เรื่องซ้ำซาก: อุปสรรคระหว่างทางฝันของเยาวชนต่างด้าวในประเทศไทย

วันเวลาเดินทางอย่างรวดเร็ว ถอนใจไม่กี่เฮือกปีหนึ่งก็จะผ่านไปเเล้ว ทว่าดูเหมือนอุปสรรคบางอย่างพร้อมจะเกิดซ้ำซากอย่างไม่สนใจว่าวันวารจะผันไปกี่รอบ ในปีนี้อุปสรรคเดิมๆก็ผ่านมาอีกครั้งราวกับเป็นบทเรียนประจำปีของพวงรัตน์ ปฐมสิริรักษ์ หรือเชอร์รี่แห่งสำนักกฎหมายบางกอกคลินิค ในขณะที่ปีก่อนๆ รุ่นพี่คนอื่นๆต่างก็มีประสบการร์ในการพาผู้ไม่มีสถานะทางทะเบียน บุตรแรงงานข้ามชาติ หรือคนไร้รัฐเดินทางไปต่างประเทศ เพื่อทำหน้าที่ตัวแทนของประเทศไทย

ปีนี้เป็นรอบของ ดช.สมบูรณ์ ริมพูเเละดญ. กิติยา ริมพู ซึ่งเป็นสมาชิกของวงโยธวาทิตโรงเรียนสวนลุมพินีที่เป็นตัวเเทนประเทศไทยเข้าร่วมการแข่งขันวงโยธวาทิตจาก Hong Kong Marching Band & Drum Corps Association ในวันที่ 28 ธันวาคม 2554 ขณะนี้กำลังผลการอนุมัติเรื่องการยื่นขอเอกสารเดินทางสำหรับคนต่างด้าว จากกระทรวงมหาดไทยอนุมัติเเล้ว หลังจากทีมงานเเละกองเชียร์รอลุ้นมานาน เช่นทุกรอบที่เป็นอยู่

 ด้านหนึ่งนี่คือบทเรียนเเละการต่อไม้ระหว่างเจ้าหน้าที่ที่หมุนเวียนมาทำงานด้านผู้มีปัญหาสถานะบุคคล ในอีกด้านหนึ่งปรากฏการณ์การวิ่งเรื่อง เขียนหนังสือ ความคิดเห็นทางกฎหมาย ประสานนักข่าวแปลเอกสารต่างๆ นานาๆ เพื่อเร่งรีบขออนุญาตทำเอกสารเดินทางสำหรับคนต่างด้าวที่อาศัยอยู่ในประเทศไทย การขอวีซ่าไปยังประเทศที่จะเดินทางไปแข่งขัน เเละขอวีซ่าเพื่อเดินทางกลับมาในประเทศไทย กลายเป็นวงจรซ้ำๆ ที่ไม่ทราบว่าข้าราชการเข้าใจหรือยังว่าคนต่างด้าวที่อาศัยอยู่ในประเทศไทยมีสิทธิในการเดินทาง หากมีภารกิจเเละได้ขออนุญาตอย่างถูกต้อง เนื่องจากประเทศไทยเป็นภาคีอนุสัญญาสิทธิทางการเมืองเเละสิทธิทางเเพ่ง (หรือสิทธิพลเมือง)ระหว่างประเทศ

ประสบการณ์ที่ผ่านมาหลายครั้งหนังสือขอความอนุเคราะห์ ความคิดเห็นทางกฎหมายที่ชี้เเจงสิทธิในการเดินทางของผู้มีสถานะบุคคลที่ผิดแผกไปจากความเป็นไทย และเเรงกดดันจากสื่อมวลชนที่สนใจมักไม่เพียงพอ เหตุการณ์อาจจะจบลงทีการพาตัวเเทนประเทศไยที่มีสถานะเป็นคนต่างด้าวเข้าพบนายกรัฐมนตรี เช่น กรณีเด็กชายหม่อง ทองดี ที่เป็นข่าวมาเเล้ว เมื่อ พ.ศ. 2552 เเละการออกเอกสารเดินทางอย่างเร่งด่วนหากนายกรัฐมนตรีเห็นด้วย ทั้งนี้เเม้ว่าหน่วยงานที่ใช้ดุลยพินิจได้โดยตรงคือกระทรวงมหาดไทย ส่วนหน่วยงานที่ทำหน้าที่ออกเอกสารเดินทางคือกรมการกงสุล กระทรวงต่างประเทศ

