เป็นผู้นำโดยไม่มีตำแหน่งได้หรือไม่
พอได้มีโอกาสเขียนเรื่องของภาวะผู้นำ ก็มีคำถามจากท่านผู้อ่านมาอีกว่า ในการที่จะเป็นผู้นำนั้น เราจำเป็นที่จะต้องมีตำแหน่งที่เป็นหัวหน้าก่อน จึงจะเป็นผู้นำใช่หรือไม่ ถ้าเราไม่มีตำแหน่งหัวหน้า หรือผู้จัดการ แสดงว่าเราไม่สามารถที่จะเป็นผู้นำได้เลย ใช่หรือไม่
ผมอยากให้คิดกลับกันด้วยนะครับ ว่าคนหลายคนที่มีตำแหน่งหัวหน้า หรือผู้จัดการ หรือแม้กระทั่งตำแหน่งผู้บริหารระดับสูงๆ แต่กลับไม่มีความเป็นผู้นำก็มีเยอะนะครับ ก็คือเป็นแค่เพียง “ผู้จัดการ” ก็คือ ผู้ที่คอยบริหารจัดการเท่านั้น แต่ไม่ใช่คนที่ผู้อื่นอยากจะตาม ถ้าเขาไม่มีตำแหน่งค้ำคออยู่ ลูกทีมก็คงไม่มีใครทำตามที่เขาสั่งแน่นอน แบบนี้ถึงจะมีตำแหน่งสูงสักแค่ไหน ก็ไม่ใช่ผู้นำที่แท้จริงครับ
อีกกรณีหนึ่ง ก็คือ พนักงานบางคนไม่มีตำแหน่งจัดการเลย ก็คือเป็นพนักงานธรรมดาคนหนึ่ง แต่กลับทำให้ผู้บริหาร หรือหัวหน้าของตนเองต้องฟังเขาอยู่เสมอ เพราะเขาเป็นคนที่มองไกล และเป็นคนที่พนักงานคนอื่นในทีมให้ความเชื่อถือ อีกทั้งหัวหน้าเองยังต้องพึ่งพาเขาเวลาที่ต้องการจูงใจให้พนักงานในทีม ดำเนินการบางอย่าง นั่นแสดงว่าพนักงานคนนั้นมีภาวะผู้นำบางอย่างที่ทำให้คนอื่นยอมทำตามแม้ว่า จะไม่มีตำแหน่งหัวหน้าเลยก็ตาม
เคยมีคนถามว่าอะไรที่ทำให้คนคนหนึ่งที่ไม่มีตำแหน่งใดๆ แต่กลับมีคนยอมตามเขา และให้เขาเป็นผู้นำแฝงในกลุ่ม คำตอบก็คือ เขามีความน่าเชื่อถือ และถ้าถามต่อว่า ความน่าเชื่อถือนี้ เกิดขึ้นได้อย่างไร คำตอบก็คือ เกิดจากสิ่งที่เรียกว่า Integrity แปลว่า เป็นคนที่ทั้งต่อหน้า และลับหลัง ก็ปฏิบัติต่อคนอื่นในแบบเดียวกัน พูดคำไหน เป็นคำนั้น ไม่ต้องกลัวว่าคนคนนี้จะพลิกลิ้น หรือกลับคำพูด
ตัวอย่างของผู้นำระดับโลกที่ไม่มีตำแหน่งใดๆ แต่กลับมีผู้ตามมากมายก็คือ คานธี เขาไม่มีตำแหน่งอะไรเลยในการประท้วง แต่ประชาชนกลับยกย่องและให้เขาเป็นผู้นำ ก็เพราะ Integrity นั่นเองครับ
โดยปกติแล้ว Integrity เป็นคุณสมบัติพื้นฐานของคนที่จะเป็นผู้นำอยู่แล้วครับ คนที่มีตำแหน่งใหญ่โตในองค์กรแต่ถ้าขาด Integrity แค่เรื่องเดียว ก็จะมีแค่ตำแหน่งเท่านั้น แต่จะไม่มีผู้ตามเลยสักคน
ดังนั้นถ้าท่านเองไม่มีตำแหน่งอะไร แต่สามารถสร้างภาวะผู้นำให้กับตนเองได้โดยการสร้าง Integrity ในตัวเอง เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือให้เกิดขึ้นกับคนอื่น และทำให้คนอื่นยอมทำตามคุณด้วยความสมัครใจ และเมื่อไหร่ที่คุณได้รับตำแหน่งผู้บริหาร คุณจะเป็นผู้นำที่ดีอย่างเต็มรูปแบบ และมีผู้ตามที่พร้อมจะทำงานกับคุณอย่างเต็มที่ครับ
