คนอ่อนแอมักพ่ายแพ้ต่อการถูกลดคุณค่า ส่วนคนกล้ามีแต่เดินหน้าสู่ความสำเร็จ
Week Men are crushed by detraction, but the brave hold on and succeed.
ความหมาย
คำพูดดูแคลนคนเป็นสิ่งที่หลายคนอาจได้พบเจอ แต่ไม่ควรยึดมันมาบั่นทอนกำลังใจในการก้าวเดินไปข้างหน้า คนอ่อนแอมักท้อใจจนไม่กล้าเดินตั้งแต่ก้าวแรก ทำให้ไม่รู้ว่าแท้จริงเขาหรือเธอเป็นคนมีความสามารถ แต่แพ้ต่อคำพูดของคนอื่น ขณะที่คนกล้าเผชิญหน้าต่ออุปสรรคทั้งมวลมักพบความสำเร็จได้โดยไม่สนใจต่อคำพูดของผู้ใด แต่เชื่อมั่นในความสามารถของตัวเอง
*************************
นกนางแอ่นสร้างรังบนกระโจม ปลาเวียนว่ายในกระทะ จักมอดม้วยเมื่อไรก็ได้
คำอธิบาย
กระโจมเป็นสิ่งปลูกสร้างที่เคลื่อนย้ายได้ตลอดเวลา เมื่อนกไปสร้างรังบนกระโจม ย่อมหมายถึงความไม่แน่นอน ส่วนปลาที่อยู่ในกระทะ วันเวลาใดก็ได้ที่คนจุดไฟใต้กระทะให้ร้อนขึ้น ปลาก็ต้องตาย กระทะจึงไม่ใช่ที่อยู่อาศัยถาวรหรือมั่นคงเลย คำเปรียบเปรยของคนโบราณช่างลึกซึ้งเมื่อนำไปเทียบกับชีวิตคนซึ่งไม่มีความแน่นอน ย่อมผันแปรทั้งขึ้นและลงได้ตลอดเวลา จึงควรเตรียมความพร้อมในการสร้างฐานชีวิตให้มั่นคงและวางแผนเพื่อรุกหรือถอย ยามพบเจออุปสรรคภายหน้า จักช่วยผ่อนคลายทุกข์มองเห็นทางสว่างและห่างถอยจากหายนะในชีวิตได้อย่างดี จึงไม่ควรประมาทในการใช้ชีวิตและมองเผื่อวันข้างหน้าไว้ด้วย
********************************
ปรานีตีเอาเรือ หมายถึง เอ็นดูหรือเผื่อแผ่เขา แต่กลับถูกประทุษร้ายเป็นการตอบแทน
บทขยายความ
สำนวนนี้ใช้เปรียบเปรยถึง บุคคลที่มีความหวังดี ให้ความเมตตา ต่อผู้อื่น แต่ผลที่ได้กลับมาเป็นการทำร้ายจิตใจหรือร่างกายอย่างรุนแรง ทำให้ต้องเสียใจและผิดหวัง เสียความรู้สึก ตัวอย่างเช่น เรารับเลี้ยงเด็กกำพร้าด้วยการให้การศึกษาอย่างดี วันหนึ่งเกิดทะเลาะกันเขาทุบทำร้ายและด่าว่า ไม่ใช่พ่อแม่ ไม่มีสิทธิ์สั่งสอนเขา หรือ อาจารย์หวังดีต่อลูกศิษย์จึงค้ำประกันให้เขาได้รับทุนการศึกษาจนสำเร็จ แต่ไม่ยอมทำงานใช้ทุนตามสัญญาทำให้อาจารย์ถูกฟ้องล้มละลายเพราะไม่มีเงินใช้คืน เมื่อไปทวงจากเขากลับได้ยินคำพูดบาดใจว่า เขาไม่ได้บังคับให้ค้ำประกัน อาจารย์โง่เชื่อเขาเอง เป็นต้น
****************************
ทำงานปราศจากแผน ก็เหมือนเดินเรือไร้เข็มทิศ
