การศึกษาสภาพการสอนปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ และปัญหาและสาเหตุของปัญหาการสอนปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นของครูวิทยาศาสตร์ สังกัดสำนักงานการประถมศึกษาจังหวัดสุรินทร์ / รายงานการศึกษาค้นคว้าอิสระ ของ ธรรมศักดิ์ ช่วยวัฒนะ 2546
โดยมีลำดับดังนี้
เครื่องมือคัดกรองที่ ๑
ศึกษาสภาพการสอน............... กลุ่มที่สอนโดยใช้ปฏิบัติการ และกลุ่มที่ไม่ใช้ปฏิบัติการ
เครื่องมือชุดที่ ๒
กล่มที่ใช้ปฏิบัติการนั้น ๆ จำแนกเป็นปฏิบัติการแบบใด
อ้างอิงจากรูปแบบปฏิบัติการ(Laboratory Investigation) ไพทูรย์ สุขศรีงาม 2531ข (66)
๑.การสืบเสาะแบบสำเร็จรูป (Structured Inqury) : กำหนดปัญหาให้ นักเรียนค้นหาคำตอบตามเทคนิควิธีที่กำหนดให้ (พฤติกรรมจำแนก :ใช้)
๒.การสืบเสาะแบบแนะนำ(Guided Inqury) กำหนดปัญหาให้ นักเรียนเลือกวิธี หรือใช้ประยุกต์ใช้วิธีค้นหาคำตอบตามที่กำหนดให้ (พฤติกรรมจำแนก :เลือก,ดัดแปลง) เช่นเลือกสมมุติฐานเอง ซึ่งสมมุติฐานการทดลองจะสอดคล้องกับอุปกรณ์ที่ใช้ จึงเกิดการออกแบบการทดลองที่ต้องสอดรับกับสมมุติฐานนั้น ๆ อย่างเคร่งครัด เพื่อความแม่นยำของการตอบสมมุติฐาน
๓.การสืบเสาะแบบเปิดกว้าง(Open Inqury) ปัญหากำหนดเอง เลือกใช้ หรือสร้างเทคนิควิธีหาคำตอบเอง (พฤติกรรมจำแนก :เลือก,ประยุกต์,สร้าง) เช่น การสร้างสมมุติฐานเอง ดังนั้นจึงจำเป็นต้องออกแบบการตรวจสอบสมมุติฐานนั้น ๆ ด้วยการใช้เครื่องมือที่เหมาะสม
สำรวจอีกครั้ง เพื่อให้สอดคล้องกับระดับมัธยมศึกษาตอนต้น คือ แบบที่ ๒ จึงเป็นการกำหนดกลุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นภูมิ
ผู้วิจัยสร้างและพัฒนาเครื่องมือ ๒ ปี จำแนกกลุ่มตัวอย่าง ๑ ปี พอจะมาศึกษาอีกครั้ง ครูเหล่านั้น เริ่มลดการใช้ปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ประกอบการสอน
เครื่องมือที่ 3 เครื่องมือขอร้องครู... น่าตลก ไมากล้าลงในสมุดรายงาน
ความจริงที่ขมขื่น จากประชากรครู (พ.ศ. 2543) สปจ.สุรินทร์มีครูผู้สอนวิทยาศาสตร์ จำนวน 237 คน สำรวจกลุ่มที่มีการปฏิบัติการ ตอบแบบสอบถามครั้งที่ ๑ ว่าสอนด้วยการทำปฏิบัติการ มา 207 คน เมื่อได้ทราบ ดีใจยิ่ง จึงส่งจดหมายเพื่อขอความร่วมมือ และยินดีอย่างยิ่งที่ผู้วิจัยจะลงไปสำรวจจริงเพื่อพัฒนาเครื่องมือ ผลปรากฎว่า ตอบกลับในชุดที่สอง ว่าทำปฏิบัติการสอนจริง ๆ เหลือเพียง 12 คน (นอกนั้นไม่เคยพานักเรียนทำเลย)ซึ่ง อยู่ในระดับ ร้อยละ 40 ของปฏิบัติการซึ่งกำหนดโดยสสวท. ซึ่งเกิดจากความผิดพลาด คำว่าปฏิบัติการในระดับปานกลาง คือ จำนวน 12 ปฏิบัติการ /24 ครัง ซึ่งต่ำกว่าครึ่ง จึงได้กำหนดเรื่องและสมมุติฐานใหม่ให้สอดคล้องกับการศึกษา
เกิดปัญหาอะไร จึงไม่ทำ ผมจึงได้สร้างเครือข่าย ขอความช่วยเหลือจากคณะครู ขอให้พานักเรียนทำปฏิบัติการ อย่างน้อย 1 ภาคเรียน 4 ครั้งก็ยังดี ผมจึงได้รับคำแนะนำจากแอดไวเซอร์ ว่า ถ้าครูเขาไม่ทำ แล้วเขาจะรู้หรือว่าขั้นตอนใดที่เป็นอุปสรรค์
เป็นกรรมของผู้วิจัยที่ต้องตระเวนทั่วสุรินทร์อีกรอบเพื่อขอร้องให้ครูเขาสอนแบบปฏิบัติการ อีกร้อยกว่าคน ตามเกณฑ์ขั้นต่ำ
ผมใช้เวลาเรียนมากกว่า 5 ปี ขอขอบคุณครูที่ช่วยผมตอบแบบสอบถาม แต่ครูเหล่านั้นก็ได้สอนโดยความเข้าใจธรรมชาติวิทยาศาสตร์ที่เรียนรู้ไปกับผม
และหลักสูตรแกนกลาง 51 ใน ว.8.1 ผมได้เห็นการดำเนินการตามแนวกระบวนการวิทยาศาสตร์ ที่ถูกจัดจำแนกดังกล่าว ก็ ถือว่า สิ่งเคยทำเมื่อ สิบปีที่แล้ว เขาได้ใช้หลักเดียวกันกับที่เราใช้ แล้วปัญหา จริง ๆ ก็ยังซ่อนอยู่อีกมาก จะค่อยเฉลย
ขอขอบคุณครูวิทยาศาสตร์และครูที่มีวิญญาณของความเป็นครู อย่างน้อย นักเรียนที่เป็นผลผลิตท่านจะได้เบ่งบานแห่งปัญญาต่อไป
ขอขอคุณที่เยี่มชม นาน เลย ผมกำลังศึกษาการใช้เจา eos450 จนเดี๋ยวนี้กลายเป็น 600แล้ว ยังไม่คล่องเลย