คุณธรรมหลักสำหรับชาวบ้าน
ชาวบ้านอย่างเราที่ยังต้องทำมาหากิน ย่อมแสวงหาความมั่งคั่งร่ำรวย พระพุทธเจ้าจึงสอนเรื่องการให้ "ทาน" แก่ชาวบ้าน ซึ่งเป็นคุณธรรมพื้นฐานที่ทำให้ชาวบ้านมีความสุขจากจากโภคสมบัติ และพ้นทุกข์จากความยากจน
หากชาวบ้านอาศัยเพียงผลจากการให้ทาน คือ ความร่ำรวย แต่ไม่รักษา "ศีล" และไม่หมั่นศึกษาหลักสัจจธรรมความจริงของชีวิตตามคำสอนของพระพุทธเจ้า แล้วนำมาฝึกฝนพัฒนาจิตใจให้เกิดความสงบและเกิดสติปัญญาในการดำเนินชีวิต ก็กลายเป็นเพียงเศรษฐีมีเงิน แต่ไม่มีความสุข มีแต่ปัญหาชีวิตรุมเร้าและก็หาทางออกแบบผิดๆ
ดังนั้น หากชาวบ้านต้องการดำเนินชีวิตอย่างเป็นปกติสุข ก็ควรศึกษาและดำเนินชีวิตตามหลัก ทาน ศีล ภาวนา
ณ ริมสระบัว ใบบัวกำลังแตกใบอ่อนเต็มสระ
ทาน ภาษาบาลี แปลว่า ...การให้
การให้ทานมี 3 วิธี
1. วัตถุทาน คือ การให้วัตถุเป็นทาน ซึ่งได้แก่ ให้สิ่งของ เงิน แรงกาย และ ความรู้(ทางโลก)
2. อภัยทาน คือ การให้ "อภัย" เป็นทาน
3. ธรรมทาน คือ การให้ "ธรรมะ" เป็นทาน
การให้ธรรมะทำได้ 3 วิธี คือ
1. พูดให้ฟัง
2. ทำให้ดู
3. มีความสุขให้เห็น
ธมฺม ทานํ สพฺพ ทานํ ชินาติ การให้ธรรมะชนะการให้ทั้งปวง
กลุ่มเยาวชนเขียวสดใส เจ้าภาพเลี้ยงน้ำเต้าหู้ งานปอยหลวงวัดศรีดอนชัย
ศีล แปลว่า ปกติ เย็น ดีเลิศ
พระพุทธเจ้าตรัสว่า .. ศีล เป็นการให้ทานอันยิ่งใหญ่ เรียกว่า มหาทาน
ทำไม การรักษาศีล 5 จึงเป็น มหาทาน
1. การไม่ฆ่า เป็นการให้ชีวิตคืน และชีวิตเป็นสิ่งที่มีค่ามากที่สุดสำหรับชีวิตนั้นๆ
2. การไม่ลักขโมย เป็นการให้ความปลอดภัยทั้งชีวิตและทรัพย์สินคืน
3. การไม่ประพฤติผิดในกาม เป็นการให้ความอบอุ่น ให้ความมั่นคง ให้ที่พึ่งแก่ชีวิตครอบครัวคืน
4. การไม่พูดโกหก เป็นการให้ความซื่อสัตย์ ให้ความไว้วางใจ ให้ความสบายใจคืน
5. การไม่ดื่มสุรา เสพสิ่งเสพติด เป็นการให้สติสัมปชัญญะ ให้ความปลอดภัย ให้ทรัพย์สิน ให้สุขภาพที่ดี และให้ความสบายใจคืนแก่ชีวิตตนเองและสังคมรอบข้าง
ดังนั้น การรักษาศีลสิกขาบท 5 ประการ จึงเป็น มหาทาน คือ การให้ทานอันยิ่งใหญ่
วันนี้เด็กๆตั้งใจรักษาศีล เข้าวัดทำบุญ
ภาวนา
แปลว่า การทำให้เกิด ให้มีความฉลาด(กุศล)ที่ใจ
คำว่า "ภาวนา" อธิบายได้หลายประการ หลายหมวดหมู่มากๆ
จึงได้นำการอธิบายถึงคำว่า ภาวนา บางส่วนเท่านั้น
ภาวนา 2
1. สมถภาวนา คือ การทำให้เกิด ให้มี ความสงบ จากนิวรณื 5 จนจิตตั้งมั่นมีอารมณืหนึ่งเดียว พระพุทธเจ้าสอนเตื่องการทำจิตให้สงบไว้หลายวิธี (กรรมฐาน 40)
2. วิปัสสนาภาวนา คือ การทำให้เกิด ให้มี ความเห็นแจ้งใน 8 เรื่อง คือ เห็นแจ้งใน
1.ทุกข์
2.เหตุเกิดทุกข์
3. ความดับทุกข์
4. ทางดำเนินชีวิตให้ถึงความดับทุกข์
5. อดีต
6. อนาคต
7. ทั้งอดีตและอนาคต
8. ปฏิจจสมุปบาท