ข้อต่อที่มักฝืด ต้องให้ "ผู้ใหญ่" อย่างครูแดง อ. เตือนใจ ดีเทศน์ ไปง้างทุกครั่ง มักเป็นที่กระทรวงมหาดไทย หลังจากนั้นทีมงานเเละกองเชียร์ก็จะพ้นจากอาการใจหายใจคว่ำค่อยหายใจได้โล่งอก

ทุกครั้งการที่เด็กเเละเยาวชนต่างด้าว ซึ่งเป็นผู้ไร้สถานะบุคคลหรือเป็นบุตรเเรงงานข้ามชาติได้มีโอกาสไปแสดงความสามารถในนามตัวเเทนประเทศไทย นั่นคือการจุดประกายฝันให้เพื่อนๆ ร่วมสถานะบุคคลจำนวนมาก รวมทั้งเด็กไทยได้เกิดความกระตือรือล้นที่จะพัฒนาตนเองให้มีความเป็นเลิศในทักษะด้านต่างๆ ฝึกความมุ่งมั่น อดทน ใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ สิ่งที่เกิดขึ้นนี้คงมิได้เป็นภัยความมั่นคง

ดังนั้นจึงหวังว่าทั้งสมบูรณ์เเละกิติยา รวมทั้งเพื่อนร่วมทีมโยธวาทิตที่รอลุ้นว่าทั้งสองคนจะได้เอกสารการเดินทางเเละวีซ่าจะได้รับข่าวดีในเร็ววันนี้ เเละหวังว่าวงจรแห่งอุปสรรคที่ทดสอบทั้งน้องๆ เยาวชนเเละคนทำงานจะได้รับการจัดการอย่างยั่งยืน จนไม่อาจขัดขวางการตามหาความฝันของพวกเขาไปโดยเร็ววัน

จากรุ่นสู่รุ่น คนแก้ปัญหาเปลี่ยนหน้าไปหลายคน เเต่เจ้าหน้าที่รัฐก็ยังพยายามรักษาอุปสรรคไว้เช่นเดิม ทำให้การรอคอยเพื่อก้าวสู่เส้นทางเเห่งความฝันยิ่งเนินช้าเข้าไปอีก

ในเมื่อทางยาวไกลเริ่มต้นได้ง่ายๆที่ความเข้าใจของข้าราชการว่าคนต่างด้าวในประเทศไทยมีสิทธิการเดินทางแม้ไม่มีสถานะบุคคลเเละไม่มีหนังสือเดินทางจากประเทศต้นทางทำไมปัญหานี้จึงเกิดขึ้นซ้ำซาก

เมื่อเทียบกับการฝึกฝนของเด็กเเละเยาวชน ที่ส่วนใหญ่อยู่ในพรมเเดนของความด้อยโอกาสอยู่เเล้ว อุปสรรคเล็กๆ ในด้านการปฏิบัติเช่นนี้แก้ไขได้ แล้วข้าราชการซึ่งเป็นผู้ใหญ่จะเก็บเอาไว้เพื่ออะไร

เมื่อไหร่เราจะมีหลักประกันเเละมาตรฐานในการพิจารณาที่รวดเร็ว ได้มาตรฐานเเละเป็นธรรมเสียที โดยไม่จำเป็นที่ต้องใช้พลังงานเเละพลังคนมากมายในการผลักดันเช่นนี้อีก ยังรอคำตอบเป็นหนังสือสั่งการจากกระทรวงมหาดไทยอยู่ หลังจากที่ลุ้นมาหลายปี

[-- จุฑิมาศ สุกใส]

วงโยฯ สวนลุมคว้ามาได้อีกถ้วยเเล้วนะคะ เเละทั้งสมบูรณ์ และกิติยาเดินทางเข้ามาประเทศไทยได้เรียบร้อยพร้อมเพื่อนๆ คาดว่าตอนนี้คงไปออกรายการเพื่อระดมทุนหาเครื่องดนตรีอยู่ ขอบคุณ เชอร์รี่ พวงรัตน์ที่ดำเนินการจนเรียบร้อยค่ะ