พระไกรสิงหนาท
แหล่งเรียนรู้ประวัติพระไกรสิงหนาท
อนุสาวรีย์ของท่านตั้งอยู่ บ้านยาง หมู่ที่ 1 อ.เกษตรสมบูรณ์ จ.ชัยภูมิ
ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ราว ร.ศ. 28 (พ.ศ. 2352) ในแผ่นดินของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เมืองเกษตรสมบูรณ์ มีเจ้าเมืองปกครองชื่อ หลวงไกรสิงหนาท ขึ้นตรงต่อกรุงรัตนโกสินทร์ หลวงไกรสิงหนาท เป็นลูกเจ้าเมืองเวียงจันทน์ เข้ามาในประเทศไทยพร้อมกับเจ้าพ่อพระยาแล หลวงไกรสิงหนาท เป็นผู้มีอำนาจวาสนา ปกครองไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินด้วยความร่มเย็นเป็นสุข มีความดีความชอบ และจงรักภักดีต่อพระเจ้ากรุงสยาม จึงได้เลื่อนชั้นบรรดาศักดิ์เป็นพระไกรสิงหนาท เนื่องจากท่านไม่มีบุตร และธิดา เมื่ออายุมากหากล้มตายลงเกรงว่าบ้านเมืองจะเกิดความวุ่นวาย แย่งชิงอำนาจขึ้นจึงมอบอำนาจให้ นายฦาชา ซึ่งเป็นหลานชายและรายงานให้กรุงรัตนโกสินทร์รับทราบ นายฦาชา หลานชายได้รับบรรดาศักดิ์เป็นหลวงไกรสิงหนาท เป็นเจ้าเมืองเกษตรสมบูรณ์ คนที่ 2 ท่านได้ทำความดีความชอบ ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความเข้มแข็ง ซื่อสัตย์สุจริต จึงได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น พระไกรสิงหนาทในเวลาต่อมา พระไกรสิงหนาท(ฦาชา) มีบุตรชาย 3 คน คือ ท้าวบุญมา ท้าวบุญคง และท้าวบุญจัน เมื่อชราภาพลงได้รายงานกรุงรัตนโกสินเพื่อมอบอำนาจให้ท้าวบุญมา บุตรชายคนที่ 1 เป็นเจ้าเมืองแทน และได้รับบรรดาศักดิ์เป็นหลวงไกรสิงหนาท (บุญมา)
ส่วนพระไกรสิงหนาท(ฦาชา) ได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น พระยาภักดีฦาชัยจางวาง เมื่อ ร.ศ. 115(พ.ศ. 2439) ในรัชกาลของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.5) หลวงไกรสิงหนาท ซี่งได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าเมืองแกล้ว ได้ย้ายเมืองจากกุดเงือก(บ้านยาง) ไปตั้งเมืองที่บ้านโนนเสลา(ปัจจุบันอยู่ในท้องที่อำเภอภูเขียว) เห็นว่าเหมาะสมและอยู่กึ่งกลางพอดี เหมาะแก่การปกครอง เพราะอาณาเขตของเมืองเกษตรสมบูรณ์กว้างใหญ่มาก (เขตอำเภอแก้งคร้อ บ้านแท่น ภูเขียว คอนสาร หนองบัวแดง ภักดีชุมพล อยู่ในอำเภอเกษตรสมบูรณ์สมัยนั้น) หลวงไกรสิงหนาทเป็นเจ้าเมือง ท่านไม่ได้เก็บส่วยภาษีจากราษฎร ท่านให้กรมการเมืองนำราษฎรไปขุดร่อนทองคำที่เขาพระยาฝ่อในเขตตำบลนางแดด( อำเภอหนองบัวแดงปัจจุบัน) หลอมเป็นแท่ง ๆ ส่งไปถวายแก่เจ้ากรุงสยามเป็นเครื่องราชบรรณาการทุกปี ด้วยความดีความชอบได้รับเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระไกรสิงหนาทคนที่ 3
พระไกรสิงหนาท(บุญมา) ได้ย้ายเมืองจากบ้านโนนเสลา ไปตั้งที่บ้านลาดหนองสามหมื่น(เขตอำเภอภูเขียว) และย้ายเมืองมาตั้งที่บ้านยาง คือ ที่ตั้งอำเภอเกษตรสมบูรณ์ในปัจจุบัน ให้กรมการเมืองปลูกสร้างจวนอย่างใหญ่โต มีการสร้างกำแพงเมือง โดยเอาซุงมาตัดเป็นท่อนฝังเป็นพืดล้อมรอบจวนเจ้าเมือง และปลูกต้นตาลเป็นแถวสำหรับผูกช้าง และท่านพิจารณาว่าตำบลนางแดด และตำบลหนองบัวแดงอยู่ไกลยากแก่การติดต่อราชการ จึงรายงานไปยังกรุงรัตนโกสินทร์ ขอแต่งตั้งให้พระชุมพลภักดี ปกครองตำบลนางแดดและตำบลหนองบัวแดง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอเกษตรสมบูรณ์
พระไกรสิงหนาทเป็นผู้มีความจงรักภักดีต่อพระเจ้ากรุงรัตนโกสินทร์มาก เป็นเจ้าเมืองที่ปกครองประชาชนด้วยความร่มเย็นเป็นสุข ท่านเป็นคนซื่อสัตย์ สนใจพระพุทธศาสนา ชาวอำเภอเกษตรสมบูรณ์ จึงถือว่าท่านเป็นผู้สร้างและพัฒนาให้เกิดอำเภอเกษตรสมบูรณ์ จนถึงปัจจุบัน
ความเห็น (3)
ส.อ.ภูมิประวัติ แสงงาม
ขอบคุณข้อมูลความรู้ประวัติศาสตร์บ้านเกิดครับ..(ศิษย์เก่า กศน.เกษตรสมบูรณ์)
ส.อ.ภูมิประวัติ แสงงาม เป็นศิษย์เก่า กศน.เกษตรสมบูรณ์ รุ่นไหนค่ะ เผื่อครูจะได้ช่วยตามหาศิษย์เก่าได้บ้าง
ประภัสสร ทองทิพย์
ขอขอบคุณค่ะ สำหรับข้อมูลข่าวสารเมืองเกษตรสมบูรณ์วันนี้วันที่ 1 มีนาคม 2566 ชาวอำเภอเกษตรสมบูรณ์ไม่จัดขบวนแห่เจ้าเมืองอำเภอเกษตรสมบูรณ์พระไกรสีหนาท ด้วยความร่วมมือของชาวอำเภอเกษตรสมบูรณ์ที่มีความจงรักภักดีต่อเจ้าเมืองผู้สร้างเมืองเกษตรสมบูรณ์ ในวันนี้ขอให้ทุกคนที่อยู่ในอำเภอเกษตรสมบูรณ์จงมีโชคลาภสุขภาพร่างกายแข็งแรงทุกคนนะคะ ปล.ศิษย์เก่ารร.เกษตรสมบูรณ์วิทยาคม #รุ่น2529