(ถ้าเห็นแจ้งอริยสัจ 4 ข้อใดข้อหนึ่ง ก็จะเห็นแจ้งอริยสัจ 4 ทั้งหมด และมีผลให้เห็นแจ้งอดีต อนาคต ทั้งอดีตและอนาคต และเห็นแจ้งใน ปฏิจจสมุปบาท)
ภาวนา 4
1. กายภาวนา คือ การทำให้เกิด ให้มีคุณธรรมต่างๆ ที่เกี่ยวกับกายขึ้นขึ้นที่ใจ เป็นคุณธรรมตั้งแต่พื้นฐานจนถึงขั้นสูง เช่น ความมีระเบียบวินัยในการกินอยู่หลับนอน ความมีมารยาททางกาย
2. ศีลภาวนา คือ การทำให้เกิด ให้มี คุณธรรม คือ การสำรวมระวังกายและวาจาให้เป็นปกติ งดเว้นจาการเบียดเบียน ตั้งแต่การรักษาษีล 5 พัมนาขึ้นให้เป็นศีล 8 ศีล 10 และศีลของนักบวช
3. จิตตภาวนา คือ การทำให้เกิด ให้มี ความบริสุทธิ์จากนิวรณื 5 มีความตั้งมั่นไม่หวั่นไหวจิตมีความอ่อนโยน ควรแก่การงาน
4. ปัญญาภาวนา คือ การทำให้เกิด ให้มี ความรู้ทั่วทั้งหมดใน 8 เรื่อง ต้องไม่ลืมว่า ปัญญา คือ อโมโห อโมหะ ซึ่งก็คือ ความรู้หรือ ญาณ ใน 8 เรื่อง และถ้ารู้ทั่วถึงทั้งหมดใน 8 เรื่องนี้ได้ ก็ต้องภาวนาอย่างยิ่งในอริยมรรคมีองค์ 8 ให้ครบถ้วนสมบูรณ์
ภาวนา เดินจงกรม
การภาวนาอาจจะยากไปสักนิดสำหรับชาวบ้าน แต่ถ้าวันนี้เราได้เริ่มเดินทางเพื่อความพ้นทุกข์แล้ว ไม่มีอะไรยากเกินกำลังศักยภาพของเรา เพียงแต่เราอาจจะยังไม่ได้เริ่มต้นเท่านั้น
หมายเหตุ : แห่งการเขียน
บล็อก และบันทึก นี้ไม่ได้บังอาจแนะนำสั่งสอนนะค่ะ แต่เป็นการเรียนรู้ไปด้วยกัน ดิฉันก็ยังเป็นแค่ ดอกบัว ที่กำลังจะพ้นจากโคลนตมสู่กลางน้ำ แค่นั้นเองค่ะ ธรรมะที่นำมาแสดง ก็คัดลอกมาจากหนังสือของครูบาอาจารย์ที่ดิฉันให้ความเคารพนับถือ หากผิดพลาดประการใด ดิฉันขอรับผิดแต่เพียงผู้เดียวค่ะ และธรรมะที่นำมาแสดงในบันนึกนี้ คัดลอกมาจาก หนังสือ เทคนิคเพิ่มสุข โดย ภิกษุณี รุ้งเดือน นนฺทญานี
ขอบคุณสมาชิกทุกท่านที่ติดตามค่ะ เจริญในธรรมทุกท่านค่ะ
ความเห็น (6)
พยายาม ทำความเข้าใจเรื่อง"ภาวนา"อยู่ค่ะ
ยินดี....ที่ได้อ่าน ขอบคุณค่ะที่ให้ความรู้เรื่องนี้พอดี ^__^
สวัสดีค่ะ คุณแจ๋ว 
- กำลังพยายามเรียบเรียงความเข้าใจของตัวเอง
- จากประสบการณ์มาเป็นภาษาเขียนนะค่ะ แต่อาจใช้เวลานิดหนึ่ง
- ตอนนี้เลยคัดลอกของครูบาอาจารย์มาก่อนค่ะ
- ดีใจค่ะที่บันทึกนี้สร้างความเข้าให้คุณแจ๋วได้บ้าง
- ถ้าได้ลองปฏิบัติอย่างจริงจังเรื่องนี้ไม่ยากค่ะ แต่อธิบายยาก
- แต่ถ้าอ่านแล้วทำความเข้าใจ เรื่องนี้จะยากมากค่ะ
- ต้องปฏิบัติจริงจึงจะเข้าใจลองดูนะค่ะ
- ขอให้เจริญในธรรมค่ะ
ธรรมะ จะคุ้มครองผู้ประพฤติธรรม เสมอค่ะ
กำลังเดินอยู่ในจุดมุ่งหมายเดียวกันค่ะ
เชื่อว่ามนุษย์ส่วนใหญ่มีศักยภาพในการพัฒนาค่ะ
ดอกบัวดอกนี้ หากวันใดโผล่พ้นมาจากน้ำ แล้ว คงจะงาม มิใช่น้อย เลยนะคะ :)
ขอบคุณธรรมะดีๆ ตามมาจากบล็อก อ.ขจิต พอดีเห็นดอกบัวในบันทึกเค้า ก็เลยนึกถึงคุณบัวชมพู
เพราะชอบอ่านวิถีชีวิต อันเรียบง่ายเช่นนี้
สวัสดีค่ะ
ขอบคุณสำหรับบันทึกที่มีคุณค่านะคะ...