สิทธิเด็ก

เราจะคุ้มครองสวัสดิภาพเด็กได้อย่างไร

ชื่อผลงาน เราจะคุ้มครองสวัสดิภาพเด็กได้อย่างไร

โดยนางสาวสิริวรรณ ตั้งแสงสุวรรณ

ประธาน RTC แนะแนว โรงเรียนอู่ทอ ง สพท.สพ.เขต 2

ความเป็นมา เรามักได้รับข่าวสารจากหน้าหนังสือพิมพ์หรือจาก TV ในแต่ละวัน จะเห็นว่าเด็กมักถูกทำร้าย ถูกระเมิด ทางเพศ ถูกทารุณกรรมในหลายๆรูปแบบ จากพ่อแม่ จากญาติ จากผู้ปกครอง จากนายจ้าง หรือบุคคลในชุมชน ของตนอยู่เสมอๆ เนื่องจากเด็กมักให้ความไว้วางใจ ในบุคคลที่ตนรักและรู้จัก จากความอ่อนเยาว์ของเด็ก จึงถูก ทำร้ายตามข่าวที่ได้รับ เมื่อเราทราบหรือเราเห็น เราจะทำอย่างไร ?

การคุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก เด็กที่พึ่งได้รับการคุ้มครองสวัสดิภาพได้แก่ เด็กที่ถูกทารุณกรรม เด็กที่เสี่ยงต่อการกระทำผิด เด็กที่อยู่ในสภาพที่จำต้องได้รับการคุ้มครองสวัสดิภาพตามที่กำหนดในกฎกระทรวง หากท่านพบเห็นหรือประสบพฤติกรรมที่น่าเชื่อว่ามีการกระทำทารุณต่อเด็กให้รีบแจ้งหรือรายงานต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ พนักงานฝ่ายปกครองหรือตำรวจ หรือ ผู้มีหน้าที่คุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก เมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่ พนักงานฝ่ายปกครองหรือตำรวจ หรือผู้มีหน้าที่คุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก ได้รับแจ้งเหตุและเชื่อว่ามีการกระทำทารุณกรรมต่อเด็กในสถานที่ใด สามารถเข้าตรวจค้น และมีอำนาจแยกตัวเด็กจากครอบครัวของเด็กเพื่อคุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก โดยเร็วที่สุด สำหรับผู้แจ้งหรือผู้พบเห็นกระทำโดยสุจริตย่อมได้รับความคุ้มครองและไม่ต้องรับผิดทั้งทางแพ่ง ทางอาญาหรือทางปกครอง ถ้าเด็กที่ได้รับอันตราย ต้องรีบจัดให้มีการตรวจรักษา ทางร่างกายและจิตใจทันที ถ้าพนักงานเจ้าหน้าที่เห็นสมควรต้องสืบเสาะ และ พินิจเกี่ยวกับเด็กและครอบครัว เพื่อหาวิธีการคุ้มครองสวัสดิภาพที่เหมาะสมแก่เด็ก ก็อาจส่งตัวเด็กไปสถานแรกรับก่อน หรือถ้าจำเป็นต้องให้การสงเคราะห์ก็ให้พิจารณาให้การสงเคราะห์ และถ้าจำเป็นต้องให้การฟื้นฟูสภาพจิตใจก็ให้รีบส่งเด็กไปยังสถานพัฒนาและฟื้นฟู เพื่อประโยชน์ของเด็ก พนักงานเจ้าหน้าที่ สามารถยื่นคำร้องขอต่อศาล เพื่อมีคำสั่งขยายระยะเวลาออกไปรวมแล้วไม่เกินสามสิบวัน กรณีที่ผู้ปกครองหรือญาติของเด็กเป็นผู้กระทำทารุณกรรมต่อเด็กจริง ให้มีการฟ้องคดีอาญาแก่ผู้กระทำผิด ให้ศาลพิจารณาคดีและมีอำนาจกำหนดมาตราการคุมความประพฤติ ห้ามเข้าเขตกำหนด หรือห้ามเข้าใกล้ตัวเด็กในระยะที่ศาลกำหนด เพื่อป้องกันมิให้กระทำการดังกล่าว และสั่งให้ทำทัณฑ์บนตามกฎหมาย หากยังไม่มีการยกฟ้องคดีอาญาหรือไม่ฟ้องคดีอาญาแต่มีพฤติการณ์น่าเชื่อว่าจะมีการกระทำทารุณกรรมแก่ เด็กอีก พนักงานฝ่ายปกครองหรือตำรวจ ผู้มีหน้าที่คุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก หรือพนักงานอัยการยื่นคำขอต่อศาล เพื่อออกคำสั่งมิให้กระทำการดังกล่าว หรือในกรณีที่เห็นว่ามีเหตุจำเป็นเร่งด่วนเพื่อคุ้มครองเด็กมิให้ถูกกระทำทารุณกรรมอีก ให้พึ่งศาลออกคำสั่งให้ตำรวจจับกุมผู้ที่เชื่อว่าจะกระทำทารุณกรรมแก่เด็กมากักขังไว้มีกำหนดครั้งละไม่เกินสามสิบวัน เมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่หรือผู้มีหน้าที่คุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก พบเห็นหรือได้รับแจ้งจากผู้พบเห็นเด็กที่เสี่ยงต่อการกระทำผิด ให้สอบถามเด็กและดำเนินการหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับตัวเด็ก รวมทั้งสภาพความสัมพันธ์ภายในครอบครัว ความเป็นอยู่ การเลี้ยงดู อุปนิสัย และความประพฤติของเด็กเพื่อทราบข้อมูลเกี่ยวกับเด็ก และถ้าเห็นว่าจำเป็นต้องคุ้มครองสวัสดิภาพแก่เด็ก ให้ส่งเด็กเข้าสถานคุ้มครองสวัสดิภาพหรือสถานพัฒนาและฟื้นฟู ก็ให้เสนอประวัติพร้อมความเห็นไปยังปลัดกระทรวงหรือผู้ว่าราชการจังหวัด แล้วแต่กรณี เพื่อพิจารณาสั่งให้ใช้วิธีการคุ้มครองสวัสดิภาพที่เหมาะสมแก่เด็ก ถ้าเด็กจำเป็นต้องได้รับการสงเคราะห์ก็ให้พิจารณาให้การสงเคราะห์ แต่ถ้าเห็นว่ายังไม่สมควรส่งตัวเด็กไปยังสถานแรกรับ สถานสงเคราะห์ สถานคุ้มครองสวัสดิภาพ หรือสถานพัฒนาและฟื้นฟู ก็ให้มอบตัวเด็กแก่ผู้ปกครองหรือบุคคลที่ยินยอมรับเด็กไปปกครองดูแล โดยอาจแต่งตั้งผู้คุ้มครองสวัสดิภาพแก่เด็ก หรือไม่ก็ได้ และเมื่อได้ปรึกษาหารือร่วมกับผู้ปกครองหรือบุคคลที่จะรับเด็กไปปกครองดูแล อาจจะวางข้อกำหนดเพื่อป้องกันมิให้เด็กมีความประพฤติเสียหายหรือเสี่ยงต่อการกระทำผิด โดยให้ผู้ปกครองหรือบุคคลที่รับเด็กไปปกครองดูแลต้องปฏิบัติข้อใดข้อหนึ่ง หรือหลายข้อตามความเหมาะสม ดังต่อไปนี้

