ตัวแปร

ตัวแปร (variable)

 

                ตัวแปร คือ คุณลักษณะของสิ่งที่สนใจ ซึ่งสามารถเปลี่ยนแปลงได้ ซึ่งจากที่เห็นจะมีสองสิ่งที่สัมพันธ์กันคือ สิ่งที่น่าสนใจกับตัวแปร ซึ่งต้องทำความเข้าใจกันก่อน หน้าที่ของการวิจัยคือ การอธิบายตัวแปร อธิบายความสัมพันธ์ และพยากรณ์

                สิ่งที่น่าสนใจกับตัวแปรที่เราควรให้ความสนใจเพราะจะช่วยให้เราเข้าใจว่าเราต้องการศึกษาเรื่องใด เช่น เราสนใจเกี่ยวกับนักเรียน ซึ่งตัวแปรที่เกี่ยวข้องกับนักเรียนได้แก่ เพศ อายุ ผลการเรียนเฉลี่ยสะสม คุณลักษณะ ฐานะเศรษฐกิจ เป็นต้น

                ความจริงที่นักวิจัยสนใจเกี่ยวกับตัวแปรแบ่งสองลักษณะใหญ่ๆ (รัตนะ บัวสนธ์, 2551) คือ ตัวแปรมีค่าแปรเปลี่ยนอย่างไร และ ตัวแปรตั้งแต่สองตัวมีความสัมพันธ์กันอย่างไร สัมพันธ์เชิงสาเหตุหรือสัมพันธ์เชิงสหสัมพันธ์

ประเภทของตัวแปร

                1.จัดตามระดับการวัด (level of measurement)

                2. จัดตามลักษณะตัวแปร (variables attribute)

                3. จัดตามการกระทำตัวแปร (operation of variables)

4. จัดตามความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปร (relations between variables)

จัดตามระดับการวัด (level of measurement)

                1. ตัวแปรจัดกลุ่ม (Nominal Variable) ได้แก่ เพศ แบ่งกลุ่ม1= เพศชาย 2=เพศหญิง

2. ตัวแปรอันดับ (Ordinal Variable) ตัวแปรที่มีการแบ่งตามลำดับ เช่น ลำดับการเกิด

3. ตัวแปรอันตรภาค (Interval Variable) ตัวแปรที่มีปริมาณแต่ไม่มีศูนย์แท้ ได้แก่  คะแนนสอบ ตัวแปรนี้สิ่งที่สำคัญคือเครื่องมือที่ใช้วัดว่าวัดได้ตรง แม่นยำ ถูกต้องเพียงใดจึงจะนำตัวเลขมาเปรียบเทียบได้

4. ตัวแปรอัตราส่วน (Ratio Variable) มีความต่อเนื่องของตัวเลข ตัวเลขมีศูนย์แท้ ได้แก่  ความสูง ความเร็ว เป็นการวัดด้านกายภาพเป็นส่วนใหญ่

จัดตามลักษณะตัวแปร (Variables attribute)

                แบ่งสองลักษณะ คือ ตัวแปรเชิงปริมาณ และตัวแปรเชิงคุณลักษณะ ซึ่งตัวแปรเชิงปริมาณจะใช้ตัวเลขแทนสิ่งที่สามารถเปรียบเทียบได้ เช่น คะแนน  แต่ตัวแปรเชิงคุณลักษณะจะใช้ตัวเลขแทนลักษณะที่ไม่สามารถเปรียบเทียบกันได้ว่าอะไรดีกว่าหรือมากกว่าเช่น ศาสนา อาชีพ ซึ่งตัวแปรเชิงคุณลักษณะสามารถบ่งแยกออกได้เป็น

1. Dichotomous Variable ตัวแปรแบ่งสองแบ่งเป็นช่วง เช่น เพศ (ชาย,หญิง)

2.Multichotomous Variable เช่น ศาสนา อาชีพ

จัดตามการกระทำตัวแปร (Operation of variables)

                1. ตัวแปรอินทรีย์ (organismic variable) เป็นตัวแปรที่เกี่ยวกับคุณลักษณะของบุคคลที่ติดตัวมาและอยู่ภายในตัวบุคคลไม่ได้มีการจัดกระทำ เช่น กรุ๊ปเลือด สีผิว สีตา

2. ตัวแปรจัดกระทำ (manipulate variable) เป็นตัวแปรที่นักวิจัยไปจัดกระทำเช่น วิธีการสอน

จัดตามความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปร (relations between variables)

                1.ตัวแปรต้น หรือตัวแปรอิสระ เป็นตัวแปรที่เกิดก่อน หรือตัวแปรที่เป็นสาเหตุ

2. ตัวแปรตาม เป็นตัวแปรที่เป็นผลหรือเกิดหลังจากตัวแปรต้น