|
พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสว่า
“ชนพาลกล่าวคำหยาบด้วยวาจา ย่อมสำคัญว่าชนะทีเดียว
แต่ความอดกลั้นได้ เป็นความชนะของบัณฑิตผู้รู้แจ้งอยู่,
ผู้ใด โกรธตอบบุคคลผู้โกรธแล้ว
ผู้นั้น เป็นผู้เลวกว่าบุคคลผู้โกรธแล้ว เพราะการโกรธตอบนั้น,
บุคคลไม่โกรธตอบบุคคลผู้โกรธแล้ว ย่อมชื่อว่าชนะสงความอันบุคคลชนะได้โดยยาก”
(จาก... พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค อสุรินทกสูตร)
พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงเปล่งพระอุทานนี้ว่า
“ชนทั้งหลายผู้ไม่สำรวมแล้ว ย่อมทิ่มแทงชน
เหล่าอื่นด้วยวาจา เหมือนเหล่าทหารที่เป็นข้าศึกทิ่ม-
แทงกุญชรตัวเข้าสงครามด้วยลูกศรฉะนั้น ภิกษุผู้มี
จิตไม่ประทุษร้าย ฟังคำอันหยาบคายที่ชนทั้งหลาย
เปล่งขึ้นแล้ว พึงอดกลั้น”
(จาก...พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อุทาน สุนทรีสูตร)
ประโยชน์ของการฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม นั้น ก็เพื่อน้อมประพฤติปฏิบัติตาม เป็นเครื่องเตือนให้พิจารณาตนเองเป็นสำคัญ ขณะที่กล่าวคำหยาบคายหรือได้ต่อว่าบุคคลอื่นนั้น บางคนอาจจะเข้าใจผิดว่าเป็นผู้ชนะแล้วที่ได้กล่าวคำอย่างนั้นออกไป นำมาซึ่งความสะใจ แต่แท้ที่จริงแล้วขณะนั้นเป็นผู้แพ้อย่างสิ้นเชิง คือ แพ้ต่ออำนาจของกิเลส เพราะถ้าเป็นผู้ชนะจริง ๆ ต้องชนะกิเลสของตนเอง
การอบรมฝึกฝนจิตใจ เป็นเรื่องยาก และต้องอาศัยการฟังพระธรรมที่แสดงถึงคุณของกุศลธรรมบ่อย ๆ เนือง ๆ และจะต้องมีความพยายามที่จะเจริญกุศลประการนั้น ๆ ด้วย เมื่อเป็นผู้เห็นโทษของอกุศล และ เห็นคุณของกุศลแล้ว ย่อมมีปัจจัยที่จะให้เกิดกุศล แทนที่จะเป็นอกุศล โดยเริ่มชนะกิเลสของตนเองไปทีละเล็กทีละน้อย มีความอดทนที่จะเป็นกุศลยิ่งขึ้นในชีวิตประจำวัน พระธรรมเท่านั้นที่จะเกื้อกูลได้อย่างแท้จริง.
|
