ดิฉันคิดว่า ดิฉันเรียนยากแต่ได้ยกระดับจิตให้เป็นเกรด A ได้ 555+
............................................................................................................................................
"... ผมสอนเรื่องโอกาส และเขาทำให้เห็นว่า เกรด A ไม่ได้สำคัญมากกว่าคุณค่าในจิตใจของผู้เีรียนแน่นอน ..." (ผู้เขียนบันทึก)
............................................................................................................................................
วิธีคิด หรือ ทัศนคติของตนเองที่มีต่อ "อาจารย์ผู้สอนประจำวิชา" ที่เปลี่ยนไปจากเดิม
ดิฉันเป็นคนชอบอ่านใจคน เมื่อเข้าเรียนกับครูคนไหน ดิฉันก็จะชอบเดาว่าอาจารย์เป็นอย่างไร และมันก็มักจะถูกต้อง แต่เมื่อได้มาเรียนในรายวิชานี้ ดิฉันเดาว่า อาจารย์แค่ขู่ว่าวิชานี้ยากเฉย ๆ เพื่อทดสอบว่านักศึกษาคนไหนที่จะรับได้ แต่เมื่อได้เรียน ดิฉันก็ได้รู้ว่างานหนักจริง แต่ก็ฝึกความพยายามอย่างมาก ดิฉันมองเห็นความหวังดีของอาจารย์ที่แฝงมากับการส่งงานและพยายามสอดแทรกคุณธรรมให้แก่นักศึกษา ซึ่งอาจารย์น้อยคนมากที่จะทำ
เมื่อดิฉันได้เรียนกับอาจารย์ก็ได้รับความกดดัน เหมือนกับว่าอยู่ในบ้านเดอะสตาร์ ถ้าใครอ่อนแรงลง ก็จะถูกตัดออกด้วยการตัดสินใจของตัวเอง มันกดดันมาก แต่ก็ได้ข้อคิดมากมาย ดิฉันเข้าใจความตั้งใจของอาจารย์แล้วค่ะ
การเป็นครูที่ดี ต้องเป็นคนดี เคารพในกฎกติกา แต่งกายดี ใจดี มองโลกในแง่ดี ทุกคุณธรรมต้องอยู่ในครูรุ่นใหม่
............................................................................................................................................
"... แหม เป็นคนแรกที่ใช้วิธีอ่านใจคน แถมตามด้วยบรรยากาศการเรียนเป็นบ้านเดอะสตาร์ ฮาเลย แต่ก็เป็นความจริง ช่างเปรียบเทียบดีแท้ ..." (ผู้เขียนบันทึก)
............................................................................................................................................
วิธีคิด, ทัศนคติ หรือ การใช้ชีวิตของตนเองที่จะเดินทางไปสู่เป้าหมายในอนาคต คือ "การเป็นครูที่ดี" ที่เปลี่ยนไปจากเดิม
๑. ดิฉันจะทำตัวมีคุณค่าโดยเริ่มจากการแต่งกายที่ถูกระเบียบมีคุณค่า เพื่อเป็นแบบอย่างที่ดีต่อคนอื่น
๒. ดิฉันจะไม่ย่อท้อกับอุปสรรค โดยจะต้องทำมันก่อนพูดว่ายาก
๓. ดิฉันต้องกตัญญู
๔. ดิฉันจะตั้งใจเรียนเพื่อพ่อแม่ และชีวิตที่ดีของตนเอง
* ที่สำคัญ รีบคว้าโอกาส และพยายามทำให้สำเร็จ
............................................................................................................................................
"... ผมไ่ม่ได้สอนเขาตรง ๆ นะครับ แต่สิ่งที่เขาเขียนนี้ เขามีกระบวนการวิเคราะห์เป็นของตัวเอง ..." (ผู้เขียนบันทึก)
............................................................................................................................................
เรื่องเล่าท้ายข้อสอบ...
