สองสัปดาห์ที่แล้วผมได้รับเชิญไปเป็นผู้ทรงคุณวุฒิในการประชุม อบรม สัมมนา ปฏิบัติการ โครงการต่อยอดความรู้สู่การส่งเสริมนวัตกรรมสร้างสรรค์การเรียนรู้ ให้แก่ครูและผู้บริหารโรงเรียนระดับประถมศึกษา จากแต่ละจังหวัด โดยจัดประชุม 2 รุ่น คือ ที่จังหวัดขอนแก่น และที่พัทยา ชลบุรี ซึ่งเป็นโครงการต่อยอดมาจากโครงการส่งเสริมนวัตกรรมสร้างสรรค์การเรียนรู้ฯของสำนักงานส่งเสริมสังคมแห่งการเรียนรู้และคุณภาพเยาวชน(สสค.)
ก่อนจะเล่าถึงกิจกรรมโครงการต่อยอดความรู้ฯที่ผมไปร่วมงานครั้งนี้ ก็ขอเล่าถึงโครงการส่งเสริมนวัตกรรมสร้างสรรค์การเรียนรู้ฯของ สสค.ซึ่งเป็นโครงการหลักก่อนว่าเขามีแนวคิดแนวทางดำเนินงานอย่างไร จึงทำให้ผมสนใจมาเข้าร่วมงานกับ สสค.อีกครั้ง หลังจากที่ร่วมโครงการคัดเลือกครูสอนดีมาก่อนหน้านี้แล้ว
แนวคิดของโครงการนี้ คือการส่งเสริมให้โรงเรียน ครู หรือผู้บริหารที่อยากจะสร้างสรรค์พัฒนางานในโรงเรียนของตน หรือในหน้าที่ความรับผิดชอบให้เกิดประโยชน์แก่นักเรียนของตน ได้เขียนโครงการเสนอมาให้ สสค.พิจารณาถึงประโยชน์และความเป็นไปได้ในการดำเนินงาน เมื่อผ่านการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิที่ สสค.แต่งตั้ง สสค.ก็จะจัดสรรงบประมาณมาให้ดำเนินการ โดย สสค.ยึดหลักการกระจายอำนาจไปให้โรงเรียน ครู ผู้บริหารโรงเรียนโดยตรง โดยมีแนวคิดว่าถ้าเขาอยากทำอะไรที่เป็นประโยชน์แก่เด็กก็ต้องได้ทำ ไม่มีเงื่อนไขอะไรมาก ไม่มีใบสั่งให้ทำเหมือนในระบบราชการที่ผ่านๆมา อยากจะทำเป็นโครงการเดี่ยว(รายโรงเรียน) หรือเป็นโครงการกลุ่ม(ร่วมกันเป็นกลุ่มกับโรงเรียนอื่นๆ)ก็ทำได้ โดยปีนี้ สสค.เปิดโอกาสให้โรงเรียนทั้งระดับประถม มัธยม และอาชีวศึกษา เข้าร่วมโครงการ
สสค.กำหนดเพียงกรอบกว้างๆให้เขียนโครงการ เช่น ระดับประถมศึกษา ให้โรงเรียนเสนอโครงการมา ในประเด็นหลัก 3 ประเด็น โดยเลือกประเด็นใดประเด็นหนึ่ง ในการทำกิจกรรม คือ
1.การพัฒนาสมรรถนะการอ่าน(Literacy) จะเน้นให้ทำโครงการเพื่อแก้ปัญหาหรือพัฒนาให้นักเรียนอ่านออกเขียนได้ อ่านเพื่อจับใจความ อ่านเพื่อสื่อสารในรูปแบบต่างๆ การปลูกฝังนิสัยรักการอ่าน ลักษณะของโครงการอาจจะมุ่งพัฒนาสื่อ การออกแบบกิจกรรม รูปแบบการจัดการเรียนรู้ การจัดสภาพแวดล้อม การส่งเสริมให้ครอบครัว ชุมชนมีส่วนร่วมพัฒนา เป็นต้น
2.ความสนุกกับการเรียนรู้(Play and Learn) มุ่งเน้น การกระตุ้นให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้อย่างมีความสุข กระตุ้นให้นักเรียนใฝ่รู้ใฝ่เรียน กระตุ้นให้นักเรียนเกิดความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ลักษณะของโครงการก็อาจจะเป็นการออกแบบกิจกรรมที่ทำให้นักเรียนได้เรียนอย่างมีความสุข รูปแบบการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับวัฒนธรรมฯ การจัดสภาพแวดล้อม การส่งเสริมทักษะพื้นฐานที่จำเป็น เป็นต้น
