๒๖๕.ข้อเสนอเพื่อสิทธิชุมชน สถานะบุคคลและสัญชาติ

ข้อเสนอของคนพะเยาเพื่อการพัฒนาฯ ด้านสิทธิชุมชน

ข้อเสนอระดับพื้นที่

     1.จัดทำบัญชีรายชื่อบุคคลตกหล่นซ้ำซาก พร้อมทั้งหลักฐาน เอกสารหลักฐานพยานบุคคล ต้องมีเอกสารแนบด้วย เก็บไว้ที่เจ้าของปัญหา และองค์กรที่ช่วยเหลือ พร้อมเสนอยื่นคำร้อง และรณรงค์ประชาสัมพันธ์ให้รู้ทุกหมู่บ้าน

     2.ให้ประชาชนแสดงทรัพย์สินของตนเอง เช่นรายได้ประจำวัน,เดือน,ปี ตลอดจนทรัพย์สินอย่างอื่นประกอบ ทั้งนี้ภาครัฐฯจะได้รับรู้ข้อมูลที่แท้จริงของประชาชน จนหรือรวยมิใช่ที่เหมารวมกันโดยใช้กฎหมายฉบับเดียวกันกับคนต่างชาติ หรือคนรวยต่างชาติที่เข้ามาประกอบกิจการ

     3.จัดกลุ่มคนไร้สถานะ ไร้สัญชาติ แต่ละหมู่บ้าน,ชุมชน รวมกลุ่มโดยมีหัวหน้ากลุ่ม จากการคัดเลือกกันเอง มีรูปแบบกรรมการ (กรณีบางหมู่บ้านมีคนไร้สถานะ ไร้สัญชาติ จำนวนมาก )และยกระดับเป็นปัญหาหรือกิจกรรมหนึ่งเท่ากับกิจกรรมอื่นในชุมชน,หมู่บ้านและจัดทำเป็นเครือข่ายไปเชื่อมกับหมู่บ้านอื่นภายในตำบล,ต่างตำบลในอำเภอและต่างอำเภอในจังหวัด หมายเหตุ ข่าวสารที่ทางราชการเข้าไม่ถึงประชาชนโดยแต่เดิมผ่านระบบผู้ใหญ่บ้าน กำนัน ก็จะลดช่องว่างลง

     4.ให้มีนักกฎหมายหรือคนที่มีความรู้ด้านสถานะบุคคลในพื้นที่ประชาชนสามารถปรึกษาได้ทุกวันเวลา

     -จัดฝึกอบรมด้านกฎหมาย,สิทธิและวิธีการได้มาซึ่งสิทธิ สำหรับเจ้าหน้าที่องค์กร

     -จัดฝึกอบรมแก่ประชาชนให้มีความรู้กฎหมาย พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ร.บ.การทะเบียนราษฎร และสิทธิตามกฎหมาย

     -การสำรวจเก็บข้อมูลไว้ในสำนักงาน ขององค์กร และให้เจ้าของปัญหาเก็บรักษา

     -การจัดทำฐานข้อมูลเป็นระบบไว้ในคอมพิวเตอร์

     5.ในพื้นที่ต้องมีข้อมูลคนไร้สถานะ ไร้สัญชาติ โดยผ่านการตรวจสอบอย่างถูกกฎหมาย พ.ร.บ.สัญชาติและพ.ร.บ.การทะเบียนราษฎร (ข้อมูลเอกสาร,ข้อมูลพยานบุคคล)

ข้อเสนอระดับจังหวัด/ภาค

     1.สำรวจบุคคลตกหล่นเก็บไว้เป็นหลักฐาน ทั้งนี้เพื่อป้องกันคนเข้ามาใหม่อ้างสิทธิ และคนใช้สิทธิแทนการสำรวจให้องค์กรที่ทำงานด้านสิทธิช่วยดำเนินการจะทำให้แบ่งเบาภาระเจ้าหน้าที่รัฐฯที่มีบุคลากรน้อยและไม่มีเวลา