ความหมาย
การวางแผนก่อนลงมือทำงาน จะช่วยให้เห็นเป้าหมายชัดเจน รวมทั้งเตรียมพร้อมรับมือกับอุปสรรคที่คาดได้ล่วงหน้าว่าจะเกิดขึ้น แผนงานช่วยเพิ่มความมั่นใจแก่คนทำงานและกำหนดเวลาถึงเป้าหมายได้ คล้ายกับการเดินเรือที่ใช้เข็มทิศจะช่วยให้เดินทางสู่เป้าหมายได้รวดเร็วและแม่นยำขึ้น แทนที่จะปล่อยให้มันลอยไปตามยถากรรมและไร้เวลาแน่นอน
*********************
คนจนมีโอกาสรุ่ง คนรวยมีโอกาสล้ม
ความหมาย คนจนใช้ชีวิตมัธยัสถ์และรอบคอบ ย่อมมีโอกาสร่ำรวยในวันหน้าได้ แต่คนรวยที่ใช้เงินทองอวดตนหรือใช้หาความสุขสบายเกินงาม อาจถึงกาลล่มสลายอย่างง่ายดาย ดังนั้น คนมีเงินน้อยใช้เงินคล้ายคนจน มีสิทธิ์รวยได้ คนรวยใช้เงินน้อย ย่อมรักษาชีวิตสุขสบายได้ยาวนานและร่ำรวยขึ้น ถ้าใช้เงินตามใจตัวเองเต็มที่ อาจกลายสภาพเป็นคนจนได้ในพริบตาเดียว ทุกคนควรใช้ชีวิตอย่างระมัดระวังและประหยัดเป็นหลัก ถือเป็นสูตรแห่งความสำเร็จและสูตรรักษาความสำเร็จไว้กับตนและครอบครัวได้ยาวนาน
***********************
ความชั่วจะชนะ ถ้าคนดีไม่ทำอะไรเลย
คำอธิบาย
การวางเฉยในบางสถานการณ์อาจช่วยคลี่คลายความร้อนแรงลง แต่มิอาจปกป้องคนทำความดีมิให้ถูกทำลายได้ คนชั่วแสดงความชั่วร้ายเพื่อมุ่งประสงค์ทำลายล้างคนดีไปจากแผ่นดินได้ง่าย ถ้าคนดีไม่ร่วมมือร่วมใจเพื่อป้องกันรักษาคนทำดีให้รอดปลอดภัย การวางเฉยต่อพฤติกรรมชั่วร้ายของคนดีเท่ากับช่วยส่งเสริมการทำชั่วให้บรรลุผลสำเร็จ เท่ากับความชั่วจักชนะและปกครองครอบงำคนดีให้อยู่กับความกลัวไปตลอดชีวิต ดังนั้น คนดีมิควรวางเฉยต่อพฤติกรรมชั่วหรืออยุติธรรมที่กระทำต่อคนดี วิธีป้องกันความชั่วในสังคมอย่างมีประสิทธิภาพ คือ ความร่วมมือร่วมใจของคนดีเพื่อควบคุมหรือกำจัดคนชั่วในสังคมมิให้ก่อความวุ่นวายหรือทำร้ายสังคม ตัวอย่างเช่น อันธพาลประจำซอยมีแค่ 10 คน แต่คนในซอยมีนับร้อยคนที่เป็นคนดี หากวางเฉยก็จะถูกอันธพาลข่มขู่ให้อยู่ในความกลัวและการรีดหาประโยชน์ แต่การร่วมมือร่วมใจของคนดีในซอยนับร้อยคนร้อยเท้าย่อมทำลายล้างหรือขับไล่อันธพาลทั้งหมดไปจากซอยได้อย่างง่ายดาย เป็นต้น
******************************
เถียงคำไม่ตกฟาก เป็นการแสดงออกด้วยการโต้เถียงไม่ยอมหยุดปาก หรือ เถียงหน้าดำหน้าแดง มีหรือไม่มีเหตุผลก็ได้
ความหมาย