3.การส่งเสริมคุณลักษณะที่ดีงาม มุ่งเน้นในเรื่องการเสริมสร้างการมีวินัย การมีน้ำใจ ความซื่อสัตย์ การดำรงชีวิตอย่างพอเพียง การเป็นสมาชิกที่ดีของสังคม ลักษณะของโครงการ อาจทำในเรื่องรูปแบบการพัฒนาคุณลักษณะ รูปแบบกิจกรรม การสร้างการมีส่วนร่วม เป็นต้น
ทราบว่าแต่ละโรงเรียนได้ส่งโครงการเสนอเข้ามาให้ สสค.พิจารณา และได้รับการพิจารณาสนับสนุนงบประมาณให้ดำเนินการไปแล้วหลายพันโครงการ แม้จะมีบางโครงการที่ยังขาดความชัดเจนในกิจกรรมการดำเนินงาน และยังไม่ผ่านการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิ แต่ทาง สสค.ก็ยังตระหนักถึงความตั้งใจที่จะพัฒนาโครงการเพื่อนักเรียนของเขา และคิดว่าที่ไม่ผ่านการพิจารณาอาจเป็นเพราะเขายังขาดความรู้ ประสบการณ์ในการเขียนโครงการ จึงเปิดโอกาสให้เขามาเข้าร่วม ประชุม อบรม สัมมนา ปฏิบัติการ ตามโครงการต่อยอดความรู้สู่การส่งเสริมนวัตกรรมสร้างสรรค์การเรียนรู้ ตามที่กล่าวข้างต้นทั้ง 2 รุ่น
การประชุมทั้ง 2 รุ่น รุ่นละ 3 วัน ก็มีทั้งกิจกรรมการต่อยอดความรู้ การสร้างความตระหนักในการเขียนและดำเนินงานโครงการตลอดแนว การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การพัฒนาวิสัยทัศน์ทางการจัดการศึกษา จากวิทยากรและผู้ทรงคุณวุฒิที่มีความรู้และประสบการณ์สูง ซึ่งแต่ละท่านแม้จะเกษียณอายุราชการกันแล้วแต่เมื่อเห็นว่าเป็นโครงการที่ดีจึงมีจิตอาสาเข้ามาช่วย เหลือ ซึ่งเราเรียกตัวเองว่า วุฒิอาสา ต่างมาให้ทั้งความรู้ และมาเป็นที่ปรึกษาในการเขียนโครงการอย่างใกล้ชิด รวม 14 คน โดยในการประชุมแต่ละรุ่น ก็จะแบ่งกลุ่มให้ผู้ทรงคุณวุฒิ 1 ท่านเป็นที่ปรึกษาดูแลผู้บริหารและครูในการปรับปรุงโครงการ 3 โรงเรียน โดยจะดูแลให้คำแนะนำ จนโรงเรียนทุกโรงสามารถจัดทำโครงการแล้วเสร็จ พร้อมทั้งลงนามให้ความเห็นชอบโครงการ เพื่อให้โรงเรียนเสนอ สสค.สนับสนุนงบประมาณด้วย
เมื่อเสร็จสิ้นการประชุมแต่ละรุ่น ผมได้ยินผู้บริหารและครูที่มาเข้าร่วมประชุมครั้งนี้พูดเป็นเสียงเดียวกันว่า
“ แม้งานจะหนัก แต่เมื่องานทำได้สำเร็จก็มีความสุขมากๆ และสิ่งที่ได้จากการเข้าร่วมประชุมครั้งนี้มากที่สุดก็คือความรู้ ความเข้าใจในการเขียนโครงการ”
ฟังแล้วก็ชื่นใจ แต่ก็อยากจะฝากให้แต่ละโรงเรียนเมื่อกลับไปแล้วขอให้ ยึดวินัย
“เขียนในสิ่งที่จะทำ ทำในสิ่งที่เขียน และปรับปรุงพัฒนาอย่างต่อเนื่อง” ก็แล้วกันเน้อ...
เป็นงานที่น่าสนใจมาก รอติดตามนะครับ...
โครงการคัดเลือกครูสอนดี เป็นอีกโครงการหนึ่งที่ สสค.เขาสร้างวัฒนธรรมการทำงานแนวใหม่ ที่มุ่งกระจายอำนาจให้ท้องถิ่นร่วมกันคิด ร่วมกันทำงาน ร่วมกับภาคีเครือข่ายหลายภาคส่วน โดยที่ สสค.ไม่ต้องทำงานอะไร เพียงแต่กำหนดกรอบกว้างๆ แล้วสนับสนุนส่งเสริม ติดตามให้กำลังใจเท่านั้น จึงเป็นมิติใหม่ในการทำงานที่ภาคราชการควรหันมาดูบ้าง
ได้เป็นลูกศิษย์ท่านแล้วครับ ที่ขอนแก่นครับ
ส่วนของมัธยมที่ไม่ผ่านจะมีโครงการไหมท่าน