คำตอบที่ท่านได้อ่านทั้งหมดนี้เป็นความคิดของเด็กเอง หลังจากผ่านการเรียนมากับผม ๔ เดือนเต็ม ๆ
การเรียนการสอนของผมมันเป็นกระบวนการที่ค่อย ๆ เรียนรู้ไปเรื่อย ๆ จะมีจุดโฟกัสหรือเป้าหมาย
ในการสอนทุกจุด งานทุกชิ้นมีความหมาย การมาเรียนทุกครั้งมีความหมาย แม้กระทั่งการออกข้อสอบ
ให้เขาได้วิเคราะห์เขียนด้วยตัวเองก็มีความหมาย
ผมไม่เคยจับมือเด็กเขียน กรอกความคิด ล้างสมองเด็กคนไหนเลยว่า ให้เขียนแบบนั้นแบบนี้
พวกเขามีมันอยู่ในตัวเองอยู่แล้ว เพียงแต่ว่าครูต้องกระตุ้นเตือนสิ่งที่พวกเขาได้มองข้ามไป
เวลาเขียนบันทึกเล่าเรื่องคำตอบแบบนี้ มีหลายท่านที่ไม่เคยอ่านบล็อกนี้มาตั้งแต่จะตั้งคำถามว่า
เด็กเขาตอบเพื่อคะแนนหรือเปล่า
คะแนนเป็นเพียงแค่แรงกระตุ้นให้เขาเขียนและกลั่นออกมาให้ดีที่สุดเท่านั้น
เมื่อเขาเรียนกับผมมา ๔ เดือน เขาจะรับรู้โดยอัตโนมัติว่า ใครเขียนจากหัวใจ จริงใจ ซื่อสัตย์
ย่อมได้คะแนนมากกว่าคนที่ลอกความคิดคนอื่ืนมาเขียน คนไม่ซื่อสัตย์ คนที่เห็นแก่ตัวเอาตัวรอด
ดังนั้น เมื่อถึงการประเมินขั้นสุดท้ายแบบนี้ คำตอบมาจะกลั่นออกมาเองโดย "ความอยากได้คะแนนมาก ๆ"
แทบมองไม่เห็นในเจตนาของการเขียน
เพราะการเขียนเรื่องราวของตัวเองที่มีต่อสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ ย่อมมีความสุขในการเขียนเสมอ
คงจะมีเรื่องเล่าเช่นนี้ต่อไป หากลมหายใจแห่งความเป็นครูของผมยังคงอยู่เช่นเดิม
บุญรักษา ทุกท่านครับ ;)...
Happy Ba เน้อ ;)...
ความเห็น (12)
ที่อ่านมา รู้สึกว่านักศึกษาส่วนใหญ่พยายามเรียนเพื่อครอบครัว (เห็นความยากลำบากจาก "เงิน")
ที่โรงเรียนครูทุกคนก็ทำเพื่อครอบครัว และหลายคนบอกกับผมว่า "นักเรียนที่ไม่เคารพเรา ไม่ให้เกียรติเรา ก็คิดเสียว่าไม่ใช่ลูก...ปล่อยมันไป"
อยากให้อาจารย์ช่วยสอนวิธีปรับแนวคิดแบบนี้ให้ทราบหน่อยครับ ผมพยายามมองแล้ว ยังหาไม่พบ
(ส่วนตัวใช้ความรู้สึกที่ว่า เมื่อใกล้ตายแล้ว แม้แต่พ่อแม่เพื่อนคนรัก ก็ไม่ได้อยู่กับเรา ต่อให้นั่งอยู่กับเราก็ไม่สามารถช่วยเราได้ ดังนั้นก่อนตายต้องทำประโยชน์ให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ เมื่อใกล้ตายจะได้รู้สึกไม่ติดค้างใครหรือสิ่งใด)
ขอบคุณครับ
วิชาที่อาจารย์สอนเป็นการใช้สื่อเพื่อให้เกิดสำนึกที่ดีนะคะ ขอชื่นชมจากใจจริงค่ะ
ชื่นชมน้องๆ ที่สามารถกลั่นกรองความคิดขิงตัวเองออกมาได้ดีขนาดนี้ค่ะ นึกย้อนกลับไปตอนที่เราเรียน จำไม่ได้ว่าเคยสะท้อนความคิดตังเองออกมาแบบนี้หรือเปล่ารู้เพียงว่าต้องเรียนให้จบแล้วกลับบ้าน เพราะตอนนั้นไม่มีอะไรที่ใดสำคัญไปกว่าการได้กลับบ้านเลย หาได้รู้ไม่ว่าการกลับบ้านที่รอคอยในคราวนั้นแท้ที่จริงคือการเตรียมตัวออกไปจากบ้านอีกทีนั่นเอง อิอิอิ
ขอบคุณบันทึกคุณภาพดีดีเช่นเคยค่ะท่านอาจารย์
- ถ้าได้นิสิตแบบที่อาจารย์เล่าก็ดีนะครับ
- แต่ภาพสุดท้ายเหมือนมากๆๆ
- 555
เรียน คุณ 
krupound ;)...