๑ ระมัดระวังมิให้เด็กออกนอกสถานที่อยู่อาศัยในเวลากลางคืน เว้นแต่มีประพฤติตนไม่สมควร ๒ ระมัดระวังมิให้เด็กออกนอกสถานที่อยู่อาศัยในเวลากลางคืน เว้นแต่มีเหตุจำเป็นหรือไปกับผู้ปกครอง ๓ ระมัดระวังมิให้เด็กคบหาสมาคมกับบุคคลหรือคณะบุคคลที่จะชักนำไปในทางเสื่อมเสีย ๔ ระมัดระวังมิให้เด็กกระทำการอันใดอันเป็นเหตุให้เด็กประพฤติเสียหาย ๕ จัดให้เด็กได้รับการศึกษาอบรมตามสมควรแก่อายุ สติปัญญา และความสนใจของเด็ก ๖ จัดให้เด็กได้ประกอบอาชีพที่เหมาะสมกับความถนัดและความสนใจของเด็ก ๗ จัดให้เด็กกระทำกิจกรรมเพื่อพัฒนาตนเองทางด้านคุณธรรม จริยธรรม และบำเพ็ญประโยชน์ต่อสังคม

สรุป เด็กคือทรัพยากรบุคคลที่สำคัญที่จะมีส่วนช่วยพัฒนาประเทศชาติ ฉะนั้นบุคลากรทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องกับเด็กควรจะต้องรับผิดชอบและช่วยคุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก ควรหยุดทำร้าย หยุดละเมิดสิทธิของเด็ก พ่อแม่ - ผู้ปกครอง ตลอดจนเจ้าหน้าที่ฝ่ายต่างๆ ควรตระหนักถึงคุณค่า – ความสำคัญของเด็กและช่วยกันเสริมสร้าง พัฒนาให้เขาเป็นกำลังสำคัญที่เข้มแข็งของประเทศชาติ

บรรณานุกรม พระราชบัญญัติคุ้มครองเด็ก พ.ศ.๒๕๔๖ เป็นกฎหมาย ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๒๐ ตอนที่ ๙๕ ก วันที่ ๒ ตุลาคม ๒๕๔๖ มีผลบังคับใช้วันที่ ๓๐ มีนาคม ๒๕๔๗