สำนวน เถียงคำไม่ตกฟาก หมายถึง บุคคลสองฝ่ายกำลังโต้เถียงกันชนิดคำต่อคำ อีกฝ่ายหนึ่งว่าไปอีกอย่างหนึ่งก็เถียงกลับมา โดยไม่มีใครยอมใครก่อน ทั้งแบบมีหรือไม่มีเหตุผล หรือที่เรียกว่า สักแต่เถียง ผู้ศึกษาหรือถือกำเนิดในต่างประเทศมักไม่รู้หรือไม่เข้าใจสำนวนไทยดีพอ มันใช้ตำหนิเด็กเล็กหรือผู้ใหญ่ไร้มารยาทที่ชอบโต้เถียงเมื่อได้ยินสิ่งที่ตนไม่ชอบหรือขัดหูทันทีโดยไม่รั้งรอให้คู่สนทนากล่าวจบประโยคหรือพูดให้จบเรื่องก่อน ดังเช่น ฟังไม่จบ แล้วเถียงทันที ส่วนใหญ่มักไม่มีเหตุผล แค่รู้สึกดีที่ได้เถียงกลับไป อันเป็นมารยาทไม่ดีที่คนไทยไม่ควรกระทำในการพูดขัด พูดแทรก ระหว่างอีกฝ่ายยังพูดไม่จบเรื่อง
*****************************
ยุให้รำ ตำให้รั่ว หมายถึง ยุแหย่ให้ผิดใจกัน
ความหมายเพิ่มเติม
สำนวนนี้ใช้เปรียบเปรยพฤติกรรมสร้างเรื่องเท็จหวังให้ทะเลาะกัน ทำให้เกิดความข้องใจหมางเมินกัน ด้วยการยุแหย่ชักนำให้เกิดการแตกร้าวหรือแตกความสามัคคีในหมู่คณะ ตัวอย่างที่เห็นกันได้ เช่น การพูดยุแหย่เจ้านายให้เกลียดชังเพื่อนเพื่อหวังแย่งตำแหน่งของเขา หนังสือพิมพ์เขียนยุแยงด้วยข้อความเท็จให้รัฐบาลกับประชาชนเข้าใจผิดกัน แล้วขับไล่รัฐบาลซึ่งรู้เท่าทันเจตนาซ่อนร้ายนี้ก่อนจะถูกแฉพฤติกรรมของตน เป็นต้น
********************
คนจนมีโอกาสรุ่ง คนรวยมีโอกาสล้ม
ความหมาย คนจนใช้ชีวิตมัธยัสถ์และรอบคอบ ย่อมมีโอกาสร่ำรวยในวันหน้าได้ แต่คนรวยที่ใช้เงินทองอวดตนหรือใช้หาความสุขสบายเกินงาม อาจถึงกาลล่มสลายอย่างง่ายดาย ดังนั้น คนมีเงินน้อยใช้เงินคล้ายคนจน มีสิทธิ์รวยได้ คนรวยใช้เงินน้อย ย่อมรักษาชีวิตสุขสบายได้ยาวนานและร่ำรวยขึ้น ถ้าใช้เงินตามใจตัวเองเต็มที่ อาจกลายสภาพเป็นคนจนได้ในพริบตาเดียว ทุกคนควรใช้ชีวิตอย่างระมัดระวังและประหยัดเป็นหลัก ถือเป็นสูตรแห่งความสำเร็จและสูตรรักษาความสำเร็จไว้กับตนและครอบครัวได้ยาวนาน
***********************
แม่สามเปก หมายถึง ผู้หญิงที่ชอบแต่งตัวผิดแผกไปจากคนอื่น หรือ มีกิริยาไม่เรียบร้อย หรือ คนที่คิดว่าตนสวย แต่คนอื่นเห็นว่าเฉิ่มเต็มทน
คำอธิบายเพิ่มเติม มันเป็นสำนวนโบราณใช้เปรียบเทียบผู้หญิงที่ชอบทำตัวเก่งกล้าสามารถ ไม่กลัวเกรงใคร ทำตัวเป็นหัวหน้าในกลุ่มผู้หญิงที่อยู่ร่วมกัน
*********************
ไม่มีความเห็น