แนะนำบล็อกนี้ครับ http://www.gotoknow.org/blogs/books/29094/toc
และหากเป็นวิธีการสอน บันทึกนี้น่าจะพอใช้ได้ครับ
เด็กวัยรุ่น การสอนโดยการที่ครูบอก ครูสอนด้วยปากเปล่าอย่างเดียวอาจจะไม่พอ เขาจะหาว่าเราบ่น เราด่า ครับ หากคุณครูใช้สื่อประกอบที่มีคนเป็นแรงบันดาลใจเสริมเขามาอีก จะทำให้มีแรงกระตุ้นที่หนักขึ้น ตามด้วยการสรุปความของคุณครูที่หนักแน่น
และไม่พออีกต้องสอดแทรกวิธีคิดพวกนี้ไปตาม "ชิ้นงาน" และ "ข้อสอบ" อีก เพื่อเกิดความสัมพันธ์และสอดรับตลอดการเรียนการสอนสักวิชา
การสอนของคุณครูประเทศไทยในปัจจุับัน ยังติดกรอบจากแผนการสอนที่ ศธ. โยนมาให้ ทำให้มัวแต่ไปกังวลที่กรอบหลัก ส่วนคุณค่าความเป็นคนนั้น หาได้สนใจมากไม่
ได้แต่คนเก่ง แต่คนดีหายไป
อีกอย่าง "ครู" เป็นคนสำคัญที่จะเปลี่ยนเขา หาก "ครู" คิดถึงแต่ตัวเองมากเกินไป หนทางนี้จึงหมดหนทาง
เขียนด้วยประสบการณ์ตรงนะครับ
หวังว่า คุณครูพอเข้าใจบ้างนะครับ เรื่องมันยาวจริง ๆ 555
ขอบคุณมากครับที่ให้ความสนใจ ;)...
เรียน อาจารย์ 
...ปริม pirimarj... ;)...
อาจารย์ ...ปริม pirimarj... ได้สะท้อนให้เห็นถึงชีวิตของนักเรียนนักศึกษาที่เราเคยมองข้ามจริง ๆ ด้วยนะครับ จำได้ว่า ตอนผมเรียนก็เป็นเหมือนอาจารย์ คือ เรียนเสร็จ กลับบ้าน สอบเข้ามหาวิทยาลัย เรียน ๆ ไป แต่คนเรียนไม่เก่งได้เปรียบนิดนึง คือ ต้องหากิจกรรมทำแก้เหงา กิจกรรมกลายเป็นตัวสร้างระดับแรก หลังจากนั้น การเข้ามาเป็น "ครู" ก็คิดหาทางการแก้ไขปัญหานักศึกษาระดับไม่เก่ง ไม่ใส่ใจ กระบวนการจึงเกิดขึ้นโดยประสบการณ์การลองผิดลองถูกครับ
เดี๋ยวจะเขียนผลสะท้อนให้อาจารย์ไปเรื่อย ๆ นะครับ
ตอนนี้คัดเลือกไว้หลายคนแล้วครับ
ขอบคุณมากครับอาจารย์ ;)...
เรียน อาจารย์ 
ขจิต ฝอยทอง ;)...
ผมคงสามารถปรับความคิดของเขาได้ไม่เกิน ๕ % ของนักศึกษาทั้งหมดครับอาจารย์ เพราะด้วยข้อจำกัดความอิสระในการเลือกเรียนของเขา น้อยนักที่จะรู้สึกอยากเข้ามาเรียนในรายวิชาที่มีชิ้นงานย่อย ๆ เยอะ ๆ ครูดุ ๆ ระเบียบตามมหาวิทยาลัย ข้อสอบยาก ๆ
หลายคนถูกสอนให้ "หนีัปัญหา" มากกว่า "สู้ปัญหา" ครับ
และมีผมคนเดียวที่สอนแบบนี้
ที่คณะผมมีอาจารย์ประมาณ ๗๐ กว่า ๆ อันนี้ไม่รวมผลิตครูคณะอื่นด้วยอีกหลายร้อย
ขอบคุณครับอาจารย์ ;)...
ป.ล. อ้วนเกินครับ รูปนี้ 555
- ชอบครับ
- ขอบคุณครับ
- ปณิธิ ภูศรีเทศ
ขอบคุณครับ คุณครู 
ปณิธิ ภูศรีเทศ ;)...
ชอบอ่านมากๆเลยค่ะ
บันทึกที่ครูเขียนถึงศิษย์ทุกๆบันทึก
อ่านแล้วพลอยมีความหวัง มีพลังใจไปด้วยค่ะ
ขอบคุณอาจารย์วัสมากนะคะ
ที่นำเรื่องราว เร้าพลังมาเล่าให้ฟังสม่ำเสมอ
Happy Ba สาธุค่ะ
ป.ล. ขอภาพวาด
ทรงผมล่าสุดได้ไหมคะ อิอิ
ยินดีและขอบคุณ คุณ 
Tawandin ที่ติดตามอ่านบันทึกของคุณครูเสมอครับ ;)...
ยังไม่ค่อยมีคนเห็น Skin Head ของผมเท่าไหร่ครับ 555