     2.ให้ข้อมูลที่เป็นจริงต่อคณะกรรมการส่วนกลางที่ออกกฎเกณฑ์และแยกกลุ่มแปลงสัญชาติให้ชัดเจน เช่นกลุ่มชาติพันธ์ กลุ่มนักธุรกิจ

     3.ให้ความสำคัญกับคนไร้สถานะ ไร้สัญชาติ ให้เข้ามาร่วมกิจกรรมโดยผ่านระบบกรรมการหรือเครือข่ายคนไร้สถานะ ไร้สัญชาติ อย่างเป็นระบบ จะทำให้ราชการได้ข้อมูลที่เป็นจริงอีกทางหนึ่ง

     4.ประชาสัมพันธ์ในรูปแบบสื่อ ให้ประชาชนใช้เป็นคู่มือ

     -ให้องค์กรที่ทำเรื่องสิทธิ เข้ามาร่วมทำงานอย่างเป็นระบบ

     -โดยควบคู่ไปกับเจ้าหน้าที่ราชการทั้งนี้ป้องกันการทุจริตและการสวมสิทธิและได้คนที่เข้าสู่ระบบกฎหมายอย่างถูกต้องและเป็นธรรม

     5.ต้องยึดเอาฐานข้อมูลที่ร่วมกันตรวจสอบแล้วมาปฏิบัติโดยไม่ให้คนนอกระบบเข้ามาใช้สิทธิ และคนที่มีสิทธิตามกฎหมายและได้รับความเป็นธรรมเท่าเทียมกัน

ข้อเสนอระดับนโยบาย

     1.การกำหนดหลักเกณฑ์ของบุคคลมาตรา 7ทวิ ควรกำหนดโดยด่วนที่สุด ภายในพ.ศ.2555 ซึ่งอำนาจในการพิจารณาคำร้อง ควรถ่ายโอนมาสู่ระดับจังหวัดหรืออำเภอ การได้สัญชาติโดยมาตรา7ทวิ ควรเป็นการยื่นคำร้องเป็นการทั่วไป มิใช่กรณีพิเศษเฉพาะราย และควรกำหนดเงื่อนไขเวลาในขั้นตอนการดำเนินการอย่างชัดเจน

     2. ยุทธศาสตร์การจัดการปัญหาสถานะและสิทธิของบุคคล 18 มกราคม 2548 ให้มีการขยายระยะเวลาในการสำรวจ เพราะยังมีบุคคลตกสำรวจอีกจำนวนมาก

     3. หลักเกณฑ์กำหนดคุณสมบัติของบุคคลขอแปลงสัญชาติ ในเรื่องการกำหนดรายได้สูง ให้มีการผลักดันแก้ไขหลักเกณฑ์โดยไม่ควรมีการกำหนดรายได้ของผู้แปลงสัญชาติ ทั้งนี้การกำหนดหลักเกณฑ์ให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตและรายได้ของพี่น้องชนเผ่าที่เป็นอยู่จริง

     4. ส่วนกลาง กรมการปกครองต้องให้ความสำคัญในการสร้างความเข้าใจและกระจายข้อมูลข่าวสารให้ครอบคลุมและถูกต้อง และให้แจ้งแก่ชาวบ้านโดยตรง ไม่เพียงแต่ผ่านทางกำนันผู้ใหญ่บ้านเท่านั้น

     5. สร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับสิทธิ สถานะของบุคคลให้กับผู้ปฏิบัติงานภาครัฐ ภาคพัฒนาเอกชน ผู้นำชุมชนและเจ้าของปัญหา ให้เข้าใจวิธีการขั้นตอน กระบวนการไปในแนวทางที่กฎหมายกำหนด รวดเร็วและเป็นธรรม โดยใช้กระบวนการที่มีส่วนร่วมของทุกภาคอย่างเป็นจริง

     6. ผลักดันให้บุคคลที่มีปัญหาสถานะและสัญชาติของบุคคลทุกกลุ่ม ให้ได้รับสิทธิพื้นฐานเท่าเทียมกัน โดยไม่แบ่งแยกจากความแตกต่างของประเภทกลุ่มบุคคล